«شوراهای کارگری و کنترل کارگری: درس‌های نظری و تاریخی»

«شوراهای کارگری و کنترل کارگری: درس‌های نظری و تاریخی»
رادیو زمانه
رادیو زمانه - ۹ تیر ۱۳۹۹

سعید رهنما در این وبینار ضمن مرورِ تاریخی تشکیل شوراهای کارگری، جنبه‌های مختلف نظری کنترل کارگری، دستاوردها، تناقض‌ها و کمبودهای آن را بررسی می‌کند. 

از بیش از یک قرن پیش تا امروز، اغلب سوسیالیست‌های مارکسیست جهان، «شوراهای کارگری» با هدف «کنترل کارگری» را شکل ایده‌آل سازماندهی کار قلمداد کرده و در راه استقرار آن مبارزه و تلاش کرده‌اند، تا بدین ترتیب «طبقه‌ تولیدکننده»، و نه «طبقه تصاحب کننده»، فرایند تولید را ‌«خودگردانی» کند.  

تاریخ مبارزات کارگری یک قرن اخیر نشان می‌دهد تمام شوراهای کارگری که درعمل در نقاط مختلف جهان به‌وجود آمدند، محصول شرایط جنگی و بحرانی بوده و در پی رفع بحران، سرکوب و نابود شدند. در مواردی هم که عمر نسبتاً طولانی‌تری یافتند، تحت حمایت و مداخله‌ دولت‌های همراه بودند. در این مسیر طولانی، نظریه‌پردازان چپ و فعالان شورایی، نظریه‌های متنوع و مفصلی در مورد کنترل کارگری مطرح کرده‌اند و نظریات پیشین را مورد تجدید نظر قرار داده ‌اند. با این حال، این مفهوم کلیدی جنبش کارگری و سوسیالیستی کماکان با مشکلات نظری و سردرگمی‌های مفهومی بسیاری روبرو است.

در این وبینار ضمن مرور تاریخی تشکیل شوراهای کارگری، جنبه‌های مختلف نظری کنترل کارگری، دستاوردها، تناقض‌ها و کمبودهای آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

از موضوعاتی که در این وبینار طرح می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مفهوم شورای کارگری و کنترل کارگری
  •  “شوراگرایی/کمونیسم شورایی”، و تناقض های آن
  • رابطه‌ کنترل تولید و مالکیت، و اجتماعی‌سازی
  • رابطه‌ کنترل تولید و کنترل قدرت سیاسی
  • رابطه‌ شورای کارگری با حزب سیاسی و اتحادیه‌های کارگری
  • رابطه‌ تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان
  • رابطه‌ کارگران با دیگر کارکنان فنی و اداری
  • شورای کارگری و تحولات نظام سرمایه داری
  • رابطه آگاهی جمعی و تحقق کنترل کارگری
  • مسئله “نمایندگی” در “دموکراسی مستقیم”
  • مسئله‌ «دموکراسی صنعتی»، برون رفت از بن بست دوگانه “کنترل” و “مشارکت”
  • کدام تشکل برای جنبش کارگری امروز ایران؟
زمان:

جمعه ۳ ژوئیه/ ۱۳ تیر

۲۰:۳۰ به وقت ایران/ ۱۸:۰۰ به وقت اروپای مرکزی

◄ لینک وبینار: https://bit.ly/webinarzamaneh1

وبینار به صورت هم‌زمان و زنده در سایت زمانه، توییتر، یوتیوب، تلگرام و فیسبوک زمانه پخش خواهد شد. و پس از ارائه بحث، امکان پرسش و پاسخ به صورت زنده فراهم خواهد بود.

سعید رهنما، استاد بازنشسته و رئیس سابق مدرسه عالی سیاست‌گذاری و مدیریت دولتی دانشگاه یورک کانادا، مولف کتاب‌ها و مقالات متعددی به زبان‌های فارسی و انگلیسی در زمینه نظریه‌های سازماندهی، نظریه مارکسی، و جنبش‌های سوسیالیستی و کارگری است.

"در مواردی هم که عمر نسبتاً طولانی‌تری یافتند، تحت حمایت و مداخله‌ دولت‌های همراه بودند"” گذار از سرمایه داری؛ باز خوانی انقلاب‌های قرن بیستم” از کتاب‌های اخیر سعید رهنما است.
مقاله‌های رهنما در نشریه‌هایی چون مانتلی ریویو، سوشالیست رجیستر، ایکنامیک اند ایندستریال دموکراسی، جورنال آو دیولوپینگ  ِاریاز، تِرد وُرلد کوارترلی، نیو پالیتیکس، و سوسیالیسم اند دموکراسی انتشار یافته، و پاره‌ای از نوشته‌های او به زبان‌های فرانسوی، اسپانیایی، روسی، چینی و عربی ترجمه شده‌اند. 
سعید رهنما در دوران انقلاب ۱۳۵۷ از پایه‌گذاران اتحادیه سراسری شوراهای کارگران و کارمندان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، متشکل از بیش از صد واحد صنعتی، و عضو هیئت اجرائی این اتحادیه بوده است.

منابع برای مطالعه بیشتر
  • سازمان دهی طبقه کارگر: درس‎های گذشته و راه‎های آینده، سایت نقد اقتصاد سیاسی
  • صنایع ایران و سیاست صنعتی چپ، سایت نقد اقتصاد سیاسی
  • صدسالگی شوراهای کارخانه‎ی تورین، سایت نقد اقتصاد سیاسی
  • شورا، شکل سیاسی سر انجام مکشوف: شوراهای کارخانه و خود گردانی از کمون تا امروز، سایت نقد
  • کنترل کارگری یا شورای مشارکتی؟ نقدی بر کتاب «کنترل کارگری از کمون تا امروز»، سایت اخبار روز
  • جنجال «دموکراسی شورایی» در مقابل «دموکراسی پارلمانی»، سایت نقد اقتصاد سیاسی
در همین زمینه وبینار: سازمان‌یابی طبقه کارگر کارگری: آموزشی

منابع خبر

اخبار مرتبط