حقایقی تلخ در مورد دختران فراری جامعه

فردا : اخیرا تحقیقی توسط یکی از پژوهشگران علوم اجتماعی انجام شده است که در آن به چند پدیده اجتماعی، نگاهی فراتحلیلی شده است. یکی از این پدیده‌ها موضوع دختران فراری است. در این تحقیق مروری سیستماتیک به پژوهش‌های ۱۰ سال منتهی به سال ۱۳۸۶ در زمینه دختران فراری شده که نتایجی قابل توجه دارد. به گزارش خبرنگار اجتماعی«فردا»، موضوع دختران فراری در طول سالهای گذشته هموراه رفتار های متفاوتی را از طزف دستگاه ها و سازمان های مسئول به خود شاهد بوده است ، با این همه آنچه بیش از هر مسئله دیگر ی جلب توجه می کند فقدان یک برنامه جامع و سیاستگذاری واقع بینانه و کابردی در این زمینه است تا بتوان برای چگونگی اطلاع رسانی ، فرهنگ سازی و نحوه فعالیت دستگاه های اجرایی در موضوع فرار دختران پاسخی روشن و البته مستمر داشت. براساس آمارهای موجود تعداد این دختران در سال ۷۸ نسبت به سال ۱۳۶۵ حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است.

"فردا : اخیرا تحقیقی توسط یکی از پژوهشگران علوم اجتماعی انجام شده است که در آن به چند پدیده اجتماعی، نگاهی فراتحلیلی شده است"بطوریکه آمار ارائه شده از سوی نیروی انتظامی تنها در مدت ۴ ماه (مهر تا دی ۱۳۸۰) فقط در پایانه‌های شهر تهران تعداد ۶ هزار و ۱۵۶ کودک و نوجوان فراری عنوان کرده است. همچنین تعداد دختران فراری مورد پذیرش در مراکز مداخله سطح کشور نیز از ۷۵۰ مورد در سال ۱۳۸۰ به ۱۰۳۱ مورد در سال ۱۳۸۱ رسیده است. میانگین سنی این گروه آسیب‌پذیر نیز کاهش یافته است، به‌طوری که متوسط سن دختران فراری در سال ۱۳۷۸ به ۱۶ سال و در سال ۱۳۷۹ به ۷/۱۴ سال رسیده است. این در حالیست که یک بررسی در دانشگاه علوم بهزیستی نشان می‌دهد ۱۸ درصد از دختران فراری در همان روز اول و ۶۰ درصد در هفته اول مورد تعرض جنسی قرار می‌گیرند. آمار‌های موجود در این تحقیقات نشان می‌دهد که اولا این افراد توسط نیروی انتظامی شناسایی و بازداشت شده‌اند و بعد اینکه در مجموع و طی ۱۰ سال اخیر در استان تهران تعداد دختران فراری رشد داشته است به‌طوری که شاخص رشد آن از ۱۰۰ واحد در سال ۱۳۷۵ به ۲۰۰ واحد در سال ۱۳۸۶ رسیده است.

بنابراین گزارش از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۲ تعداد پژوهش‌های انجام شده در زمینه دختران فراری افزایش یافته که در مجموع، ۲۳ تحقیق در مورد دختران فراری در این مراکز انجام شده که مورد بررسی قرار گرفتند مهم‌ترین یافته ۲۳ پژوهش مورد بررسی این است که مهم‌ترین متغیر مستقل، از هم ‌گسیختگی خانواده است. از هم گسیختگی خانواده باعث کاهش دلبستگی عاطفی و در نتیجه بروز کشمکش‌های خانوادگی می‌شود. این عوامل زمینه را برای فرار دختران فراهم می‌کند. البته نمی‌توان ویژگی‌های شخصیتی فرد و ضعف شبکه‌ حمایتی خانواده را نیز از قلم انداخت. در مبحث کنترل خانواده، دختران فراری تصور منفی‌تر و شدیدتری از کنترل خانواده‌های خود دارند.

"در این تحقیق مروری سیستماتیک به پژوهش‌های ۱۰ سال منتهی به سال ۱۳۸۶ در زمینه دختران فراری شده که نتایجی قابل توجه دارد"دختران فراری عنوان کرده‌اند که خانواده‌هایشان بسیار سخت‌گیر هستند. این در حالی است که در میان دختران عادی چنین تصوری وجود ندارد. خانواده‌های دختران فراری عمدتاً کشمکش‌های خانوادگی فراوانی را تجربه می‌کنند و بسیاری از دختران فراری مصاحبه شده وجود اختلاف، درگیری و کتک‌کاری میان اعضای خانواده را گزارش کرده‌اند. در گزارش مذکور آمده است، در یکی از پژوهش‌ها که مقایسه‌ای میان دو گروه دختران فراری و غیرفراری انجام داده است، ۷۴ درصد دختران فراری وجود مشاجره و بگو مگو را در خانواده‌های خود گزارش کرده‌اند. بیش از نیمی از دختران فراری ضرب و شتم و تنبیه بدنی را گزارش کرده‌اند بخش قابل توجهی از دختران فراری در خانواده‌های فقیر و با پایگاه اقتصادی‌- اجتماعی پایین زندگی می‌کنند.

به اعتقاد عقیل دغاقله پژوهشگر علوم اجتماعی، دختران فراری میزان افسردگی بیشتری را در مقایسه با دختران عادی تجربه می‌کنند. وجود اختلالات فکری، ادراک منفی از خود، عزت‌نفس پایین و خود پنداره منفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی این دختران است. وی در این باره می‌گوید: تغییر نگاه جامعه به دختران فراری ضروری به‌نظر می‌رسد. دختران فراری محصول شرایط بیمارگونه محیط اجتماعی و فضاهای ناسالم خانواده و قربانی شرایط منفی جامعه هستند. گسترش این نگاه در سطح جامعه می‌تواند فشار هنجاری بر تعامل با دختران فراری را کاهش دهد؛ امری که در نهایت می‌تواند به بازگشت و بازپروری آنها کمک کند.

"براساس آمارهای موجود تعداد این دختران در سال ۷۸ نسبت به سال ۱۳۶۵ حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است"جمع‌آوری نتایج تحقیقات حوزه دختران فراری این حقیقت را پیش روی قرار داد که هیچگونه سیاستی برای پیشگیری فرار دختران تعریف و تدوین نشده است. سیاست‌های جاری کشور، جهت تعامل با موضوع دختران فراری در ۳ مرحله جمع‌آوری، برخورد قضایی و بازپروری تعریف شده است که سابقه مجرمیت در خانواده، تضاد شدید یا از هم‌گسیختگی خانواده، وضعیت نامناسب اقتصادی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر فرار دختران هستند. این پژوهشگر در زمینه اقدامات رسانه‌ای برای جلوگیری از فرار دختران می‌گوید: مطرح کردن رسانه‌ای موضوع و بالاخص تبیین عوامل کلیدی مؤثر بر فرار دختران باید به‌گونه‌ای باشد که برای خانواده‌ها قابل فهم باشد