غفلت از فرصت ۷۰۰ میلیارد دلاری معادن

غفلت از فرصت ۷۰۰ میلیارد دلاری معادن

کشور ایران دارای معادن بسیار زیاد و متنوعی است اما از ظرفیت های این عرصه به درستی استفاده نشده است، به طوری که ایران با دارا بودن ۵۴ میلیارد تن ذخایر معدنی تنها از نیم درصد این ذخایر استفاده می‌کند.

کشور ایران بر روی یکی از کمربندهای اصلی کوهزایی جهان واقع شده اسـت. وقـوع فعالیتهای کوهزایی و تکتونیکی باعث شـده تـا مـواد معـدنی ارزشـمندی بـا ذخیـره احتمالی ۵۴ میلیارد تن در ایران شکل گیرد.

ولی با وجود چنـین ذخیـره بـالایی کـه ایران را جزء مهمترین کشورهای معدنی دنیا کرده است سالانه به طور میانگین ۱۳۰ تا ۱۵۰ میلیون تن مواد معدنی از معادن کشور استخراج می‌شود که ایـن رقـم کمتر از نیم درصد کل ذخایر کشور است. این در حالی است که نرخ بهره بـرداری از ذخـایر معدنی در جهان دستکم یک درصد می‌باشد.

با توجه به آمار موجود، ایران در مورد معادن سرب و روی، مس و سنگهای تزئینی سهم بالایی در مقایسه با کشورهای دیگر دارد، ولی مهـمتـرین مشـکل بخـش معـادن ایران عدم دسترسی به تکنولوژی پیشرفته اکتشـاف، عـدم توانـایی معـادن ایـران در جذب نیروهای متخصص و عدم توجه دقیـق و کارشناسـی بـه ایجـاد ارزش افـزوده بیشتر در مورد محصولات معدنی و در واقع نبود نگـاه علمـی بـه مســأله معـدن در ایران است.

در حال حاضر سهم معادن کشور در تولید ناخالص ملـی بـین ۱/۱ تـا ۱/۵ درصد است که بـرای کشـور پهنـاوری کـه بـر روی یکـی از کمربنـدهای اصـلی کـوهزایی جهـان واقـع شـده و ذخـایر بسـیار زیـاد معـدنی دارد خیلـی کـم اسـت.

این در حالی است که رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران گفته است: پیش بینی می شود تا پایان سال ۹۶ به ذخایر قطعی معدنی، ۵۰ درصد از لحاظ ارزشی اضافه شود هم چنین معادن جدیدی کشف و به ظرفیت های قبلی اضافه شود.

البته ایشاه  اعلام ارزش ۷۰۰ میلیارد دلاری ذخایر معدنی را عدد درست و قطعی ای نمی داند.

مهدی کرباسیان در ادامه افزود: چند سال قبل معادن کشور حدود ۷۰۰ میلیارد دلار ارزیابی شد که ذخایر معدنی ماست ولی هم اکنون این عدد، درست نیست چرا که ذخایر جدیدی کشف شده است، هم چنین کشف یکسری معادن توسط بخش خصوصی در آن لحاظ نشده است لذا اعلام آن نیاز به برآورد جدید دارد.

وی در ادامه تصریح کرد : مسئله اکتشاف و رفتن به سمت معادن هزینه و ریسک بسیار بالایی داشته چرا که کسی ممکن است هزینه هایی را انجام دهد، شناسایی و حفاری کند سپس به معدن و ذخایر مناسب نرسد و یا عیار معدن پایین باشد در نتیجه هزینه های انجام یافته اش از بین رفته و در حقیقت معدن غیر اقتصادی شود.

کرباسیان در تکمیل گفته خود افزود: در این میان با ورود دولت این ریسکها کاهش می یابد، بطوریکه خوشبختانه ریسکها  یکی پس از دیگری کم شد و اگر مشخص شود معدنی ذخیره مناسبی دارد طی آگهی مزایده آن را واگذار می کنیم و در حقیقت ریسک آن ۵۰ درصد کم می شود، چرا که در معادنی که غیر اقتصادی معرفی شده اند آن وقت روند آگهی دادن را متوقف و آنها را کنار می گذاریم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت یادآور شد: ولی آن دسته از معادنی که بزرگ مقیاس بوده و ذخایر بالایی دارند با تولید کنندگان صنایع معدنی شریک شده و یا اینکه برای معادن بزرگ مقیاس با مشارکت بخش خصوصی داخلی و خارجی سرمایه گذاری می کنیم.

کرباسیان در بیان موفقیت های خوبی که در سال های گذشته در حوزه اخذ انتقال تکنولوژی و دانش روز دنیا در حوزه معدن داشته ایم، گفت: سابق بر این شرکت های معتبر بین المللی با یاران کمتر مراوده داشته و حتی نفرات دسته پنجم آنها در ایران تردد می کردند اما در چند سال گذشته با شرکت های معتبر بین المللی به ویژه در حوزه تحقیقات و تکنولوژی از کشورهای کانادایی، استرالیایی، اروپایی هم چنین چین که کشورهای پیشرفته دنیا محسوب می شوند، تعاملات لازم را برقرار کرده ایم.

وی در توضیح این مطلب، افزود: علاوه بر حوزه اکتشاف هم اکنون در برخی حوزه های دیگر از متخصصین بنام دنیا بی سر و صدا دعوت می کنیم و از آنها کمک می گیریم بطوریکه حتی آنها را به مناطق مرزی کشور برده که روند انتقال تکنولوژی را در آن مناطق را بررسی کنیم.

در پایان با اشاره به اینکه کشور ما تاکنون نتوانسته است از ظرفیت های معدنی خود به طور مناسب استفاده کند، و این اقداماتی که انجام شده است نتوانسته است رشد چشمگیری را در این عرصه ایجاد کند. در نتیجه نیاز است که مسئولین یک برنامه ریزی مناسبی در این زمینه بگیرند و با ترغیب و تسهیل سرمایه گزاری در این عرصه و هم چنین با استفاده از تکنولوژی جدید و پیشرفته موجب رونق صنایع معادن کشور شوند.

شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی

انتهای متن/