آیت الله سیستانی، آخرین امید برای نجات عراق

تابناک - ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۲

با تشدید منازعات و درگیری ها در عراق و خطر توسعه این درگیری ها به سطح یک بحران گسترده سیاسی، تحلیلگران و سیاستمداران عراقی به جست و جوی راه حلی برای پایان دادن به این اوضاع برآمده اند. در این میان، گزینه ای که به طور فزاینده ای مورد تأکید آن ها قرار می گیرد، استفاده از پتانسیل آیت الله سیستانی، مرجع عالیقدر شیعه در عراق است.
به گزارش «تابناک»، سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی به بررسی آخرین وضعیت درگیری ها در عراق پرداخته و می نویسد اکنون بسیاری در این کشور به این باور رسیده اند که آیت الله علی سیستانی، آخرین دستاویز و راه حل ممکن برای پایان دادن به وضعیت بحرانی جاری است.
المانیتور اشاره می کند در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۱۳، مارتین کولبر، رئیس هیئت سازمان ملل در عراق، با آیت الله سیستانی، عالی ترین مرجع شیعی نجف دیدار کرد. دیداری که ناظران، آن را مهمترین تحول از زمان آغاز ناآرامی ها در برخی استان های عراق می دانند.
پس از این دیدار، کولبر اظهار داشت که آیت الله سیستانی «نقشه راهی» برای حل و فصل بحران سیاسی در عراق دارد. به گفته وی، این طرح شامل بازگشت رهبران بلوک های مختلف سیاسی عراق به پای میز مذاکره، با اتخاذ مواضعی میانه رو است.
با این حال، یک ماه پس از این دیدار، بحران همچنان ادامه دارد و اکنون حتی احتمال وقوع درگیری مسلحانه میان دولت نوری مالکی و رهبران سنی عراق که علیه دولت مرکزی دست به اقدام زده اند، وجود دارد. اما هم در میان شیعیان، هم اهل سنت و هم کردها، درخواست هایی برای مداخله آیت الله سیستانی مطرح می شود.
کولبر می گوید آخرین اظهارنظر آیت الله سیستانی درباره بحران عراق این بوده که وی اکنون بیش از هر زمان دیگری نسبت به آینده عراق احساس نگرانی می کند.

"با تشدید منازعات و درگیری ها در عراق و خطر توسعه این درگیری ها به سطح یک بحران گسترده سیاسی، تحلیلگران و سیاستمداران عراقی به جست و جوی راه حلی برای پایان دادن به این اوضاع برآمده اند"
آیت الله سیستانی از اقبال گسترده ای میان گروه های مختلف قومی و مذهبی در عراق برخوردار است و به عنوان مردی طرفدار صلح و مهمترین حامی گفت و گو در این کشور شناخته می شود. مدت چندین دهه است که آیت الله سیستانی نسبت به ترویج دیدگاه های خود از نجف اقدام می کند و در عین حال، وی میان دولت – که همواره فاصله خود را با آن حفظ کرده – و امور مذهبی عمومی، تمایز قائل می شود.
اما درخواست ها و نظرات آیت الله سیستانی درباره منازعه میان شیعیان و اهل سنت در عراق، تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. شیخ عبدالمهدی الکربلایی، نماینده آیت الله سیستانی در کربلا، می گوید: «نگرانی ایشان، همچون زنگ بیدارباشی برای همه نیروهای سیاسی در عراق و همچنین برای طرف های منطقه ای و بین المللی است».
کربلایی با حالتی بدبینانه و ناامیدانه می گوید «آیت الله سیستانی هیچ ابتکار جدی را برای حل این بحران مشاهده نمی کند؛ به ویژه با توجه به اینکه پیچیدگی های بیشتری نیز به وجود آمده است».
عبدالحسین عبطان، یکی از رهبران شیعی در شورای عالی عراق نیز می گوید: «تا زمانی که ما به کنار گذاشتن درگیری ها متعهد نشویم و از آن مهمتر، تا زمانی که توصیه های آیت الله سیستانی را اعمال نکنیم، بحران سیاسی حل نخواهد شد». به بیان وی، توصیه های آیت الله سیستانی شامل توجه به مشکلات شهروندان و تلاش برای آرام کردن اوضاع است.
در همین حال، برخی ناظران پا را فراتر گذاشته و از آیت الله سیستانی خواسته اند با مداخله در ماجرا، به طور مستقیم از همه طرف ها بخواهد از کشاندن کشور به آستانه یک جنگ داخلی اجتناب کنند.
یاسین البکری، استاد علوم سیاسی در دانشگاه نهرین می گوید: «شیوه عمل نیروهای سیاسی دخیل در منازعه، شانس گفت و گو و تفاهم را ضعیف کرد هاست.

آن ها دیگر به فکر موافقتنامه های آشتی برای بازگرداندن اوضاع به حالت عادی نیستند. در حال حاضر، همه چیز عرصه را برای چشم انداز آینده ای بد در کشور آماده کرده است».
بکری می گوید در این چشم انداز مبهم، توده مردم به این نتیجه رسیده اند که تنها راه حل، مداخله آیت الله سیستانی است. وی می افزاید: «هنوز هیچ راه حلی وجود ندارد. همه چیز به بن بست رسیده و همه آنچه باقی مانده، این است که این روحانی شیعه به منظور جلوگیری از اقدامات نیروهای سیاسی و پیشگیری از وقوع منازعه مسلحانه میان فرقه ها، اقدام به مداخله کند».
افزایش درخواست ها برای مداخله حوزه نجف در عرصه سیاسی، به سبب ناکامی ابتکار مذاکره ای است که از سوی نهادهای «وقف» شیعه و سنی در عراق – دو نهاد بین دولتی که وظیفه نظارت بر امور مذهبی جمعیت های سنی و شیعه در عراق را بر عهده دارند –  مطرح شده بود. ناکامی این ابتکارات، به واسطه از دست رفتن اعتماد عمومی به مقامات شیعی و سنی حاضر در این نهادها بوده است.

"آیت الله سیستانی از اقبال گسترده ای میان گروه های مختلف قومی و مذهبی در عراق برخوردار است و به عنوان مردی طرفدار صلح و مهمترین حامی گفت و گو در این کشور شناخته می شود"این افراد اغلب از سوی منتقدان به تبعیت بیش از حد از دولت عراق متهم می شوند.
به هر حال، به نظر می رسد در چنین شرایطی، تنها چهره ای که می تواند با استفاده از نفوذ معنوی خود در میان گروه های مختلف عراقی، در این کشور وفاق ایجاد کرده و جلوی گسترده تر شدن بحران در این کشور را بگیرد، آیت الله سیستانی است.

منابع خبر

اخبار مرتبط