کوفی عنان وارد تهران شد؛ او حامل چه پیامی است؟

چکیده :ایران یکی از متحدان اصلی سوریه در منطقه محسوب می شود و تا کنون رسانه های غربی اخبار زیادی درباره کمک های نظامی ایران به دولت سوریه منتشر کرده اند. در این راستا سفر کوفی عنان به ایران به منظور همراه کردن مقام های ایرانی برای حل مساله سوریه عجیب نیست. اما با توجه به نزدیکی مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ پیرامون مسائل هسته ای، این احتمال نیز وجود دارد که کوفی عنان حامل پیامی به سران جمهوری اسلامی در خصوص مذاکرات هفته آتی باشد....

کلمه – گروه بین الملل: با وجود آنکه رژیم سوریه دو هفته پیش موافقت خود را با نقشه‌ صلح کوفی عنان اعلام کرد و بر اساس این طرح باید نیروهای نظامی شهرها را تخلیه می کردند اما جنگ داخلی با خشونتی بی‌مانند در این کشور ادامه دارد. کوفی عنان هم، به عنوان نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل و اتحادیه عرب در خصوص مسائل سوریه، روز سه شنبه در گزارشی به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد که نشانه‌ای از آتش‌بس در سوریه دیده نمی‌شود.

آقای عنان شامگاه سه شنبه ۲۲ فروردین وارد تهران شد. هیاتی ۶ نفره از دستیاران و کارشناسان، کوفی عنان را در سفر به تهران همراهی می کنند.

"چکیده :ایران یکی از متحدان اصلی سوریه در منطقه محسوب می شود و تا کنون رسانه های غربی اخبار زیادی درباره کمک های نظامی ایران به دولت سوریه منتشر کرده اند"حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از کوفی عنان در فرودگاه مهر آباد استقبال کرد. او در این سفر قرار است با محمود احمدی نژاد رئیس جمهور، سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه و برخی دیگر از مقامات کشورمان در خصوص مسائل سوریه به گفت‌وگو بپردازد.

تماس ایران با مخالفان اسد

در آستانه‌ سفر عنان به ایران، خبرگزاری مهر از قول حسین شیخ‌الاسلام، مشاور امور بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که “ایران با معارضین سوری تماس برقرار کرده” است. شیخ‌الاسلام افزوده است که «ایران روی نیروهای داخلی حکومت سوریه نفوذ دارد و روی برخی قدرت‌های منطقه نیز قابلیت اعمال نظر دارد». به گفته‌ی وی ایران «از سوی دیگر اخیرا با معارضین سوری نیز تماس‌هایی برقرار کرده» است. شیخ‌الاسلام در این گفت‌وگو، کوفی عنان را “انتخاب غربی” نامیده و سفر وی به ایران را نشانگر «شکست خوردن راه حل نظامی برای سوریه» دانسته است.

ایران یکی از متحدان اصلی سوریه در منطقه محسوب می شود و تا کنون رسانه های غربی اخبار زیادی درباره کمک های نظامی ایران به دولت سوریه منتشر کرده اند.

در این راستا سفر کوفی عنان به ایران به منظور همراه کردن مقام های ایرانی برای حل مساله سوریه عجیب نیست. اما با توجه به نزدیکی مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ پیرامون مسائل هسته ای، این احتمال نیز وجود دارد که کوفی عنان حامل پیامی به سران جمهوری اسلامی در خصوص مذاکرات هفته آتی باشد. کوفی عنان قرار است روز چهارشنبه ۲۳ فروردین مذاکرات خود را در ایران آغاز کند.

گزارش کوفی عنان به شورای امنیت

به گفته‌ ناظران، در دو هفته اخیر بیش از هزار تن دیگر در سوریه کشته شده‌اند. دولت سوریه در حالی از خروج نیروهای نظامی خود از شهرها سخن می‌گوید که همچنان به حملات بی‌وقفه‌ خود به مواضع مخالفان ادامه می‌دهد. فعالان حقوق بشر و ناظران سیاسی روز سه‌شنبه (۲۲ فروردین) گزارش دادند که اگر چه دولت سوریه واحدهای نظامی خود را از برخی مناطق عقب کشیده، ولی همزمان حملات خود را به مخالفان در مناطق دیگر تشدید کرده است.

کوفی عنان، فرستاده‌ی ویژه‌ سازمان ملل و اتحادیه‌ عرب برای حل بحران سوریه، نیز شامگاه سه‌شنبه در گزارشی به شورای امنیت سازمان ملل که نسخه‌ای از آن در اختیار خبرگزاری فرانسه است اعلام کرده که نشانه‌ای از صلح در سوریه دیده نمی‌شود.

"در این راستا سفر کوفی عنان به ایران به منظور همراه کردن مقام های ایرانی برای حل مساله سوریه عجیب نیست"او در این گزارش مؤکدا از رهبران سوریه خواسته است که رویکرد خود را بطور بنیادی تغییر دهند. طبق گزارش عنان، اگر چه ارتش سوریه از بعضی مناطق خارج شده، ولی حملات خود را در دیگر مناطق علیه مخالفان تشدید کرده است. عنان همچنین روز سه‌شنبه در جریان دیدار خود از یک اردوگاه آوارگان سوری در ترکیه گفت که درگیری‌های نظامی در سوریه وخیم‌تر شده است. او طرفین منازعه را فراخواند که طرح صلح و توقف پیکارها را عملی و رعایت کنند.

عنان با توجه به افزایش درگیری‌های نظامی خاطرنشان ساخت که هنوز زود است از شکست طرح صلح سخن گفته شود. به گفته‌ او، تلاش‌ها برای پایان خون‌ریزی در سوریه باید همچنان ادامه یابد و برای پایان خشونت‌ها در این کشور نباید هیچ پیش‌شرطی تعیین شود.

ولی فرستاده‌ ویژه‌ سازمان ملل و اتحادیه‌ی عرب همزمان خاطر نشان ساخت که ادامه‌ی عملیات نظامی، آتش‌بس را زیر سوال برده است.

به گفته‌ مقامات ترکیه، در حال حاضر حدود ۲۵ هزار آواره‌ی سوری در این کشور به‌سر می‌برند. روز دوشنبه وضعیت در مناطق مرزی میان ترکیه و سوریه وخیم‌تر شد، زیرا نیروهای دولتی سوریه در پی شکار پناهجویان سوری، برای نخستین بار به خاک ترکیه شلیک کردند. در این حادثه دو سوری و دو شهروند ترکیه مجروح شدند. در پی این حادثه، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، دولت اسد را به خدشه‌دار کردن مرزهای ترکیه متهم و اعلام کرد که این مساله را از راه‌های قانونی پیگیری خواهد کرد.

قرار بود از ساعت ۶ بامداد روز سه‌شنبه غرش سلاح‌ها در سوریه خاموش شود. طرفین موافقت کرده بودند که تا بامداد روز پنجشنبه (به وقت محلی) به درگیری‌های نظامی خود کاملا پایان دهند.

"حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از کوفی عنان در فرودگاه مهر آباد استقبال کرد"ولی تا روز سه شنبه هیچ نشانی از رعایت نکات مطروحه در نقشه‌ی صلح عنان به چشم نمی‌خورد. رامی عبدالرحمان، ناظر حقوق بشر سوریه در لندن، به خبرگزاری آلمان گفت که از بامداد امروز در همه‌ی مناطق حما صدای شلیک توپ‌ شنیده می‌شد و حمص نیز همچنان زیر آتش نیروهای دولتی سوریه است. به گفته‌ او، رژیم سوریه به نقشه‌ی صلح سازمان ملل بی‌اعتناست و این امر شگفتی‌آور نیست. در مقابل، دولت سوریه نیز مخالفان را متهم کرد که آماده نیستند آتس‌بس را جدی بگیرند.

اروپا خواستار یکپارچگی در برابر رژیم سوریه

با توجه به تشدید درگیری‌های نظامی در سوریه به‌رغم طرح صلح عنان، اتحادیه اروپا در استراسبورگ خواستار “اقدامی موثر و یکپارچه” علیه رژیم بشار اسد شد. در بیانیه‌ای که روز سه‌شنبه از سوی ریاست اتحادیه‌ی اروپا منتشر شد، آمده است: دیگر نمی‌توان از رژیم اسد انتظاری داشت و مسئولیت به ویژه متوجه کشورهایی چون روسیه و چین است که از تصویب قطعنامه علیه دولت سوریه در شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کردند.

رئیس اتحادیه اروپا در این بیانیه نیروهای اپوزیسیون سوریه را فراخواند که متحد شوند و «به همه‌ی سوری‌ها صرفنظر از تبار و دین، چشم‌اندازی از یک سوریه‌ی صلح‌دوست، دمکراتیک و متکثر عرضه کنند».

اتحادیه اروپا که مقر آن در استراسبورگ است، در سال ۱۹۴۹ تاسیس شد و یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های قاره‌ی اروپاست. ۴۷ کشور عضو این نهاد هستند و وظیفه‌ی آن تحکیم دمکراسی، حقوق بشر و حاکمیت قانون اعلام شده است.

درخواست روسیه از سوریه

در این حال، روسیه هم از دولت سوریه خواسته است طرح پیشنهادی سازمان ملل برای پایان خشونت در سوریه را به شکلی جدی‌تر به اجرا بگذارد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در یک نشست خبری مشترک با ولید معلم، همتای سوری خود در مسکو، بر لزوم پایبندی دولت سوریه به طرح صلح پیشنهادی کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل برای پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه، تاکید کرد و افزود: “در ملاقات با همکاران سوری، گفتیم که به اعتقاد ما، اقدامات آنان در اجرای این طرح صلح می توانست فعالانه تر و مصممانه تر باشند.”

وزیر خارجه روسیه با اعلام اینکه معلم، پایبندی رهبری سوریه به تمامی تعهدات دولت آن کشور در چارچوب این طرح را مورد تایید قرار داده است، افزود که “اطلاعاتی هم در زمینه اجرای بخش مربوط به نحوه استفاده از واحدهای ارتش و تسلیحات سنگین در مناطق شهری” در اختیار روسیه قرار گرفته است.

احتمالا اظهارات لاوروف به معنی آن است که مقامات سوری اطلاعاتی را در مورد آغاز خروج واحدهای نظامی از مناطق شهری در اختیار روسیه قرار داده اند. وزیر خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که دولت آن کشور برای اعزام ناظرانی به سوریه جهت نظارت بر اجرای آتش بس آماده است و ابراز امیدواری کرد که کشورهای دیگر نیز از این اقدام تبعیت کنند.

بحران سیاسی سوریه از بیش از یک سال پیش با تظاهراتی حاوی درخواست برخی اصلاحات سیاسی و مبارزه با فساد در تشکیلات حکومتی آغاز شد، اما با اعزام واحدهای ارتش برای مقابله با تظاهرکنندگان، این حرکت اعتراضی به خشونت گرایید و در ماه های بعد، به مخالفت صریح با ادامه حکومت بشار اسد، رئیس جمهوری، منجر شد.

با تشدید و گسترش دامنه برخورد ارتش با تظاهرکنندگان، گروهی از نظامیان سوری با ترک خدمت و اعلام حمایت از معترضان در برابر تهاجم نیروهای دولتی، نهادی را به نام “ارتش آزاد سوریه” تشکیل دادند که در عملیات مسلحانه علیه واحدهای نظامی و امنیتی سوریه شرکت داشته است. هرچند منابع دولتی سوریه، این افراد را اعضای گروه های تروریستی وابسته به خارج معرفی کرده اند.

به گفته منابع بین المللی، در جریان اعتراضات سیاسی در سوریه، تا کنون بیش از نه هزار نفر کشته و چند هزار تن دیگر بازداشت و زندانی شده اند و دولت سوریه نیز از کشته شدن بیش از هزار نفر از نیروهای دولتی به دست مخالفان مسلح خبر داده است.