طرح‌هایی مثل ودیعه مسکن مردم را سردرگم می‌کند/ طرح مجلس برای ساخت خانه‌های ارزان قیمت

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو خانه دار شدن در ایران تبدیل به یک رویا شده که تحقق آن برای هر کسی ممکن نیست. اگر سال های گذشته منتظر اعطای وام مسکن برای خرید خانه بودیم این روزها برنامه دولت در کمک به خانه دار کردن مردم به پرداخت ٣٠ تا ۵٠ میلیون تومان ودیعه تنزل یافته اما همین هم به درستی اعمال نمی شود و مردم هم از طرح های اعلامی دولت چندان استقبال نمی کنند. اقبال شاکری استاد دانشگاه و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این باره به چند سوال ما پاسخ داده است.

رادار اقتصاد:دولت بعد از هفت سال بالاخره در ماه های گذشته به دنبال طرح هایی درحوزه مسکن مردم برآمد آیا این طرح ها خواست قلبی دولت بوده یا فشار افکار عمومی؟

دولت آقای روحانی در هفت سال گذشته کار خاصی برای اقتصاد کشور انجام نداد. افزایش های عجیب و غریب قیمت مسکن که رکورد قیمتی را در کل تاریخ این سرزمین در این دولت شکست، علاوه بر انتقادات شدید مردم و مستاجران به گرانی خانه و سیاست های غلط دولت در دو دوره‌ مدیریتی آقای روحانی را بر آن داشت تابا طرح هایی مثل اقدام مسکن ملی یا اعطای وام تسهیلات ودیعه بخشی از بار سنگین انتقادات را از سر خود رفع کند، لذا این طرح ها را در رسانه ها با مصاحبه های وزرا و مدیران چنان برجسته کرد که گویی دولت برای رفع مشکل مسکن مردم دست به کار شده است.

"به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو خانه دار شدن در ایران تبدیل به یک رویا شده که تحقق آن برای هر کسی ممکن نیست"آمارها و ارقام مراجعه یا درخواست مردم برای ثبت نام در طرح های مسکن دولت نشان می دهد مردم استقبال چندانی از این طرح ها نکرده اند. مسلما ایرادات طرح ها مانع از استقبال مردم از آن ها شده است.

رادار اقتصاد:چرا طرح های مسکن دولت در سال آخر چندان با اقبال مردم مواجه نشد؟

مثلا سودهای در نظر گرفته شده برای وام های مسکن بسیار بالاست و اقشار ضعیف قادر به پرداخت سود تسهیلات مسکن نیستند. همچنین به دلیل سوابق وزارت قبلی راه و شهرسازی با مدیریت آقای آخوندی که در زمان این وزیر عملکرد در بخش مسکن به شدت منفعل بود و هیچ گونه اقدامی در زمینه مسکن از خود به یادگار نگذاشت هم یکی از این عوامل است. همچنین مردم نسبت به مسئله ساخت و ساز و راه و شهرسازی هنوز به دولت اعتماد ندارند، همچنین به علت وضعیت خاص کنونی که فشار زیادی به لحاظ کسب و کار ضعیف و عدم کسب درآمد مکفی روی مردم است ، خانوارها حرف های دولتی ها را که مسبب وضعیت بد اقتصادی شده اند به راحتی نمی پذیرند چرا که هر چه دولت از گشایش اقتصادی می گوید چیز دیگری از آب در می آید! لذا نه طرح ها جذابیتی دارد نه تسهیلاتی که برای آن در نظر گرفته اند و نه خانواده ها توانایی پرداخت این هزینه های سنگین را دارند.

رادار اقتصاد:مسوولین درطرح هایی شبیه طرح مسکن ملی یا ودیعه مسکن چه مسائلی را در اعلام طرح ها برای ارائه به افکار عمومی مورد توجه قرار نمی دهند؟

اشکالی که بر مسوولین وارد است اینکه آنها مسائل را به خوبی با مردم در میان نمی گذارند، رو در رو با مردم سخن نمی گویند. مسوولان خود از زیر و بم طرح ها خبردارند اما مردم دسترسی چندانی به جزئیات طرح ها ندارند و برای این مسائل باید کلی زمان صرف کنند و در رفت و آمد باشند و کار و زندگی خود را برای دریافت جزئیات طرح ها تعطیل کنند. از سوی دیگر انتقاد واردی که به مسوولین وارد است ابهامات فراوان حول محور طرح هایی است که عموما به مردم ارائه می شود و از آن بدتر در این سیستم کسی به مردم پاسخ نمی دهد، هیچ سامانه یا افرادی برای پاسخگویی به مردم و شفاف سازی در نظر گرفته نمی شود و در این بین اصلا کسی مردم را تحویل نمی گیرد که بخواهد آنها را راهنمایی کند یا به آنها توضیح دهد که مشکلاتشان حل شود. در این شرایط مردم با وجود این همه ابهامات سردرگم می‌شوند. از سوی دیگر دلالان به نفع خود وارد می شوند و محیط را برای متقاضیان واقعی مسکن آشفته تر می‌کنند.

"اقبال شاکری استاد دانشگاه و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این باره به چند سوال ما پاسخ داده است"از سوی دیگر مردم نمی‌دانند که چه تصمیمی باید بگیرند و در نهایت از خیر طرحهای دولتی می گذارند و عطای آن را به لقای آن می‌بخشند. ایجاد احساس سردرگمی و گیجی در مردم به هیج وجه پذیرفتنی نیست و نمی توان آن را خدمت به مردم یا کار کردن برای مردم نامید. اینها نکات مهمی است که ما هر تصمیمی برای مردم می گیریم باید ابهامات پیرامون آن را کاملا برطرف کنیم بعد طرح اطلاع رسانی عمومی شود.

رادار اقتصاد:مثلا همین طرح ودیعه مسکن با ابهامات فراوانی عنوان شد آیا خبر تازه ای از چگونگی اجرای این طرح دارید؟

در هفته‌های گذشته صدا و سیمای ملی با مردمی مصاحبه کرد که می‌گفتند ما نتوانستیم ودیعه مسکن را از بانک ها دریافت کنیم، مردم اعلام کردند: بانک ها می گویند چنین موضوعی به ما ابلاغ نشده و دستورالعملی برای دادن وام ودیعه به ما داده نشده، ضمن اینکه مردم گفتند هر جا مراجعه می‌کنیم کسی جواب ما را نمی‌دهد! این در حالی که است که خبرنگار پیگیر این موضوع، بخشی از مصاحبه وزیر محترم را پخش کرد. وزیر راه و شهرسازی در این مصاحبه بر این موضوع تاکید داشت که همه موارد مورد نیاز پرداخت وام ودیعه مسکن فراهم است و هیچ مشکلی برای پرداخت آن وجود ندارد بنابراین مردم به بانک‌ها مراجعه کنند! بعد از آن خبرنگار گفتگویی را با رئیس بانک مرکزی، آقای همتی پخش کرد که آقای همتی گفت هنوز اطلاعات خاصی از طرف وزارت راه و شهرسازی به بانک‌ها داده نشده است! حالا پیدا کنید پرتقال فروش را!! این پروسه که از سوی یک خبرنگار دنبال شد نشان می دهد سازمان ها و وزارت خانه های ما تا چه حدی زمینه های دشوار کردن مشکلات مردم را فراهم می کنند و موجب ابهامات بیشتر مردم می شوند. متاسفانه هیچ کس جواب مردم را نمی دهد و مردم بین سازمان ها و وزارتخانه ها مدام پاس کاری می‌شوند.

لذا مردم نمی توانند تصمیم درستی بگیرند. این پیگیری ساده نشان‌ داد بین حرف وزیر مسکن با حرف رئیس کل بانک مرکزی تضاد زیادی وجود دارد. در چنین شرایطی آیا مردم حق ندارند نسبت طرحهای دولت بی اعتماد شوند؟

رادار اقتصاد:در هفت سالی که دولت برای حل مشکلات بخش مسکن فعالیتی صورت نداد، آیا در ماه های آخر می‌توانیم به این مسئله امیدوار باشیم که در بخش مسکن روند خاصی ایجاد شود؟

روند بلندمدت انفعالی که تا کنون در مدیریت بخش مسکن‌ وجود داشته موجب دلسردی بیشتر و عدم اطمینان و امیدواری به مدیریت دولت یا اتفاقات خوبی در این دولت در بخش مسکن شده است. بنابراین اینکه انتظار داشته باشیم در ماه های آینده اتفاق زیادی بیفتد، انتظار زیادی است اما مجلس شورای اسلامی به کمک شورای هماهنگی سران سه قوه، مسئولیت کمیسیون‌های تخصصی اقتصادی و برنامه و بودجه بر آن است تا موجب اتفاقات خوبی در بخش عرضه و تولید مسکن شود. امیدواریم همه شرایط برای تولید مسکن برای اقشار کم درآمد جامعه فراهم شود.

"آمارها و ارقام مراجعه یا درخواست مردم برای ثبت نام در طرح های مسکن دولت نشان می دهد مردم استقبال چندانی از این طرح ها نکرده اند"از سوی دیگر بنده معتقدم تا زمانی که تمام جوانب امری به خوبی دیده نشده باشد نباید آن طرح به مردم اعلام شود. ما از این نمونه های سردرگم کردن مردم در همین یکی دو ماه اخیر زیاد داشتیم از تناقض ها و تضادها بر سر تغییر زمان و برگزاری امتحان و آزمون سراسری، از تغییر نظرات در باره برگزاری عزاداری در تکایا و هیات ها با رعایت پروتکل ها و فروش اوراق نفتی به مردم در بورس! که موجب تنش های مختلفی در بازار سرمایه شد. واقعاً مسوولین نباید با مردم چنین برخوردی کنند، چرا که مردم به اندازه کافی تحت فشار هستند و گرانی ها و مشکلات اقتصادی فشار روانی زیادی بر آنها وارد می کند. دولت نباید برای برداشتن فشار افکار عمومی از روی خود مردم را بین وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی گرفتار کند و هیچ کس هم جوابگوی مردم نباشد. قطعا این اقدامات دولت به هیچ وجه شایسته و در شان مردم نیست.

دولت با استفاده از ظرفیت و امکانات بالای کشور با تمرکز بر آنها می تواند رفاه را برای مردم به ارمغان بیاورد، البته به شرط اینکه در این مساله دقیق تر و قوی تر عمل کند.

رادار اقتصاد:مجلس یازدهم برای خانه دار کردن مردم چه برنامه هایی را دنبال می کند؟

مجلس با تصویب طرح اخذ مالیات بر خانه‌های خالی بر آن است تا بخشی از خانه های خالی وارد چرخه عرضه بازار مسکن شود و بازار را کنترل کند مسلما مصوب شدن به تنهایی کافی نیست، لذا در اجرا هم باید نظارت قوی داشته باشیم. وقتی قانونی به وزارتخانه ابلاغ می‌شود هر گونه عدم انجام آن جرم است و منجر به انجام تخلف می شود اما مجلس باید نظارت سنگینی روی این مسئله داشته باشد. همچنین چند جلسه است که در بحث تامین مسکن برای افراد بی بضاعت در مجلس جلسات متعددی گذاشته شده تا خانه های ارزان قیمت برای افراد فاقد مسکن ساخته شود، خوشبختانه این موضوع به تصویب کمیسیون رسیده، تسلیم هیئت رئیسه و اعلام وصول شده لذا منتظر هستیم که در صحن مطرح شود. امیدوار هستیم با رفع اشکالات موجود بتوانیم عرضه خوبی در بخش ساخت و ساز مسکن برای اقشار ضعیف جامعه داشته باشیم.