کرونا؛ وقتی مغتنم برای تدارک کاستی‌ها/ تآثیر کرونا بر آموزش

به گزارش خبرنگار مهر، متن زیر یادداشتی است که حجت الاسلام علی نصیری رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد و استاد حوزه و دانشگاه در مورد تأثیر کرونا بر آموزش نوشته است:

از آغاز اسفندماه ۱۳۹۸ پدیده تلخ و پرآسیب ویروس کرونا در کشور خودنمایی کرد و تا کنون؛ یعنی بیش از پنج ماه صدمات و آسیب‌های فراوان به بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و دینی زده است. به گمانم بیشترین آسیب متوجه دو بخش معنوی و علمی شده است: در بخش معنوی حدود پنج ماه است که مساجد و محافل مذهبی از جمعه و جماعات و مراسم مختلف معنوی، دینی و اخلاقی محروم شده اند.تلخ‌تر بسته شدن مشاهد مشرفه و مضاجع شریف اهل بیت (ع) است. تلخ‌تر تعطیل شدن حج امسال است که تراکم بسیار زیاد حاجیان منتظر حج در سال‌های آتی را پدید خواهد آورد.

در بخش علمی دو مجموعه مهم کشور یعنی حوزه و دانشگاه در این مدت به شدت آسیب دید. نیم سال دوم تحصیلی ۹۸ _ ۹۹ عملاً به ضعیف‌ترین شکل ممکن برگزار شد. حوزه که به خاطر ضعف فاحش زیرساخت‌ها عملاً کاری از پیش نبرد و مخصوصاً طلاب پایه‌های اول تا ششم که حضور و مباحثه و … در تحصیل و رشد آنان تأثیر مستقیم می‌گذارد، بیشترین خسارت را متحمل شدند.

مدارس کوشیدند با ضبط تدریس اساتید و برگزاری امتحان مجازی تا حدودی نقیصه‌ها را تدارک کنند.

"تلخ‌تر تعطیل شدن حج امسال است که تراکم بسیار زیاد حاجیان منتظر حج در سال‌های آتی را پدید خواهد آورد.در بخش علمی دو مجموعه مهم کشور یعنی حوزه و دانشگاه در این مدت به شدت آسیب دید"دیدیم که چه شد و چه نتایج کم فایده‌ای به دنبال آورد! دانشگاه‌ها هر چند دیر و با دست پاچگی با راه اندازی فضای مجازی تا حدودی در ظاهر توانستند ادعا کنند که درس‌ها برقرار بوده است.

فضای مجازی درس و ما ادراک ما فضای مجازی درس!! دانشجویان اغلب فقط نام خود را در همان اول درس ثبت کردند و بعد رفتند سراغ چای خوردن و برخی هم عشق و حال در تلگرام و اینستاگرام و....!! چه قصه‌ها و تصاویری که در فضای مجازی منتشر نشد!! نوبت به امتحان شد اگر نگوییم همه عموماً کتاب‌ها را گشودند و گفتند ما این ترم خیلی زحمت کشیدیم و باید نمرات ما خیلی عالی باشد!!

اینها بخش اندکی از حجم غیر قابل تصور خسارات معنوی و علمی در این پنج ماه گذشته است. شواهد و قرائن می‌گوید که این شرایط حداقل تا پایان سال جاری ادامه دارد. نه بنده و نه شما که مخاطب این گفتار هستید، بسان بسیاری از معضلات اجتماعی نمی‌توانیم برای رفع مشکلات جامعه نسخه بپیچیم، زیرا نه عملاً تصمیم سازیم و نه تصمیم گیر.

گوش مدیران جامعه هم شیدای شنیدن خیرخواهی امثال این ناچیز نیست!! پس چه باید کرد؟! پاسخ را اهل بیت (ع) فرمودند: داؤک بیدک و دواؤک بیدک و قد جعلت طبیب نفسک. فراغ بیش از حد متعارف این ایام کوشاترین افراد را به رخوت و سست منشی فرامی خواند و نتیجه تلخ آن تضییع عمر و فروکاستن از سرمایه معنوی و علمی است.

رنگ و بوی دعا و مناجات، تلاوت و تهجد در بسیاری کاهش یافته و خیلی به رختخواب خزیده اند.

در خواب بدم مرا خردمندی گفت:

کز خواب کسی را گل شادی نشکفت!

کاری چه کنی که با اجل باشد جفت؟

می خور که به زیر خاک می‌باید خفت.

البته مصرع آخر خیام را با اجازه ایشان این چنین اصلاح می‌کنیم:

برخیز برادرم که زیر خاک باید خفت!

کسانی که اهل علم آموزی، تعلیم و تحقیق بوده و هستند با خود می‌گویند حالا که مجال و فراغ واسعی پیدا شده شتاب و عجله چرا؟!

غافل از آن که بزرگ‌ترین آفت رشد و تعالی همین خیال بافی ها و تانی های بیجا است که عند الصباح یحمد القوم السری

دامن کشان بسوی پیری روانه ایم

هر دم خدنگ تیر و بلا را نشانه ایم

طبل رحیل کوفت کاروان عمر

ما هم چنان به فکر خور و خواب و خانه ایم!

از میان خطب نورانی حضرت امیر (ع) این خطبه جان را می‌گدازد: تَجَهَّزُوا رَحِمَکُمُ اللَّهُ فَقَدْ نُودِیَ فِیکُمْ بِالرَّحِیلِ وَ أَقِلُّوا الْعُرْجَةَ عَلَی الدُّنْیَا وَ انْقَلِبُوا بِصَالِحِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ مِنَ الزَّادِ. فَإِنَّ أَمَامَکُمْ عَقَبَةً کَئُوداً وَ مَنَازِلَ مَخُوفَةً مَهُولَةً لَا بُدَّ مِنَ الْوُرُودِ عَلَیْهَا وَ الْوُقُوفِ عِنْدَهَا.

وَ اعْلَمُوا أَنَّ مَلَاحِظَ الْمَنِیَّةِ نَحْوَکُمْ دَانِیَةٌ وَ کَأَنَّکُمْ بِمَخَالِبِهَا وَ قَدْ نَشِبَتْ فِیکُمْ وَ قَدْ دَهَمَتْکُمْ فِیهَا مُفْظِعَاتُ الْأُمُورِ وَ مُعْضِلَاتُ الْمَحْذُورِ. فَقَطِّعُوا عَلَائِقَ الدُّنْیَا وَ اسْتَظْهِرُوا بِزَادِ التَّقْوَی»؛ «آماده حرکت شوید، خدا شما را رحمت کند! ندای کوچ در میان شما سر داده اند. علاقه به اقامت در دنیا را در خود کم کنید، و با توشه به سوی آخرت باز گردید. زیرا گردنه‌های سخت و دشوار در پیش دارید که به ناچار در آنها فرود می آئید و در آنها توقف می‌کنید. آگاه باشید که چشم انداز مرگ به شما نزدیک است؛ و گویا چنگال‌هایش را در شما فرو برده است.

"فَإِنَّ أَمَامَکُمْ عَقَبَةً کَئُوداً وَ مَنَازِلَ مَخُوفَةً مَهُولَةً لَا بُدَّ مِنَ الْوُرُودِ عَلَیْهَا وَ الْوُقُوفِ عِنْدَهَا"اما مشکلات زندگی و کژی‌ها و ناروایی‌های دنیا، مرگ را از شما پنهان کرده است. وابستگی‌های دنیا را از خویش کم کنید و کمر خود را با توشه تقوا محکم ببندید».

بیاییم به جای خزیدن به آغوش پرخسارت کسالت زدگی، با برنامه ریزی درست، از همین فرصت‌های طلایی بهترین بهره‌ها و توشه‌ها را برای سعادت خود برگیریم.