آمریکا و اسرائیل توافق گروه‌های رقیب فلسطینی را مورد انتقاد قرار دادند سازمان آزادیبخش فلسطین و حماس دولت وحدت ملی تشکیل می دهند

آمریکا و اسرائیل به تصمیم ساف و حماس برای تشکیل دولت وحدت ملی واکنش منفی نشان داده‌اند

توافق دو گروه رقیب فلسطینی برای حل اختلاف و همکاری سیاسی با یکدیگر واکنش منفی اسرائیل و ابراز نگرانی آمریکا را در پی آورده است.

ساعاتی پس از انتشار بیانیه مشترک سازمان آزادیبخش فلسطین و جنبش حماس در مورد توافق بر سر تشکیل دولت وحدت ملی، وزارت خارجه ایالات متحده نسبت به تاثیر این تحول بر روند مذاکرات صلح خاورمیانه ابراز نگرانی کرد.

جن پساکی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا "زمانبندی اعلام این تصمیم" را نیز باعث سرخوردگی در مورد حل اختلاف بین فلسطینیان و اسرائیل دانست. خانم پساکی گفت: "این تحول می تواند به طور جدی نه تنها تلاش ایالات متحده، بلکه کوشش طرفین در مذاکرات صلح خاورمیانه برای ادامه این مذاکرات را با مشکلات جدی مواجه سازد."

وی افزود که دولت آمریکا روند اجرای توافق اخیر و اقدامات فلسطینیان را طی ساعات و روزهای آینده به دقت دنبال خواهد کرد و نسبت به این اقدامات واکنش مناسب نشان خواهد داد.

سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده گفته است که دولت این کشور نظر خود در باره توافق اخیر را به اطلاع تشکیلات خودگردان فلسطینی رسانده اما افزوده است که انتظار آمریکا از فلسطیینان در مورد مذاکرات صلح تغییری نیافته و لازم است فلسطینیان به صراحت توسل به خشونت را نفی کنند، موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسند و تعهد خود را به راه حلی شامل تشکیل کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل مورد تاکید قرار دهند.

در واکنش به خبر توافق ساف و حماس، رئیس شعبه کمیته مسئول اعطای کمک‌های خارجی در مجلس نمایندگان آمریکا گفته است که توافق اخیر ممکن است کمک‌‍‌های مالی ایالات متحده به تشکیلات خودگردان فلسطینی را به مخاطره اندازد. ایالات متحده هر ساله حدود پانصد میلیون دلار را به شکل کمک مالی در اختیار این تشکیلات قرار می‌دهد. یکی از نمایندگان ارشد مجلس سنای آمریکا هم هشدار داده است که "توافق اخیر نه تنها می‌تواند مذاکرات صلح را متوقف کند بلکه احتمال دارد تصویب کمک مالی آمریکا به تشکیلات خودگردان فلسطینی را نیز با دشواری مواجه سازد."

گروهی از ساکنان غزه به دلیل وضعیت اقتصادی خود و شیوه حکومتداری حماس، از این گروه ناخرسندند و شماری از ساکنان کرانه باختری نیز از نحوه اداره امور توسط تشکیلات خودگردان رضایت ندارند. انتخابات آزاد و دموکراتیک موقعیت دو گروه در میان فلسطینیان را مشخص می‌کند

همزمان، دولت اسرائیل تصمیم تشکیلات خودگردان فلسطینی به مشارکت با حماس در دولت وحدت ملی را ناقض تعهد فلسطینیان به یافتن راه حلی مسالمت آمیز برای اختلاف با اسرائیل دانسته و گفته است که دور بعدی مذاکرات صلح با نمایندگان تشکیلات خودگردان را که قرار بود سه شنبه آینده برگزار شود لغو کرده است.

"ایالات متحده هر ساله حدود پانصد میلیون دلار را به شکل کمک مالی در اختیار این تشکیلات قرار می‌دهد"تلویزیون اسرائیل گفته است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، در جلسه اضطراری هیات دولت در روز پنجشنبه، تحولات اخیر را مورد بررسی قرار خواهد داد.

جنبش فتح، به ریاست محمود عباس، بزرگترین جناح در سازمان آزادیبخش فلسطین است و بر اساس توافقنامه سال ۱۹۹۳ اسلو، موجودیت اسرائیل و تشکیل دولت مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل را به رسمیت می شناسد و به راه حل مسالمت‌آمیز اختلاف با اسرائیل متعهد است.

درمقابل، جنبش حماس، مانند شماری دیگر از "گروه‌های تندرو فلسطینی" موجودیت اسرائیل و مذاکرات صلح را مردود دانسته و از عملیات مسلحانه علیه اسرائیل حمایت می کند. این گروه مسئول اقداماتی مانند سازماندهی و حمایت از بمب‌گذاری انتحاری و حملات موشکی به خاک اسرائیل شناخته شده و آمریکا و اتحادیه اروپا آن را یک سازمان تروریستی می‌دانند و از برقراری ارتباط با آن یا کمک مالی به این گروه خودداری می‌کنند. ورود حماس به تشکیلات خودگردان فلسطینی می تواند ارتباط غرب با این تشکیلات و کمک مالی غرب به آن را با مشکلاتی مواجه سازد.

اسرائیل و غرب به دلیل حمایت حماس از "تروریسم" از ارتباط با این گروه خودداری می‌کنند

اختلاف نظر بین این دو گروه عمده فلسطینی سرانجام به درگیری مسلحانه آنها در نوار غزه و اخراج ماموران تشکیلات خودگردان فلسطینی از این بخش از اراضی فلسطینی در ژوئن سال ۲۰۰۷ منجر شد و سرزمین‌های فلسطینی در کرانه باختری و نوار غزه را عملا تحت اداره دو "دولت" متفاوت قرار داد. دولت اسرائیل تسلط حماس بر نوار غزه را مغایر توافقنامه صلح با فلسطینیان، شامل شناسایی موجودیت اسرائیل و تشکیل کشور فلسسطینی در کرانه باختری و نوار غزه می‌داند و از زمان تسلط حماس بر غزه، این منطقه را هدف محاصره اقتصادی قرار داده است.

نوار غزه در ساحل دریای مدیترانه واقع شده و با مصر و اسرائیل هم مرز است. از آنجا که نیروی دریایی اسرائیل کنترل آب‌های ساحلی این منطقه را در دست دارد، تنها راه ارتباطی غزه با خارج از طریق اسرائیل یا مصر است در حالیکه براساس توافق مصر و اسرائیل، دولت مصر می‌تواند گذرگاه مرزی خود با غزه را تنها با حضور ماموران تشکیلات خودگردان فلسطینی و ناظران اتحادیه اروپا به روی رفت و آمد ساکنان این منطقه باز کند.

از زمان تسلط حماس بر غزه، در چند مورد تلاش‌هایی برای آشتی دو گروه رقیب فلسطینی صورت گرفته و گاه حصول توافق‌هایی هم اعلام شده اما این توافق‌ها به نتیجه نرسیده است.

به گفته برخی ناظران، در حالیکه گروهی از ساکنان غزه، به دلیل وضعیت اقتصادی خود و شیوه حکومتداری حماس، از این گروه ناخرسندند، شماری از ساکنان کرانه باختری نیز از نحوه اداره امور توسط تشکیلات خودگردان رضایت ندارند. همچنین، طرفداران صلح با اسرائیل معتقدند که اقدامات خشونت آمیز حماس بهانه لازم را به اسرائیلیان مخالف تشکیل کشور فلسطینی می‌دهد و شرایط دشواری را بر فلسطینیان تحمیل می‌کند، و مخالفان صلح نیز تشکیلات خودگران را به مصالحه بر سر آرمان اولیه ساف برای نابودی اسرائیل متهم می‌کنند.

پس از توافق اسلو در سال ۱۹۹۳ و واگذاری اراضی اشغالی در کرانه باختری و نوار غزه به فلسطینیان، رهبری سازمان آزادیبخش فلسطین که در خارج به سر برده بود به این اراضی بازگشت و تشکیلات خودگردان را ایجاد کرد. در آن زمان، جنبش حماس به عنوان یکی از گروه‌هایی که در جریان انتفاضه - حرکت اعتراضی فلسطینیان علیه اسرائیل در اراضی اشغالی - در دهه ۱۹۸۰ شکل گرفته بود، خود را نماینده نسل جوان فلسطینی می‌دانست که اسرائیل را وادار به ترک بخشی از اراضی فلسطینیان کرده است. در صورت برگزاری انتخابات در شرایطی دموکراتیک، نسل کنونی فلسطینی امکان آن را خواهد یافت تا انتظارات و نظرات خود در مورد هر دو گروه را ابراز دارد.