آیا سخنان محمد یزدی تفسیر شورای نگهبان از کلمه ” رجال” در قانون اساسی است؟

چکیده :این سوال باقی می ماند که آیا سخنان محمد یزدی تفسیر شورای نگهبان تلقی می شود که به گونه ای غیررسمی از سوی یکی از اعضای این شورا بیان شده و یا نظر شخصی وی است؟ یعنی باز هم ابهام ۳۴ ساله در مورد " رجال" اصل ۱۱۵ قانون اساسی به قوت خود باقی است و باز هم نیمی از جمعیت کشورمان از حق رییس جمهور شدن محروم می مانند بی آنکه توضیح واضحی در مورد دلیل آن داده...

کلمه – گروه خبر: محمد یزدی عضو فقهای شورای نگهبان گفت : قانون اجازه رییس جمهور شدن را به زنان نمی‌دهد.

یزدی با اشاره به ثبت نام زنان در انتخابات ریاست جمهوری، گفت: در بین افرادی که ثبت نام کرده‌اند، ده، دوازده خانم‌ حضور دارند؛ یکی از آنها گفته که “اگر من رییس جمهور شوم، نیمی از کابینه‌ام خانم‌ها و نیم دیگر آقایان خواهند بود”؛ مثل معروفی هست که کسی می‌خواست وارد روستایی شود، اصلا راهش نمی‌دادند وارد روستا شود، اما می‌گفت “خانه کدخدا کجاست”؟!؛ قانون اجازه رییس جمهور شدن را به خانم‌ها نمی‌دهد، حالا چطور این فرد ترکیب کابینه را هم مشخص کرده است.

این عضو فقهای شورای نگهبان گفت: شرایط عمومی کلی در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده است؛ این اصل می‌گوید که “از میان رجال مذهبی – سیاسی یک نفر که واجد شرایط باشد، انتخاب می‌شود.

به گزارش کلمه، معنای کلمه “رجال” در اصل ۱۱۵ قانون اساسی که ناظر بر شرایط رییس جمهور است از زمان تدوین این قانون در سال ۵۸ تا کنون همچنان مبهم مانده و شورای نگهبان از تفسیر صریح آن سرباز زده است، هر چند که گاهی برخی اعضای شورای نگهبان رجال را به معنای مردان تفسیر کرده و زنان را فاقد صلاحیت رییس جمهور شدن می خوانند، و رفتار شورای نگهبان نیز نشان داده که به این تفسیر نزدیک است.

در خبرگان تدوین قانون اساسی در سال ۵۸ کلمه “رجال” پس از آن تصویب شد که بحث مخالفان و موافقان در مورد امکان رییس جمهور شدن زنان بالا گرفت. تصویب “رجال” مورد رضایت هر دو گروه بود، چرا که مخالفان رییس جمهور شدن زنان آن را به معنای مرد و موافقان آن را به معنای شخصیت سیاسی تفسیر می کردند. بنابر این ابهام از همان زمان تصویب قانون به وجود آمد.

اعظم طالقانی فرزند آیت الله طالقانی در سال ۷۶ در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد تا شورای نگهبان را در برابر این پرسش قرار دهد که آیا “رجال” سیاسی به معنای مردان سیاسی است یا شخصیت های سیاسی؟ اما شورای نگهبان او را رد صلاحیت کرد بی آن که دلیل واضحی برای رد صلاحیت وی بیان کند و از تفسیر کلمه “رجال” باز خودداری کرد. جنتی دبیر شورای نگهبان تنها به این توضیح اکتفا کرد که «در این دوره ۹ نفر از خانمها ثبت نام کرده بودند که یکی از آنها منصرف شد. به هرحال این دسته از رجال مذهبی و سیاسی نبودند و نیازی به بررسی شرایط بعدی نبود.» این سخنان در حالی بیان شد که اعظم طالقانی از پیش از انقلاب سابقه مبارزه سیاسی داشته است.

"تصویب “رجال” مورد رضایت هر دو گروه بود، چرا که مخالفان رییس جمهور شدن زنان آن را به معنای مرد و موافقان آن را به معنای شخصیت سیاسی تفسیر می کردند"طالقانی باز هم نامزد شد و باز هم شورای نگهبان او را رد صلاحیت کرد، بی آنکه کلمه ” رجال” را تفسیر کند.

سخنان روز گذشته محمد یزدی را شاید بتوان یکی از صریح ترین موضع گیری های اعضای شورای نگهبان در مورد تفسیر کلمه “رجال”  در اصل ۱۱۵ قانون اساسی دانست، او به وضوح گفته است که طبق قانون زنان حق رییس جمهور شدن را ندارند. اما باز هم این سوال باقی می ماند که آیا سخنان او تفسیر شورای نگهبان تلقی می شود که به گونه ای غیررسمی از سوی یکی از اعضای این شورا بیان شده و یا نظر شخصی وی است؟ یعنی باز هم ابهام ۳۴ ساله در مورد ” رجال” اصل ۱۱۵ قانون اساسی به قوت خود باقی است و باز هم نیمی از جمعیت کشورمان از حق رییس جمهور شدن محروم می مانند بی آنکه توضیح واضحی در مورد دلیل آن داده شود، البته اگر توضیح قابل قبولی وجود داشته باشد، چرا که اگر وجود داشت در این ۳۴ سال بیان می شد.