گشت و گذار در نمایشگاه «اثر انگشت» /اینجا فقط به دنبال «زیبایی» نباشید

الناز دیمان: حیاط گالری پر از گل و گیاه‌های زیباست و می‌توان روی پله‌ها یا کنار حوض آن نشست و فرصتی برای استراحت و تامل پیدا کرد. گالری جاوید این روزها میزبان مجموعه «اثر انگشت» است، این نخستین نمایشگاه انفرادی افسانه پرچکانی است که از جمعه ۱۰ تیر افتتاح شده و تا ۱۷ تیرماه ادامه دارد.

در دومین روز از برگزاری نمایشگاه و در بعد از ظهری داغ، کم کم به تعداد بازدیدکنندگانِ نمایشگاه افزوده می‌شود. پرچکانی، میزبان حاضران است و با خوشرویی از آنها استقبال کرده به سوالاتشان پاسخ می‌دهد.

این مجموعه شامل آثاری است که این هنرمند طی زمستان سال ۱۳۹۹ تا بهار ۱۴۰۱ خلق کرده است. این آثار حروف الفبای پارسی را در کانون توجه قرار داده و کوشیده اهمیت این حروف در انتقال اندیشه فارسی‌زبانان به دوره معاصر را به بحث بگذارد.

پرچکانی درباره خلق این مجموعه می‌گوید: مجموعه «اثر انگشت» درباره انتخاب و نحوه مواجهه ما با الفبای فارسی است. الفبای فارسی میراث همه ایرانیان و فارسی زبانان است.

"الناز دیمان: حیاط گالری پر از گل و گیاه‌های زیباست و می‌توان روی پله‌ها یا کنار حوض آن نشست و فرصتی برای استراحت و تامل پیدا کرد"همه جهان اندیشه، ادب، شعر و تاریخ‌مان را با همین سی‌ودو حرف نوشته‌ایم. من همیشه به این موضوع فکر می‌کنم که با این حروف چه کلماتی تولید می‌کنیم؟ چه می‌گوییم؟ دوست داشتم این سوال را در ذهن مخاطبم هم ایجاد کنم که این الفبا چه چیزی به او اضافه کرده و خودش با این الفبا چه کرده؟

او ادامه می‌دهد: دوست داشتم این سوال را مطرح کنم که ما میراث‌دار الفبا هستیم یا میراث‌خواریم؟ در واقع این انتخاب ماست که چطور این کلمات را کنار هم قرار داده و جملات را بسازیم.

پرچکانی که سال‌ها در حوزه رسانه ‌فعالیت داشته در جواب این پرسش که چرا این فضا را ترک به سمت هنر رفته، توضیح می‌دهد: در سال ۹۷ متوجه شدم دیگر از طریق گزارش و مقاله و...نمی‌توانم آنچه می‌خواهم را بگویم و فضای رسانه که تغییر هم کرده بود دیگر مجالی به من برای مطرح کردن افکار و حرف‌هایم نمی‌داد. به همین دلیل آن فضا را ترک کردم.

او می‌گوید: در همین دوران به صورت فشرده مطالعه تاریخ هنر ایران و غرب و جهت دهی مناسب‌تر به تمریناتم را شروع کردم. همیشه به کار نقاشی‌خط علاقه داشتم و وقت تمرینات خوشنویسی هم ترکیباتی جدید انجام می‌دادم که بازخورد خوبی از استادم می‌گرفتم.

این هنرمند با اشاره به اینکه هنر می‌تواند رسانه‌ای قوی باشد، می‌گوید: برایم مهم بود کاری که در حوزه نقاشی‌خط انجام می‌دهم، تکراری نباشد و حرفی برای گفتن داشته باشد. دنبال ارائه کار دکوراتیو نبودم بلکه می‌خواستم مفهومی را ارائه دهم که فکر می‌کنم در نقاشی‌خط مان این مورد کمتر دیده می‌شود.

من دوست داشتم از هنر برای گفتن حرف‌هایم و مفاهیمی که در ذهن داشتم یعنی قضاوت و انتخاب بهره ببرم.

پرچکانی در پایان به نکته مهمی اشاره می‌کند: وقتی به آثار نقاشی‌خط که در دهه‌های مختلف خلق شده‌اند، نگاه می‌کنم فرقی بین آنها نمی‌بینم؛ یعنی رد تاریخ و تحولات جامعه را نمی‌توان در آنها دید چراکه تمرکز همواره بر زیبایی‌شناسی آثار بوده است. درحالی که در نقاشی اینطور نیست، مثلا در آثار خانم پروانه اعتمادی سیر تحولات جامعه دیده می‌شود.

نمایشگاه را که ترک می‌کنم و پا به خیابان می‌گذارم، هرمِ گرما کلافه کننده است. جهانِ بیرون از گالری جاوید و خط نگاره‌های زیبایی که دیوارهای گالری را زینت بخشیده‌اند، تلخ‌ است. جهان بدون رنگ، بدون الفبا و بدون واژه. جهانِ سکوت.

۵۷۵۷