اردوغان: دولتی فراگیر ایجاد می‌کنیم و قانون اساسی را تغییر می‌دهیم

اردوغان: دولتی فراگیر ایجاد می‌کنیم و قانون اساسی را تغییر می‌دهیم
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۲۳ خرداد ۱۳۹۰

آقای اردوغان گفت که قانون اساسی جدید "تمام احزاب ترکیه را شامل خواهد شد" رجب طیب اردوغان در آستانه آغاز سومین دور فعالیت خود در سمت نخست وزیر ترکیه وعده داده است دولتی "فراگیر از طریق اجماع با احزاب مخالف" تشکیل خواهد داد که به طور گسترده با گروه‌ها و احزاب دیگر همفکری و مشورت خواهد کرد. پس از پیروزی حزب محافظه‌کار عدالت و توسعه در انتخابات ترکیه، آقای اردوغان در یک سخنرانی گفت که نخستین اولویت دولت، ارائه یک قانون اساسی جدید خواهد بود تا جایگزین منشوری شود که دولت نظامی ترکیه در حدود ۳۰ سال پیش و بعد از یک کودتای نظامی آن را لازم الاجرا کرد. حزب عدالت و توسعه ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان توانست در انتخابات روز یکشنبه نزدیک به ۵۰ درصد آرا را به دست آورد و رسانه‌های ترکیه گزارش داده‌اند که با شمردن تقریبا تمام صندوق‌های رأی، این حزب حدود ۳۲۵ کرسی از ۵۵۰ کرسی پارلمان ترکیه را در اختیار گرفته است. حزب عدالت و توسعه با کسب این تعداد کرسی در پارلمان ترکیه به اکثریت می‌رسد، ولی برای آنکه بتواند در چارچوب نظام کنونی ترکیه، تغییرات مورد نظر خود را در قانون اساسی اعمال کند، نیازمند در اختیار گرفتن دو سوم کرسی ها یعنی کسب ۳۶۷ کرسی در پارلمان بود. این حزب با داشتن ۳۳۰ کرسی هم می‌توانست طرح‌های پیشنهادی خود را به طور مستقیم و برای تصمیم‌گیری به همه پرسی بگذارد.

"این حزب با داشتن ۳۳۰ کرسی هم می‌توانست طرح‌های پیشنهادی خود را به طور مستقیم و برای تصمیم‌گیری به همه پرسی بگذارد"اما با کمتر از ۳۳۰ کرسی در پارلمان، آقای اردوغان برای پیشنهاد و اعمال هرگونه تغییر در قانون اساسی ترکیه، باید با گروه‌ها واحزاب دیگر همفکری و رایزنی کند و نظر موافق نمایندگان آنها در پارلمان را کسب کند. جاناتان هد، خبرنگار بی‌بی‌سی در استانبول می‌گوید که با سومین پیروزی متوالی حزب عدالت و توسعه در انتخابات ترکیه، رجب طیب اردوغان به عنوان رهبر این حزب و در مقایسه با دیگر سیاستمداران تاریخ ترکیه در موقعیتی استثنایی قرار گرفته است. آقای اردوغان وعده داده است که در اجرای برنامه بلندپروازانه بازنویسی قانون اساسی ترکیه، با همه احزاب همفکری و مشورت کند و به نظر تمام گروه‌ها گوش دهد. او گفته است: "ما به دنبال اجماع و توافق با احزاب اصلی مخالف در داخل و خارج پارلمان، رسانه‌ها، سازمان های غیردولتی، دانشگاهیان و هر کس دیگری خواهیم بود که حرفی برای گفتن دارد." آقای اردوغان اضافه کرده است که حزب عدالت و توسعه و دیگر گروه‌ها، یک قانون اساسی آزاد و غیرنظامی ارائه خواهند کرد که تمام احزاب حاضر در جامعه را شامل شود. در عین حال، منتقدان می‌گویند که آقای اردوغان چهار سال پیش و بعد از پیروزی در انتخابات قبلی هم سخنرانی بسیار مشابهی ایران کرد، ولی بعد نشان داده شد که سیاست‌هایی تفرقه‌افکنانه را دنبال می کند.

نخست وزیر ترکیه همچنین در سخنان خود به تمایل و آرمان‌های ملت ترکیه برای تبدیل شدن به "صدای خاورمیانه و مسلمانان" در میان کشورهای غرب اشاره کرد و گفت که مردم بوسنی، لبنان، سوریه و فلسطینی هم از پیروزی او بهره‌مند خواهند شد. او گفت: "باور کنید مردم سارایوو، بیروت، دمشق، رام‌الله، نابلس، جنین، کرانه باختری و بیت‌المقدس هم به اندازه مردم استانبول، ازمیر، آنکارا و دیاربکر برندگان این انتخابات هستند." به دنبال اعلام پیروزی حزب عدالت و توسعه در ترکیه، طرفداران این حزب یکشنبه شب در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی پرداختند بیش از ۵۰ میلیون نفر –حدود دو سوم جمعیت ۷۳ میلیون نفری ترکیه- واجد شرایط رأی دادن در انتخابات روز یکشنبه بودند و به گزارش شبکه تلویزیونی ان‌تی‌وی، حدود ۸۴.۵ درصد آنها در این رأی‌گیری شرکت کردند. یکشنبه شب و به دنبال اعلام پیروزی حزب عدالت و توسعه در این انتخابات، طرفداران حزب در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی پرداختند. در این انتخابات، حزب سکولار جمهوری خلق حدود ۲۶ درصد آرا -۱۳۵ کرسی- را به دست آورد که ۲۳ کرسی بیشتر از کرسی های آن در دوره قبلی پارلمان است و حزب راستگرای جنبش ناسیونالیستی ۱۳ درصد آرا -۵۴ کرسی- را کسب کرد که ۱۷ کرسی کمتر از دفعه پیش است. نامزدهای مستقل حزب صلح و دموکراسی -که از احزاب طرفدار کردها در ترکیه است- توانستند در جنوب شرق ترکیه به موفقیت برسند و ۵.۸ درصد آرا -۳۵ کرسی- را به دست آورند.

"آقای اردوغان وعده داده است که در اجرای برنامه بلندپروازانه بازنویسی قانون اساسی ترکیه، با همه احزاب همفکری و مشورت کند و به نظر تمام گروه‌ها گوش دهد"در دوران تسلط حزب عدالت و توسعه طی هشت سال گذشته، ترکیه به نرخ رشد بالای اقتصادی دست یافته و میزان بیکاری در این کشور کاهش یافته است. همچنن ترکیه در هشت سال گذشته، روابط خود با کشورهای همسایه و عربی را بهبود بخشید و با سیاست خارجی فعال خود به یکی از بازیگران عمده منطقه تبدیل شده است. این حزب در تبلیغات انتخاباتی خود، به موفقیت‌های اقتصادی کشور اشاره کرده و وعده پروژه‌های بلندپروازانه‌ای را داده بود از جمله اینکه کانالی را که دریای سیاه را به دریای اژه و شهر جدیدی در حومه استانبول وصل کند، خواهد ساخت. در زمان حکومت حزب عدالت و توسعه، از میزان نفوذ ارتش در عرصه سیاسی هم کاسته شده است. این در حالی است که در همین مدت، به گفته سازمان های مدافع حقوق بشر، وضعیت آزادی مطبوعات بدتر شده است.

منابع خبر

اخبار مرتبط

دیگر اخبار این روز

خبرگزاری فارس - ۲۳ خرداد ۱۳۹۰
جهان نیوز - ۲۳ خرداد ۱۳۹۰
بی بی سی فارسی - ۲۳ خرداد ۱۳۹۰