تحلیل نیویورک تایمز از رد صلاحیت هاشمی: ایجاد تغییر از طریق صندوق رای و خیابان به پایان رسیده

واکنش‌ها به رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی برای نامزدی انتخابات ادامه دارد
بی بی سی فارسی
پیک ایران - ۳ خرداد ۱۳۹۲

کلمه : رد صلاحیت علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در انتخابات ریاست جمهوری در رسانه های خارج از ایران واکنش های بسیاری به دنبال داشته، نامه خانم زهرا مصطفوی دختر امام خمینی به رهبری نیز به طور گسترده در رسانه های جهان منتشر شده است.

اکثر روزنامه ها رد صلاحیت هاشمی را قدرت گرفتن بیشتر محافظه کاران تعبیر کرده اند و این اقدام را دنباله برخورد محافظه کاران با اصلاح طلبان ایرانی قلمداد کرده اند. برخورد هایی که به حصر میرحسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد و مهدی کروبی منجر شد. اما روزنامه نیویورک تایمز رد صلاحیت هاشمی را پایان دوره ای نامیده است که از طریق صندوق رای و یا تظاهرات خیابانی ایجاد تغییرات در سیاست ایران ممکن بود.

کالین فریمن نویسنده روزنامه انگلیسی تلگراف در مطبی با عنوان «شرکت هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران ممنوع شد.» نوشته است:
ناطران انتخاباتی ایران، در اقدامی برای تحکیم موقعیت رهبر ایران آیت الله خامنه ای ورود هاشمی رفسنجانی به این انتخابات را ممنوع کردند. قدرت نهایی در ایران در دست رهبر است.

چهره های برجسته ای از اصلاح طلبان ایران، از جمله میر حسین موسوی، که تظاهرات موج سبز ایران را پس از انتخابات مناقشه برانگیز ۲۰۰۹ رهبری می کرد اکنون در بازداشت خانگی است و اجازه کاندیداتوری ندارد.

آقای رفسنجانی که اکنون ۷۸ ساله است محرم بنیان گذار جمهوری اسلامی آیت الله روح الله خمینی بود. اگرچه هاشمی جزو جناح مذهبی و محافظه کار محسوب می شود اما در واقع سیاستمداری عملگراست که به دنبال اصلاحات سیاسی است.

پس از انتقاد هاشمی از سرکوب معترضان در سال ۲۰۰۹ میان او و رهبر اختلاف افتاد و دختر کوچکش فائزه به تازگی شش ماه حبس را گذراند.

"سعید لیلاز از تحلیلگران ایرانی می گوید که تند رو ها از برنده شدن هاشمی در انتخابات می ترسند"او به طور بلقوه قابلیت جذب آراء جنبش سبز را که در این انتخابات هیچ نامزد واقعی ندارند، را دارا است.

در کشوری که توسط نخبگان مسن اداره می شود آقای رفسنجانی به دلیل سن بالا از شرکت در انتخابات محروم شده است. سعید لیلاز از تحلیلگران ایرانی می گوید که تند رو ها از برنده شدن هاشمی در انتخابات می ترسند. به گزارش خبرگزاری نیمه رسمی ایسنا آیت الله محی الدین حائری شیرازی از روحانیون قدرتمند ایران در نامه ای به رهبر در مورد حذف چهره های برجسته هشدار داده است.

لیزا هولاند در تحلیلی در شبکه اماراتی اسکای نیوز نوشته است: رد صلاحیت رهبر میانه رو ها، قدرت محافظه کاران تند رو را افزایش می دهد، اقدامی که برای غرب معنادار است.

او می نویسد: برای جلوگیری از اتفاقات پیش بینی نشده نامزد های پست ریاست جمهوری ایران از میان گروه کوچکی از نامزد های محافظه کار که همگی در اردوگاه حکومت ایران هستند انتخاب شده اند.

نامزد های باقی مانده همگی طیفی از رنگ خاکستری هستند که ائتلافی از روحانیون محافظه کار و فرماندهان سپاه پاسداران می باشند. در این میان تنها حسن روحانی مذاکره کننده هسته ای سابق ایران مواضعی کمی متفاوت دارد.

سوال اینجاست واکنش طبقات شهری در ایران چه خواهد بود؟ کسانی که عمدتا در تظاهرات پس از انتخابات سال ۲۰۰۹ سرکوب شدند. تظاهراتی که با خواسته شمارش مجدد آراء برگزار شده بود.

این تظاهرات اعتراضی بزرگترین تظاهرات پس از پیروزی انقلاب در ایران بود و تا چند روز نیز ادامه داشت. ظاهرا رهبر ایران و حلقه درونی اطرافیانش نگران وقوع مجدد این اتفاقات بودند و به همین دلیل آقای رفسنجانی را رد صلاحیت کردند.
پس از سرکوب سال ۲۰۰۹ بسیاری از فعالان جنبش اصلاحات زندانی و یا تبعید شدند و به ناچار ایران را ترک کردند. کاندیداهای اصلاح طلب انتخابات ۲۰۰۹ اکنون در حبس خانگی بسر می برند.

اما توماس اردبرینک نویسنده روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز تحلیل دقیق تری دارد و به جزئیات بیشتری پرداخته است.
اردبرینک می نویسد: محروم کردن یکی از بنیانگذاران انقلاب از شرکت در انتخابات، ایرانیان را دچار شوک کرد. علی اکبر هاشمی رفسنجانی، پدر و بنیان گذار انقلاب از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری محروم شد. این تصمیم ایرانیان را شوکه کرد به خصوص کسانی را که در ۳۵ سال گذشته اقدامات و موفقیت های هاشمی را در اداره کشور در پست های مختلف دیده بودند.

مهدی معلم ۲۷ ساله، می گوید: انقلاب فرزندان خود را می خورد اما این بار پدر خود را خورده است.

اردبرینک می نویسد: هشت نامزد باقیمانده از مجموع ۷۰۰ نفری که ثبت نام کرده بودند همگی به اردوی روحانیون محافظه کار و فرماندهان سپاه پاسداران تعلق دارند و تنها حسن روحانی در این میان مواضع متفاوتی دارد.

سه نفر از نامزد های انتخاب شده در رابطه مستقیم با رهبر ایران هستند، غلامعلی حداد عادل مشاور نزدیک خامنه ای که نسبت فامیلی نیز با او دارد، علی اکبر ولایتی مشاورش در امور سیاست خارجی و سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران.

نامزد چهارم محمد باقر قالیباف است که تاکنون سعی می کرد خود را به عنوان یک تکنوکرات معرفی کند.

در هفته گذشته علنا به ضرب و شتم دانشجویان معترض اعتراف کرد و گفت که به این کار خود افتخار می کند.

تحلیل گر روزنامه نیویورک تایمز می نویسد: همه نامزد ها می گویند که آماده هستند مشکل اقتصادی ایران را رفع کنند.

یک هفته پیش یکی از تحلیلگران طرفدار رفسنجانی به نام صادق زیبا کلام، پیشبینی کرده بود که هزارا نفر از مدیران دولتی، استادان دانشگاه و بقیه طبقه متوسط ایران که از طرفداران رئیس جمهور اصلاح طلب محمد خاتمی هستند از هاشمی حمایت خواهند کرد.

اما رد صلاحیت آقای رفسنجانی نشان می دهد که دوره ایجاد تغییر از طریق صندق رای و تظاهرات خیابانی در ایران به پایان رسیده است.

 

منابع خبر

اخبار مرتبط