ریاست بانک مرکزی ۷ ساله می‌شود؟‌!

رياست بانك مركزي ۷ ساله مي‌شود؟‌!
تابناک
تابناک - ۸ خرداد ۱۳۹۳

روز گذشته عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از آغاز بررسی مجمع برای تدوین فرایند انتخاب و عزل و نصب رئیس کل بانک مرکزی خبر داد و گفت: پیشنهاد ۷ ساله شدن ریاست کل بانک مرکزی نیز مطرح است که در کمیسیون اقتصادی مجمع در دست بررسی است.

به گزارش آرمان، غلامرضا مصباحی مقدم در ارتباط با اخبار مطرح شده مبنی بر طرح تغییر شیوه عزل و نصب رئیس کل بانک مرکزی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، اظهار داشت: اصل این موضوع که نصب و عزل رئیس کل بانک مرکزی یا قبول استعفا توسط رئیس‌جمهور انجام می‌شود در نامه ابلاغی مقام معظم رهبری به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد تاکید قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه این موضوع منافاتی با تدوین و تعریف فرایند مشخصی برای نصب یا عزل رئیس کل بانک مرکزی ندارد، تصریح کرد: از همین رو مجمع تشخیص مصلحت نظام همان نامه‌ای را که مقام معظم رهبری ارسال کرده و موضوع فرایند انتخاب رئیس بانک مرکزی و عزل وی را معضل تلقی کرده بودند. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس زمان نامه‌ ارسالی مقام معظم رهبری را همزمان با بررسی قانون برنامه پنجم در مجلس عنوان کرد و افزود: در بررسی قانون برنامه پنجم به ماده مربوط به عزل و نصب رئیس کل بانک مرکزی رسیدیم، در آن مقطع مجلس مصوبه‌ای را داشت که شورای نگهبان به آن ایراد گرفت و این مصوبه مجدداً برگشت به مجلس و بعد از آنکه مجلس روی آن اصرار کرد به مجمع تشخیص ارجاع شد.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: در پیشنهادی که مجلس داشت، نصب و عزل رئیس کل بانک مرکزی به یک معنا تا حدودی از دست رئیس‌جمهور خارج شده بود و بعد از آن رئیس‌جمهور وقت خدمت مقام معظم رهبری نامه نوشت و گفت اینگونه نمی‌توان دولت را اداره کرد و نصب و عزل باید برعهده رئیس‌جمهور باشد. مصباحی مقدم با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری نیز در آن مقطع تاکید کردند که نصب و عزل رئیس کل بانک مرکزی به عهده رئیس‌جمهور باشد، تاکید کرد: اما موضوع بانک مرکزی از همان سال‌های نخست انقلاب اسلامی با مشکلاتی در کشور مواجه بوده و معضل است.

"همچنین در فرایند عزل مدت مدیریت رئیس کل بانک مرکزی مطرح است و اینکه چگونه فرایند خروج او از این مسئولیت پیش بینی شود مورد بحث است"

وی ادامه داد: از این جهت مجمع تشخیص مصلحت نظام به ماهیت این عزل و نصب ورود کرد. الان کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص موضوع را در دستور کار خود قرار داده و کارشناسان از بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، مجلس و دانشگاه‌ها روزهای شنبه در هر هفته بصورت منظم دعوت می‌شوند و موضوع را رسیدگی می‌کنند. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با تاکید براینکه معضل تنها در عزل رئیس کل بانک مرکزی نیست، گفت: در فرایند نصب موضوع این است که چه کسی با چه صلاحیت‌هایی رئیس بانک مرکزی بشود و چگونه چنین فردی تشخیص داده شود. همچنین در فرایند عزل مدت مدیریت رئیس کل بانک مرکزی مطرح است و اینکه چگونه فرایند خروج او از این مسئولیت پیش بینی شود مورد بحث است. وی با بیان اینکه پیشنهاد ۷ ساله شدن رئیس کل بانک مرکزی مطرح است، افزود: پیشنهادهای مختلفی درباره زمان مدیریت رئیس کل بانک مرکزی مطرح است و اینکه در کنار رئیس‌جمهور دستگاه‌های دیگر نیز در این تصمیم‌گیری حق رأی داشته باشند نیز جز پیشنهادهاست ولی جمع‌بندی در کمیسیون انجام و به صحن مجمع تشخیص مصلت نظام خواهد رفت.

رئیس کل بانک مرکزی باید استقلال داشته باشد

موسی الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه قبل از تعیین مدت زمان ریاست بانک مرکزی باید نحوه انتخاب و نظارت وی تعیین شود آرمان گفت: شیوه‌ای که در حال حاضر و با انتخاب رئیس‌جمهور است شیوه مناسبی نیست.

رئیس کل بانک مرکزی باید استقلال داشته باشد و برای اینکه استقلال داشته باشد باید زیرنظر سه قوه باشد. ما در برنامه پنجم توسعه نوشتیم که انتخاب و عزل و نظارت رئیس کل بانک مرکزی باید توسط روسا و معاونین سه قوه و وزیر اقتصاد و دارایی باشد و چنانچه اینطور باشد دیگر فقط زیرنظر دولت نیست که امر و نهی کند و پول چاپ کند و پول بردارد و در نهایت کارهایی مشابه دولت دهم که باعث بالا رفتن تورم و مشکلات اقتصادی کشور شد انجام دهد.

نماینده بجنورد ادامه داد نبایست اختیار بانک مرکزی فقط زیرنظر قوه مجریه باشد بلکه باید فرا قوه‌ای باشد و به همان دلیل انتخاب و عزل نیز باید زیرنظر سه قوه باشد. وقتی در اختیار سه قوه باشد به گونه‌ای است که آنها مدت زمان ریاست را می‌توانند تمدید کنند و روی نحوه کار تصمیم‌گیری کنند. ما در برنامه پنجم این را مصوب کردیم ولی رئیس‌جمهور اعتراض کرد و خدمت مقام معظم رهبری رفتند و ایشان فرمودند فعلا طبق برنامه چهارم عمل شود تا مجمع تشخیص مصلحت تصمیم‌گیرد.

"رئیس کل بانک مرکزی باید استقلال داشته باشد و برای اینکه استقلال داشته باشد باید زیرنظر سه قوه باشد"الان دیگر با مجمع است که نحوه انتخاب و عزل رئیس کل بانک مرکزی را تعیین کند و امیدواریم زودتر این تصمیم‌گیری انجام شود و استقلال بانک مرکزی حفظ شود.

زمان ریاست مهم نیست

جعفر قادری دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه نحوه انتخاب رئیس کل بانک مرکزی به نحو فعلی مشکل ساز است به آرمان گفت: فرقی نمی‌کند که زمان ریاست ۵ یا ۷ سال باشد مهم این است که استقلال بانک مرکزی حفظ شود. دولت‌ها برای دوره کاری ۴ ساله‌شان می‌توانند به گونه‌ای عمل کنند که برای بانک مرکزی مشکلاتی را ایجاد بکنند، از این رو بهتر است در انتخاب رئیس این بانک فقط دولت تصمیم‌گیرنده نباشد ودستگاه‌های دیگری هم در این انتخاب سهیم باشند. نماینده شیراز افزود: اگر مجمع عمومی به این شکل باشد که سران سه قوه در این انتخاب تصمیم بگیرند بهتر است همچنین ما در برنامه پنجم برنامه‌ای داشتیم که متاسفانه به مجمع تشخیص کشیده شد و هنوز هم تصویب نشده.

مدت زمان معافی عزل نیست

عزت‌الله یوسفیان ملا عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز با اشاره به اینکه مدت زمان معافی عزل نیست به آرمان گفت: زمانی می‌توان مدت زمان را ۷ سال اعلام کرد که دیگر کسی نتواند رئیس بانک مرکزی را عزل کند ولی وقتی دولت تغییر می‌کند و دولت جدید می‌خواهد رئیس بانک مرکزی را عوض کند دستش باز است، پس دیگر فرقی نمی‌کند. مدت زمان مربوط به زمانی است که مقام بالاتر نسبت به انجام وظیفه اظهار رضایت کند ولی وقتی نمی‌شود ۵سال با ۷سال چه تفاوتی می‌کند، چیزی عوض نمی‌شود. چنانچه ۷ سال باشد و در این ۷سال قابل تغییر نباشد می‌توانیم بگوییم بانک مرکزی استقلال پیدا کرده ولی اگر به جای ۷سال ۱۷ سال باشد ولی بعد از یکسال قابل عزل باشد چه چیزی عوض می‌شود.

تامین شغلی رئیس بانک مرکزی

نماینده آمل افزود: راهکار این است که رئیس کل بانک مرکزی صرف نظر از میزان سال قابل عزل نباشد، مشکل ما این است که رئیس کل بانک مرکزی نباید در اختیار کسی باشد و باید شخصیت ایشان را از شخص به شخصیت حقوقی تبدیل کرد.

این یعنی اگر زمانی مقام بالاتر به وی دستور داد پول چاپ کند قدرت داشته باشد و بگوید این به صلاح مردم نیست و من اینکار را نمی‌کنم، یا اگر به وی گفتند آمار الکی از نرخ تورم دهد بتواند بگوید اینکار را نمی‌کنم که متاسفانه در حال حاضر اگر بگوید اینکار را نمی‌کنم عزل می‌شود. باید به رئیس کل بانک مرکزی تامین شغلی دهیم و با عدد تامین شغلی نمی‌گیرد با استقلال و تبدیل شخص بانک مرکزی به شخصیت بانک مرکزی ضمانت اجرا و استقلال شغلی می‌گیرد. رئیس بانک مرکزی باید امنیت شغلی داشته باشد تا بتواند آن تصمیماتی را که جزو مصالح کشور است را بگیرد. اگر تا ۷ سال به هیچ وجه رئیس بانک مرکزی قابل تغییر نباشد خوب است و این تصمیم را باید در اختیار دستگا‌ه‌های نظارتی بگذارند که در صورت تخلف با تصمیم دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و... عزل شود.

"نماینده بجنورد ادامه داد نبایست اختیار بانک مرکزی فقط زیرنظر قوه مجریه باشد بلکه باید فرا قوه‌ای باشد و به همان دلیل انتخاب و عزل نیز باید زیرنظر سه قوه باشد"بهتر است به جای تصمیم فردی جریان مالی کشور تصمیم‌گیرنده باشد و هیاتی تاسیس شود تا چنانچه خارج از گردونه و روی رابطه عمل کرد به خودی خود دیگر نتواند ادامه کار دهد، یعنی باید کارش دقیقا مطابق قوانین و مقررات باشد.

تصمیم درست

غلامرضا اسد‌اللهی دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه متاسفانه یکی از مشکلات کشور اشتباهات در مدیر‌ها ست به آرمان گفت: در واقع عدم ثبات در مدیریت باعث شده تا شیوه‌ها و سلیقه‌ها و دستور العمل‌ها فضای کاری را یک مقدار بی‌ثبات شود. یکی از دغدغه‌ها مسائل پولی و بانکی کشور است که در دولت گذشته هم جزو بسته‌های اصلاحی اقتصادی بود و در مجلس هم به دنبال این هستیم که استقلال بانک مرکزی را به نوعی تعمیم یابد که فارغ از اآسیب‌پذیری‌های گروه‌ها و جناح‌های سیاسی باشد. نماینده تربت جام افزود: به نظر من ریاست بانک مرکزی باید طولانی مدت‌تر باشد که بتواند ثبات ایجاد کند. به نظر من یکی از راهکار‌های جلو‌گیری از تغییراتی که در اقتصاد تاثیر گذار است با متحول کردن مدت تصدی و مدیران این حوزه است که بانک مرکزی هم به لحاظ جایگاهش در سیاست‌های پولی کشور و نقشی که در اقتصاد دارد مورد توجه مسئولین کشور از جمله مجلس هم بوده است. به‌نظر من افزایش زمان ریاست بانک مرکزی تصمصم بجا و درستی است و همچنین انتخاب رئیس نیز بهتر است فراقوه‌ای شود.

استقلال کامل بانک مرکزی

سید سعید زمانیان عضو دیگر این کمیسیون نیز با اشاره به اینکه باید زیر ساخت‌های بانک مرکزی را در ارتباط با استقلا ل آن آماده کنیم به آرمان گفت: باید بانک مرکزی را به استقلال کامل برسانیم و بعد در رابطه با مدت زمان ریاست آن تصمیم‌گیری شود.

اگر مدت زمان افزایش یابد و لی قوانین و مقررات بانک مرکزی تغییری نداشته باشد هیچگونه تفاوتی در کم یا زیاد شدن تصدی بانک مرکزی پیش نخواهد آمد. ما باید هم شکلی و هم ماهیتی ساختار‌های سیستم بانک مرکزی را تغییر دهیم. بانک مرکزی باید استقلال داشته باشد تا بتواند در سیاست‌های پولی کشور نقش خود را ایفا کند. نماینده شهر کرد افزود: امروز بانک مرکزی تابع جریانات مختلف دولت است و تابع سیستم دولتی است و دولت هر گاه نیازی پیدا کند می‌تواند به راحتی به رئیس بانک مرکزی دستور همکاری صادر کند. بانک مرکزی باید از زیرنظر دولت بیرون بیاید و آن‌وقت هر چه زمان ریاست بیشتر باشد می‌توان سیاست‌های پولی را مدیریت کند.

۵ سال زمان مناسبی است

غلامرضا کاتب عضو دیگر کمیسیون برنامه و بو دجه مجلس نیز به آرمان گفت: ۵سال زمان ریاست بر بانک مرکزی زمان مناسبی است و اینکه قوه مجریه این انتخاب را انجام دهد بهتر است.

منابع خبر

اخبار مرتبط