«کرونا» چگونه رسانه ملی را احیا کرد/ اعتراف جیرانی و یک حسرت!

«کرونا» چگونه رسانه ملی را احیا کرد/ اعتراف جیرانی و یک حسرت!
خبرگزاری مهر
خبرگزاری مهر - ۸ اسفند ۱۳۹۸



خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که هر پنجشنبه به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هر هفته می‌پردازد.

در این بسته خبری هفتگی در نظر داریم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.

امروز پنجشنبه ۸ اسفندماه می‌توانید با سی‌امین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور مهمترین رویدادها و خبرهای تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در هفته‌ای که گذشت، با خبرگزاری مهر همراه شوید.

چهره هفته؛

فریدون جیرانی

هنوز هم وقتی اسم یک برنامه سینمایی موفق می‌آید، برای بسیاری نام «هفت» در ذهن تداعی می‌شود؛ هر چقدر هم «هفت» در دور نخست پخش از آنتن سیما در زمان خود با انتقادهای تند و تیز رو به رو بود اما توانست خیلی جدی به مسائل و معضلات روز سینمای ایران بپردازد، جریان ساز باشد و طیف گسترده‌ای از سینماگران را به برنامه بیاورد. «هفت»ی که به فریدون جیرانی منسوب بود و تا سال‌ها پس از او و اجرا توسط مجریان دیگر همچنان بیشترین اعتبار را از دوران حضور جیرانی دارد.

فریدون جیرانی طی سال‌های دوری از حوزه اجرای برنامه‌های سینمایی سیما، بیشتر در فضای اینترنتی برنامه‌های سینمایی خود را به تولید است و برخی از گفتگوهایش با هنرمندان نیز بارها در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است. هرچند او نه اهل حاشیه‌سازی‌های زرد است و نه تند و تیزی‌هایی در چنین گفتگوهایی دارد اما به دلیل پیشینه رسانه‌ای می‌داند که به چه سوژه‌ها و موضوعات و چالش‌هایی طی گفتگو بپردازد و چگونه خبرساز شود.

جیرانی که خود از داوران سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر بود، این روزها برنامه اینترنتی «کافه آپارات» را در دست تولید در فضای مجازی دارد و طی هفته گذشته گفتگوی او با مازیار میری دیگر داور این جشنواره درباره نحوه داوری‌های فجر بارها در شبکه‌های اجتماعی چرخید.

بحث داغ از قلم افتادن جواد عزتی و هادی حجازی‌فر از ترکیب نامزدها و جوایز نهایی هیأت داوران این دوره از جشنواره، این بار با «اعتراف» مشترک فریدون جیرانی و مازیار میری صورت رسمی‌تری پیدا کرد. ابتدا به نظر می‌رسید بازی عزتی در نقش اصلی فیلم «شنای پروانه» و بازی هادی حجازی‌فر در فیلم «آتابای» به طرز عجیبی از نگاه داوران فجر پنهان مانده است اما در این برنامه اینترینتی مشخص شد که این از قلم افتادن، نه به‌دلیل «پنهان ماندن» که حاصل یک «اشتباه» بوده است؛ آنهم اشتباهی که میری معتقد است: «خودمان بهتر دلیلش را می‌دانیم!»

این اعتراف صریح از زبان داور جشنواره فجر در قالب یک برنامه سینمایی حتماً برگ‌برنده‌ای است که می‌توان آن را محصول طراحی درست و البته اعتبار فریدون جیرانی در مقام مجری چنین برنامه‌ای دانست.

هرچند بعد از جشنواره فیلم فجر ابراهیم داروغه‌زاده در برنامه «نقد سینما» و محمدمهدی عسگرپور در برنامه «شهر فرنگ» حاضر شدند تا به‌عنوان دبیر و داور جشنواره به بخشی از پرسش‌ها و حاشیه‌ها پیرامون جشنواره فجر پاسخ بدهند با این حال این فریدون جیرانی بود که توانست در دو برنامه یکی در گفتگو با فرشته طائرپور از داوران بخش «نگاه نو» و حالا مازیار میری از داوران بخش اصلی، جدی‌ترین حواشی داوری این دوره از فجر را رسانه‌ای کند. اتفاقی که باردیگر حسرت جای خالی یک برنامه‌سازی استاندارد در حوزه سینما در قاب تلویزیون را در دل علاقمندان سینما زنده کرد.

حاشیه هفته؛

مشغله‌های کرونایی سیما

تغییر جداول پخش شبکه‌های سیما و حتی مراکز استانی صداوسیما با شیوع ویروس کرونا جدی‌ترین رویکرد سازمان در روزهای کرونایی کشور بود.

"«عصر جدید ۲» با تغییرات اندکی در لوکیشن به صورت رسمی از ۱۷ اسفند روی آنتن می‌رود و داوران همان داوران فصل قبلی هستند"رویکردی که سازمان تلاش کرد بیشتر سمت برنامه‌های طنز و مفرح برود اما چقدر در این رویکردها و دیگر تغییرات موفق بود؟

پنجشنبه گذشته در همین گزارش «هفت روز سیما» از این نوشتیم که رسانه ملی در روزهای پیش رو مواجهه‌ای جدی با ویروس کرونا خواهد داشت و حتی هشدار دادیم که نکند سازمان به واسطه محافظه کاری‌ها میدان را به رسانه‌های «مجازی» واگذار کند.

حالا اما با نگاهی به همین یک هفته می‌توان ارزیابی کلی از رفتار صداوسیما در مقابل ویروس کرونا داشت. صداوسیما در حالی با چالش اوج‌گیری جریان «کرونا» در کشور مواجه شد که هنوز تب و تاب انتخابات مجلس فروکش نکرده بود و این رسانه می‌بایست خیلی زود میان پوشش خبری رویداد انتخابات و آگهی مخاطبان در مواجهه با کرونا، به یک توازن می‌رسید؛‌توازنی که هرچند کمی با تأخیر اما بالاخره محقق شد.

با این حال طی یک هفته گذشته ورود دیرهنگام صداوسیما با تعجیل در تغییرات برنامه‌ها و آموزش‌های لازم تا حدی جبران شد و به‌نوعی عطش عمومی برای اطلاع از کیفیت مواجهه با ویروس کرونا، باردیگر «مرجعیت» صداوسیما را تاحدود زیادی میان مخاطبان احیا کرد.

برنامه‌های مختلف تلویزیون در این یک هفته به صورت زیرنویس، میان برنامه و حتی برنامه‌های اصلی سلامت، سراغ آگاهی بخشی و آموزش اقدامات پیشگیرانه نسبت به ویروس کرونا رفتند. آموزش‌هایی که این بار فاصله چندانی با فضای مجازی نداشت و حتی در برخی از موارد مانند برنامه «طبیب» از شبکه سه توانست فضای مجازی را به دنباله‌روی ازخود وادارد و برخی از نسخه‌های بی اعتبار در پیشگیری و درمان این ویروس که در فضای مجازی دست به دست می‌شد را هم پاسخ دهد.

از طرفی صداوسیما این هفته کنداکتور همه شبکه‌های اصلی را تغییر داد و سراغ برنامه‌ها و سریال‌های طنز و مفرح رفت و حتی همه شبکه‌ها، پخش فیلم‌های سینمایی را به صورت هرروزه تا پایان سال در دستور کار قرار دادند. رویکردی که نشان می‌دهد خود صداوسیما هم پی برده است که سریال‌های فعلی و در حال پخش جذابیت و حال خوبی برای جذب مخاطب ایجاد نخواهد کرد!

با این حال در میان سریال‌های در نظر گرفته شده فقط شبکه دو سیما سریال جدید پخش می‌کند و شبکه یک با پخش «خانه به دوش» و شبکه سه با «مرد هزار چهره» که البته هر دو جزو سریال‌های پرطرفدار اما آرشیوی هستند آورده جدیدی برای مخاطب ارائه نکردند. شبکه نسیم هم منتخبی از مسابقه‌های قبلی «خندوانه» و رامبد جوان را پخش می‌کند که اگرچه آن هم جزو برنامه‌های پرطرفدار است اما باز هم اتفاق جدیدی نیست.

چالش جدی‌تر رسانه ملی در مواجهه با ویروس کرونا اما نه کنداکتور فعلی که تأمین و تولید برنامه‌های در دست ساخت برای ایام نوروز است؛ تصویربرداری و تولید برنامه‌هایی که ضبط آن‌ها منوط به حضور جمعی مخاطبان در استدیو ضبط بوده است به‌دلیل ملاحظات پزشکی در هفته گذشته متوقف شده و باید دید آیا تمهیدی برای از سرگیری تولید این مجمموعه‌ها اندیشیده خواهد شد.

تاکنون برنامه‌های «عصرجدید»، «دورهمی» و «کودک شو» و «اتفاق» با این چالش مواجه شده‌اند و هنوز درباره زمان و چگونگی از سرگیری ضبط و تولید آن‌ها برای کنداکتور نوروزی سیما، اطلاع‌رسانی نشده است.

اتفاق ویژه هفته؛

شبکه چهار و جدیت در ایجاد یک تنوع نگاه مبارک

شبکه چهار در هفته‌ای که گذشت رویکردی جدی در پرداختن به اهالی فرهنگ و هنر داشت. این شبکه ابتدا در مواجهه با فراگیر شدن شایعات درگذشت محمدرضا شجریان خواننده مطرح ایرانی یک ویژه برنامه برای او تدارک دید که در آن ویدئویی از گزارش همایون شجریان درباره وضعیت جسمانی پدرش که این روزها در بیمارستان جم بستری است روی آنتن رفت. هرچند ابتدا گفته شد که قرار است همایون در این برنامه درباره وضعیت پدرش توضیحاتی ارائه کند و مخاطب منتظر حضور یا تماس تلفنی او بود اما صرفا ویدئوی صحبت‌های او روی آنتن رفت.

فارغ از این نکته اما پرداختن اینگونه به وضعیت درمانی یکی از چهره‌های شاخصی هنری و واکنش سریع نسبت به شایعه‌پراکنی درباره وضعیت درمانی او از اتفاقات مبارکی بود که نگاه طیفی از مخاطبان شاید «قهرکرده» از رسانه ملی را باردیگر به سمت این رسانه معطوف کرد.

چند شب بعد شبکه چهار در راستای همین تلاش برای ایجاد تنوع نگاه در پرداختن به موضوعات فرهنگی، در قالب یک ویژه برنامه به احمد شاملو شاعر نامدار کشور پرداخت.

شاملو یکی از شاعران مطرح کشور است که در تلویزیون تا به امروز کمتر نامی از او به میان آمده بود. به خصوص که چندی قبل  مستندی با نام «قدیس» در شبکه سه علیه این چهره ادبی روی آنتن رفت و برخی از طرفداران این شاعر را با یک استدلال تعمیمی به این جمع‌بندی رساند که «صداوسیما» قرار است همواره «علیه شاملو» باشد.

با این وجود ویژه‌برنامه‌ای که این هفته از آنتن شبکه چهار پخش شد، تا حدود زیادی این جمع‌بندی را درباره حاکمیت یک نگاه یک سویه در حوزه مباحث فرهنگی بر صداوسیما به چالش کشید.

تلاش مدیریت شبکه چهار سیما برای ایجاد تنوع نگاه به خصوص در پرداختن به مباحث فرهنگی و هنری از اتفاقات مبارکی است که در هفته پرهیاهوی رسانه ملی، نمی‌شد آن را نادیده گذاشت و به بانیانش دستمریزاد نگفت.

سینما در سیما؛

تغییر سیما با فیلم‌های همیشگی

با جدی شدن خطر شیوع ویروس کرونا و هشدارها مبنی‌بر لزوم حضور خانواده‌ها و فرزندان در منزل، تلویزیون پخش فیلم‌های سینمایی را که پیش از این فقط در پایان هفته روی آنتن می‌برد، در دستور کار قرار داد.

شبکه یک سیما هر روز صبح فیلم‌های طنز و یا شبکه سه هر روز یک فیلم کمدی کلاسیک پخش می‌کند. سایر شبکه‌های سیما هم سراغ فیلم‌های طنز و کمدی رفته اند و رویکرد روتین خود را تغییر داده اند.

بارها تاکید کرده‌ایم که سینمای ایران ظرفیت بالایی در جذب مخاطب تلویزیون دارد و بارها هم در فضای مناسبتی و غیرمناسبتی به کمک تلویزیون آمده است.

"در این قسمت‌های راستی آزمایی البته داوران دیگری در کنار علیخانی به ارزیابی شرکت کنندگان خواهند پرداخت و مخاطب این بار می‌تواند حتی راه نیافتگان به مرحله اصلی مسابقه «عصر جدید» را هم ببیند"هرچند یکی از توصیه‌های روانشناسان و حتی پزشکان در این روزها برای نبود استرس و فشار در مقابل ویروس کرونا روی آوردن به طنز است با این حال پخش فیلم‌های باکیفیت و غنی سینمای ایران فارغ از فضای طنز هم می‌تواند مخاطب را به خود جذب کند. طی سال‌های گذشته هم فیلم‌های مختلفی در سینمای ایران تولید شدند که در نظر مخاطب موفق بوده اند و می‌توانند در پخش تلویزیونی استانداردهای مورد نظر را دارا باشند اما همچنان در پخش فیلم‌های سینمایی در تلویزیون گویی مدیریت لازم وجود ندارد و تلویزیون باز هم سراغ آرشیو می‌رود!

این نبود مدیریت جایی صورت تراژیک‌تری پیدا می‌کند که می‌بینیم در پخش همین فیلم‌های تکراری هم شانس فیلم‌های زرد و سطحی نسبت به آثار جدی‌تر سینمای ایران در طول چهار دهه گذشته، بیشتر است.

پیشنهاد هفته؛

«عصر جدید» با طعم راستی آزمایی

فصل دوم «عصر جدید» از ششم اسفندماه آغاز شده است و قرار است شنبه یکشنبه و سه شنبه ادامه محرله مقدماتی و راستی آزمایی شرکت کنندگان در این چند قسمت روی آنتن برود. «عصر جدید ۲» با تغییرات اندکی در لوکیشن به صورت رسمی از ۱۷ اسفند روی آنتن می‌رود و داوران همان داوران فصل قبلی هستند.

در این قسمت‌های راستی آزمایی البته داوران دیگری در کنار علیخانی به ارزیابی شرکت کنندگان خواهند پرداخت و مخاطب این بار می‌تواند حتی راه نیافتگان به مرحله اصلی مسابقه «عصر جدید» را هم ببیند.

همچنین با توجه به راه یافتن شرکت کنندگان اصلی به مسابقه، مخاطب می‌تواند با یک ارزیابی کلی متوجه شود چه کسانی با چه مهارت‌هایی در فصل دوم حضور خواهند داشت.

این فصل از برنامه ساعت ۲۲:۳۰ با اجرای احسان علیخانی روی آنتن می‌رود.

منابع خبر

اخبار مرتبط