فروش نفت به بابک زنجانی چطور انجام شد؟

هفته نامه آسمان در گفتگویی با محمدعلی عمادی، از قدیمی ترین اعضای هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران در خصوص موضوع توقف سوآپ نفت و فروش نفت به بابک زنجانی نوشت:

*آقای میرکاظمی(وزیر اسبق نفت) می گفتند نرخ سوآپ پایین است. استدلال شان این بود که قیمت سوآپ باید به ۵ تا ۶ دلار در هر بشکه برسد. اما توجه نداشتند که هزینه سوآپ در رقابت با کشورهای دیگر منطقه تعیین می شود.

*اولویت شرکت ملی نفت، جذب نفت خام مازاد تولید شده در کشورهای حوزه CIS بود. چراکه اولا برای راه اندازی طرح انتقال نفت کشورهای شمال ایران، خطوط لوله و تاسیسات نکا ساخته شده و از سال ها پیش برای آن، سرمایه گذاری کلانی شده بود. ثانیا جذب مازاد تولید نفت کشورهای شمالی، به دلیل اجرای استراتژی های کلان تعریف شده در کشور بود.

"اما توجه نداشتند که هزینه سوآپ در رقابت با کشورهای دیگر منطقه تعیین می شود.*اولویت شرکت ملی نفت، جذب نفت خام مازاد تولید شده در کشورهای حوزه CIS بود"به همین دلیل در پالایشگاه های نفت تهران و تبریز  هم سرمایه گذاری شده بود تا بتواند نفت این کشورها را مصرف کند. با دستور آقای میرکاظمی، عملا این سرمایه گذاری های کلان، معطل ماند و امکانی که می توانست در این شرایط سخت به ایران کمک کند از دست رفت.

*به نظرم اطلاعات جهت دار به ایشان داده بودند تا طرح سوآپ را متوقف کند. نظیر اینکه طرح سوآپ سهم تولید نفت ایران را کم کرده است. در صورتی که سوآپ هیچ ارتباطی به سهمیه تولید نفت ایران در اوپک نداشت. ضمن اینکه در شرایط قیمت های بالای نفت، هیچ کشوری روی سهمیه های اوپک نمی ایستد.

* آقای میرکاظمی معتقد بود در طرح سوآپ «بخور بخور» شده است.این هم برای ما جای سوال بود.

احساس ما این بود که گروه هایی اطلاعات جهت دار و نادرست در اختیار آقای میرکاظمی می گذاشتند. شاید آنان که در منطقه آذربایجان، در انتقال نفت و فرآورده دست داشتند این اطلاعات جهت دار را می دادند. نمی دانم. آقای میرکاظمی هم با دو، سه مورد اطلاعات ناکافی به تصمیم رسید و به بهانه های مختلف، کل استراتژی کشور را در بخش سوآپ به هم ریخت.  

*موضوع توقف سوآپ خیلی برای شرکت ملی نفت ایران بی آبرویی به بار آورد.

"چراکه اولا برای راه اندازی طرح انتقال نفت کشورهای شمال ایران، خطوط لوله و تاسیسات نکا ساخته شده و از سال ها پیش برای آن، سرمایه گذاری کلانی شده بود"چراکه وجاهت ایران در قراردادهای بین المللی نفتی اش برای اولین بار به هم ریخت. یادم هست در زمان صدور دستور توقف سوآپ، مدیر وقت حقوقی شرکت ملی نفت، آقای زین الدین، تاکید داشت که قبل از صدور چنین دستوری، این مساله به طور کامل به لحاظ حقوقی مورد بررسی قرار گیرد، اما نه تنها به آن توجه نشد که آقای زین الدین هم تغییر کرد.

*کسانی که باعث چنین ضرری به کشور شده اند، باید جواب پس بدهند. استهلاک تاسیسات و خطوط لوله سوآپ و هزینه هایی که در پالایشگاه های تهران و تبریز انجام شده بود تا بتواند نفت کشورهای شمالی ایران را مصرف کند کم نیست. ضمن اینکه داشتن سوآپ در شرایط تحریم، می توانست خیلی به ایران کمک کند.

*فروش نفت به آقای زنجانی، ارتباطی با مصوبات هیات مدیره شرکت ملی نفت نداشت. ما بعدا شنیدیم که به ایشان نفت فروخته شده است.

هیات مدیره شرکت ملی نفت، تنها مقررات فروش نفت را اصلاح کرده بود.تعدیل مقررات فروش نفت، برای خود ما هم تعجب آور بود. پیش از این، امور بین الملل شرکت ملی نفت، تنها به شرکت هایی نفت می فروخت که حائز یکسری ویژگی ها بودند؛ ازجمله اینکه پالایشگاه داشته باشند و سال ها در بازار نفت معامله کرده باشند. یکسری مقررات مالی هم برای فروش نفت داشتند. نظیر اینکه شماره حساب های بانکی معتبر داشته باشند. اما با توجه به شرایط سخت تحریم ها، هیات مدیره شرکت ملی نفت، شرط پالایشگاه داشتن را از شروط مشتریان نفت ایران برداشت.

"ثانیا جذب مازاد تولید نفت کشورهای شمالی، به دلیل اجرای استراتژی های کلان تعریف شده در کشور بود"   

* در هیات مدیره شرکت ملی نفت، چیزی به نام فروش نفت به آقای بابک زنجانی نداشتیم. مجموعه هایی مانند آستان قدس رضوی، بانک صادرات و برخی نهادها با توجه به شرایط تحریم، مجوزهایی برای صادرات نفت گرفتند. برخی خریداران نفت از کشورهای دیگر هم نظیر روسیه چین و کشورهای CIS برای خرید نفت ایران، اعلام آمادگی کردند. این شرکت ها هم به امور بین الملل شرکت ملی نفت معرفی می شدند.
 
*وقتی شرط داشتن پالایشگاه از مشتریان نفت ایران برداشته شد، آمدند گفتند که اینها می توانند نفت بفروشند. یک مقداری هم به شکل فرمایشی بود.

 

.