آغاز کوچ ییلاقی عشایر/ زندگی عشایر ثبت ملی می شود

به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، عشایر استان در این سفر پس از ۱۵ روز اقامت در مراتع بهاره، کوچ بلند خود را به مسیر ییلاقات از اول تیر ماه سال جاری آغاز می کنند.

آذربایجان غربی از دیر باز به دلیل دارا بودن اقوام و مذاهب مختلف مظهری از اتحاد ملی و انسجام اسلامی و نماد تمدن فرهنگها در کشور است که در کنار اقلیتهای مختلف عشایر ساکن، جلوه خاصی به فرهنگ و آداب و سنن این خطه از کشور بخشیده است.

در این فصل از سال با گذر از مراتع و ارتفاعات استان می توان دسته دسته زنان و مردان عشایر را دید که با لباسهای محلی و سنتی و به دور از هیاهو و رنگ و ریای دنیای صنعتی زندگی را به گونه ای دیگر در دل طبیعت تجربه می کنند.

کوچ نشینی تنها یک نوع زندگی و طریقی از زیستن نیست بلکه یک فرهنگ و یک تاریخ کهن با آداب و رسوم و سنن اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که پشت این زندگی ساده و بی پیرایه نهفته است.

حفظ روحیه مقاومت و تحمل مشکلات که به دلیل مبارزه با طبیعت و برخورد با انواع سختیها و رنجها به دست آمده از مزایای زندگی کوچ نشینی بوده که ساده زیستی، عدم تجمل گرایی، قانع بودن به امکانات کم، حفظ سلامتی و شادابی در زندگی ایلی از دیگر مزایای زندگی عشایری است.

مراتع آذربایجان غربی به خاطر داشتن آب و هوای خنگ و علوفه مناسب از مناطق ییلاقی مهم عشایر در شمالغرب کشور است، اصلی ترین شهرستانهای عشایر نشین اذربایجان غربی به ترتیب ماکو، چالدران، خوی، سلماس و پلدشت است .

۳.6 درصد جمعیت  آذربایجان غربی را عشایر تشکیل می دهند و سالیانه بیش از ۱۳ هزار تن گوشت قرمز و سایر فرآورده های دامی شیر، کشک، روغن و... تولید و به بازار عرضه می کنند .

مدیر کل امور عشایر آذربایجان غربی گفت: با گرم شدن هوا عشایر کوچ روی آذربایجان غربی به همراه نزدیک به ۲ میلیون راس کوچ، خود را به مراتع آغاز کردند .

سیف الله قربانی افزود: این عشایر کوچ خود را از نیمه دوم خرداد آغاز و به مدت سه ماه به دامپروری، تولید گوشت، لبنیات و دیگر فراورده های دامی در مراتع می پردازند.

وی اظهار داشت: عشایر از شهرهای ماکو، خوی، سلماس، نقده، ارومیه، میاندوآب، پیرانشهر، اشنویه، شاهین دژ، چالدران و پلدشت کوچ می کنند.

زندگی و کوچ عشایر آذربایجان غربی ثبت ملی می شود

مدیر کل امور عشایر آذربایجان غربی با بیان اینکه کوچ و زندگی عشایر آذربایجان غربی به عنوان دو اثر معنوی به ثبت می رسد، 

افزود: با هدف آشنایی جامعه با شیوه کوچ و زندگی عشایر در ییلاق و قشلاق دو رسم کوچ و زندگی عشایر به عنوان اثر معنوی ملی در ردیف آثار معنوی ملی به ثبت می ‌رسد

.

وی از اختصاص ۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال برای اجرای طرحهای عشایری آذربایجان غربی طی امسال خبر داد و افزود: همچنین ۴۴ میلیارد ریال اعتبار برای ساماندهی عشایر استان اختصاص می یابد

.

قربانی با اشاره به اینکه این اعتبار برای احداث ایل راههای عشایری، طرحهای اشتغالزایی، اقدامات معیشتی، آموزش و بهداشت هزینه می شود، اظهارداشت: این اعتبار نسبت به جمعیت عشایری استان آذر بایجان غربی ناکافی است

.

وی گفت : برای جلوگیری از تخریب خاک و تبدیل زندگی عشایر از حالت سنتی به نیمه صنعتی، باید زمینه آسایش مردم را با اجرای طرح ساماندهی و اسکان عشایر فراهم کرد

.

مدیر کل امور عشایر آذر بایجان غربی ضمن تاکید بر اهمیت مطالعات در امور عشایر، گفت: ساماندهی جامعه عشایر، اسکان و کوچ در دستور مطالعات امور عشایر قرار گرفته که در دو قالب اعتبار مطالعات جامع و ساماندهی انجام می شود

.

قربانی در ادامه به اختصاص ۵ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای برنامه های فرهنگی و ورزشی عشایر آذربایجان غربی اشاره کرد و گفت: ترویج آداب و رسوم عشایر، توسعه مدارس عشایری، آموزش مهارتهای زندگی از جمله فعالیتهای فرهنگی در مناطق عشایری  است

.

همزمان با

نیمه دوم خرداد عشایر آذربایجان غربی سفر خود را به مراتع بهاره که شامل "مرغان"، "حصار" و "آیبک"، "ماکو"، مراتع "بور بور"، "سیدآباد" و "نوذله" پیرانشهر و سایر مراتع استان به طول ۵ تا ۱۸۰ کیلومتر آغاز می کنند.

آذربایجان غربی چهارمین استان عشایرنشین کشور بوده که

پس از دورافتاده ترین روستاهای استان قلمرو ایلات و عشایر آغاز می شود که در طول نوار مرزی با کشورهای عراق، ترکیه و جمهوری خودمختار نخجوان پراکنده اند و در قالب ۱۲ ایل و ۲۱ طایفه مستقل هستند.

عشایر آذربایجان غربی با پرورش دو میلیون واحد دامی ۲۵ درصد فرآورده های دامی را تولید می کنند و 

سالانه ۵۰۰ هزار راس دام مازاد بر نیاز، ۲۰ هزار تن شیر، ۱۱هزار تن گوشت و ۱۷۶۱ تن پشم  را به بازارهای داخلی عرضه می کنند.

متوسط نرخ باسوادی در میان عشایر استان را

‪

۵۰.۴

‬

درصد بوده که در این راستا در حال حاضر

‪

۴۷

‬

درصد از دختران و

‪

۵۳

‬

درصد از پسران عشایر در حال تحصیل هستند که نسبت به جوامع شهری و روستایی رقم پایینی است.

جمعیت عشایر استان را

‪

۱۴

‬

هزار و

‪

۴۴۸

‬

خانوار بوده که از این میزان افزون بر چهار هزار خانوار در ماکو زندگی می‌کنند که بیشترین رقم در میان شهرستانهای آذربایجان غربی است.

"جمعیت عشایر استان را ‪۱۴‬هزار و ‪۴۴۸‬خانوار بوده که از این میزان افزون بر چهار هزار خانوار در ماکو زندگی می‌کنند که بیشترین رقم در میان شهرستانهای آذربایجان غربی است"

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که صنعت توریسم قادر است اقتصاد کشور را نجات دهد، عشایر کشور نیز از جاذبه های منحصر به فرد صنعت توریسم به شمار می روند و توانایی جذب گردشگران زیادی را از نقاط مختلف دارند.

تمام این مزیتها را می توان در بین جمعیت عشایر آذربایجان غربی از جمله آداب و رسوم، طبیعت زیبا، عروسی، کوچ، لباس های محلی و... مشاهده کرد که تنها نیازمند کمترین توجه از سوی مسئولان استانی است تا به رونق صنعت گردشگری در استان منجر شود.

ر

وستاهای ‌مراکان‌، بند، سیه‌چشمه‌، خوشاکو، سهولان‌، عیسی‌کندی و... از طبیعت‌ و حیات‌ وحشی ‌استثتایی ‌برخوردارند و روستاهای ‌چنقرالو، تمتنان‌، قره‌کلیسا، قطور، چالدران‌ و... با آثار تاریخی دوران‌ مختلف ‌یادآور حوادث تاریخی ‌و بیانگر جلوه‌های تاریخ گذشته منطقه هستند.

ح

فظ و حراست از مرزهای استان امروزه به وسیله پایگاههای بسیج عشایر در کنار سایر نیروهای انتظامی انجام می گیرد به طوری که تاکنون بیش از ۵۰۰ شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده اند که افتخار بزرگی برای عشایر استان محسوب می شود.

و امروز این مرزداران به نوع دیگری مرزهای استان را از تجاوز استکبار به شکل های مختلف از جمله قاچاق کالا و مشروبات الکی و قاچاق به شکل سازمان یافته برای غلبه بر جوانان در قالب ناتوی فرهنگی و...

صیانت می کنند.

ولی حرف آخر اینکه جامعه عشایری ایران و به خصوص استان، امروز از متن به حاشیه رانده شده اند اما در گستره جغرافیایی وسیعی حضور دارند و به حیات اجتماعی و ایفای نقش اقتصادی خود ادامه می دهند و میراث فرهنگی عظیمی با خود حمل می کنند.