متن کامل گزارش جدید آژانس اتمی درباره ایران

گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر شد
همشهری
الف - ۵ خرداد ۱۳۹۱

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه جدیدترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را منتشر کرد.به گزارش فارس، "یوکیو آمانو" مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه جدیدترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را منتشر کرد که متن کامل آن به شرح زیر است.اجرای توافق پادمان‌های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایرانگزارش مدیر کلA. مقدمه۱. این گزارش مدیر کل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت درباره اجرای توافق پادمان‌های ان‌پی‌تی و مفاد مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران است.۲.شورای امنیت تایید کرده است که گام‌هایی که توسط شورای حکام در این قطعنامه‌ها مورد درخواست واقع شده برای ایران الزام آور است. مفاد مرتبط قطعنامه‌های شورای امنیت که به آن اشاره شد بر اساس فصل چهارم منشور سازمان ملل تصویب شده و بر طبق بندهای آن قطعنامه‌ها اجباری است.۳.بر پایه "توافقنامه روابط" آن با سازمان ملل، آژانس ملزم به همکاری با شورای امنیت برای اجرای مسئولیت شورای امنیت به منظور حفظ یا احیای صلح و امنیت بین‌المللی است. تمام اعضای سازمان ملل موافق پذیرش و انجام تصمیمات شورای امنیت هستند و در این خصوص موافق اتخاد اقداماتی هستند که منطبق با تعهدات آنها بر اساس منشور سازمان ملل است.۴.

"تمام اعضای سازمان ملل موافق پذیرش و انجام تصمیمات شورای امنیت هستند و در این خصوص موافق اتخاد اقداماتی هستند که منطبق با تعهدات آنها بر اساس منشور سازمان ملل است.4"این گزارش به تحولاتی که از گزارش قبلی (۲۴ فوریه ۲۰۱۲) روی داده می‌پردازد و همچنین موضوعات قدیمی‌تر. این گزارش بر مواردی که ایران به طور کامل به تعهدات الزام آور خود عمل نکرده مانند اجرای کامل این تعهدات که برای اعتمادسازی بین‌المللی در خصوص ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران مورد نیاز است، تمرکز می‌کند.B. شفاف‌سازی درباره موضوعات حل نشدههمانطور که قبلا گزارش شد، در تاریخ ۱۸ نوامبر ۲۰۱۱ شورای حکام قطعنامه GOV/۲۰۱۱/۶۹ را تصویب کرد که در میان مواردی که وجود داشت تاکید داشت برای ایران و آژانس ضروری است تا گفت‌وگوهای خود را با هدف حل فوری تمام موضوعات اصلی باقیمانده شدت ببخشند تا شفاف سازی در خصوص آن موضوعات از جمله دسترسی به تمام اطلاعات، اسناد، سایت‌ها مواد و پرسنل مرتبط در ایران فراهم شود.شورای حکام همچنین از ایران خواسته است تا به طور جدی و بدون پیش شرط وارد گفت‌وگوها با هدف احیای اعتماد بین‌المللی در خصوص ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران شود. در این خصوص، تیم آژانس به منظور برگزاری دو دور گفت‌گو در ماه‌های ژانویه و فوریه ۲۰۱۲ از ایران بازدید کرد. در طی این گفت‌وگوها، ایران و آژانس نتوانستند بر سر یک رویکرد سازمان‌یافته به منظور شفاف سازی در زمینه تمام موضوعات باقیمانده مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران به توافق برسند؛ ایران اظهارنامه‌ای ابتدایی ارائه داد که در آن نگرانی‌های آژانس را رد می کرد؛ آژانس سوالاتی ابتدایی درباره پارچین و کارشناس خارجی برای ایران مطرح کرد که تا کنون آژانس هنوز پاسخی در این باره دریافت نکرده و ایران اظهار کرده است که قادر به دادن دسترسی به سایت پارچین نیست.۶.

مدیر کل، شورای حکام را در نشست مارس ۲۰۱۲ آن از این امر آگاه ساخت که آژانس به پرداختن به موضوع هسته‌ای ایران از طریق گفت‌وگو و در مسیری سازنده ادامه می‌دهد. بلافاصله پس از آن نشست، تبادلات بیشتر میان آژانس و ایران برای بررسی چگونگی ادامه گفت‌وگوها روی داد.۷. ایران و آژانس دور سومی از گفت‌وگوها را در وین در تاریخ ۱۴ و ۱۵ می ۲۰۱۲ برگزار کردند که در طی آن مباحث بر سر یک رویکرد سازمان یافته به منظور شفاف سازی تمام موضوعات باقیمانده ادامه یافت. پیشرفت در این گفت‌وگوها به صورت یک سند پیش نویش منعکس شد که بر موضوعات گفته شده در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیرکل آمده است. موضوعات مرتبط با صحت و تکمیل بودن اظهارات ایران به غیر از مواردی که در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ آمده، به طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

"این گزارش به تحولاتی که از گزارش قبلی (۲۴ فوریه ۲۰۱۲) روی داده می‌پردازد و همچنین موضوعات قدیمی‌تر"ایران در پاسخ به درخواست آژانس برای دسترسی به سایت پارچین (پاراگراف شماره ۲۴ را ببینید) اعلام کرد که چنین دسترسی تا پیش از حصول توافقی که درباره یک رویکرد سازمان یافته به آن دست یافته شده، غیرممکن است.۸. مدیر کل در نامه‌ای به تاریخ ۱۷ می ۲۰۱۲ به آقای سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد که در پرتو پیشرفتی که بر سر توافق در خصوص یک رویکرد سازمان یافته صورت گرفته، شرایط برای او هم اکنون به منظور پذیرش دعوت ایران برای سفر به این کشور صحیح است. مدیر کل اعلام کرد که هدف از این سفر بحث درباره موضوعات علاقه مندی مشترک و به ویژه نهایی کردن این توافق بر اساس ملاحظات درباره یک رویکر سازمان یافته است. در جواب نامه‌ای به تاریخ ۱۸ می ۲۰۱۲ علی اصغر سلطانیه سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیر کل را از پاسخ مثبت ایران در خصوص این سفر آگاه کرد.۹. در تاریخ ۲۱ مه ۲۰۱۲، مدیر کل جلساتی رادر تهران با آقای جلیلی، فریدون عباسی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران برگزار کرد.

در طی این گفت‌وگوها، شماری از موضوعات مورد علاقه دوطرف مورد بحث قرار گرفت به ویژه موضوعات شفاف سازی مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران. در طی دیدار با آقای جلیلی، در خصوص توافق بر سر یک رویکرد سازمان یافته تصمیم گیری شد. با اینکه برخی از اختلافات میان ایران و آژانس هنوز در زمینه سند منتج از گفت‌وگوهای ۱۴ و ۱۵ مه ۲۰۱۲ باقی مانده بود، آقای جلیلی تصریح کرد که این اختلافات مانعی برای رسیدن به توافق نیست.C. تاسیسات اعلام شده بر اساس توافق پادمانی ایران۱۰. ایران بر اساس توافق پادمانی خود به آژانس درباره ۱۶ تاسیسات هسته‌ای و ۹ محل خارج از تاسیسات که مواد هسته‌ای به طور عادی استفاده می‌شوند (LOFs) اطلاع رسانی کرده است.

"در این خصوص، تیم آژانس به منظور برگزاری دو دور گفت‌گو در ماه‌های ژانویه و فوریه ۲۰۱۲ از ایران بازدید کرد"با وجود اینکه چنین فعالیت‌هایی توسط ایران در برخی تاسیسات انجام می‌شوند که مغایر با قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت هستند، که در زیر می‌آیند، آژانس به اجرای پادمان‌ها در این تاسیسات و LOFs ادامه می‌دهد.D. فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی۱۱. بر خلاف قطعنامه‌های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، ایران تا کنون فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی خود در تاسیسات اعلام شده‌ای که در زیر به آن اشاره می‌شود و همگی تحت پادمان‌های آژانس هستند، به حالت تعیلیق در نیاورده است. بر اساس جدیدترین آماری که در اختیار آژانس قرار گرفته، ایران ۶۱۹۷ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم را به اورانیوم ۲۳۵ پنج درصد غنی کرده است و ۱۴۶.۵ کیلوگرم  هگزافلوراید اورانیوم را به اورانیوم ۲۳۵ بیست درصد از زمانی که به تولید چنین موادی دست زده، تبدیل کرده است.D.۱. نطنز: تاسیسات غنی سازی سوخت و تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی۱۲.

تاسیسات غنی سازی سوخت (FEP): این تاسیسات یک مجتمع غنی سازی سانتریفیوژی برای تولید اورانیوم با غنای پایین است یعنی تا غنای پنج درصد اورانیوم ۲۳۵ است که برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ عملیاتی شد. این تاسیسات شامل دو سالن آبشاری است: سالن تولید A  و سالن تولید B. بر اساس اطلاعات طراحی تسلیمی از جانب ایران، هشت واحد برای سالن تولید A طراحی شده است که شامل ۱۸ آبشار در هر واحد است. هیچ اطلاعات طراحی مفصلی تاکنون در خصوص سالن تولید B  ارائه نشده است.۱۳. تا تاریخ ۱۹ می ۲۰۱۲، ۵۴ آبشار در ۳ واحد از ۸ واحد سالن تولید A نصب شده، که بنا بر اعلام ایران، ۵۲ مورد آن با UF6 تغذیه شده است.

"مدیر کل، شورای حکام را در نشست مارس ۲۰۱۲ آن از این امر آگاه ساخت که آژانس به پرداختن به موضوع هسته‌ای ایران از طریق گفت‌وگو و در مسیری سازنده ادامه می‌دهد"در حالی که آبشارها در ابتدا از ۱۶۴ سانتریفیوژ تشکیل شده بود، ایران بعدا ۳۰ آبشار را بهینه‌سازی کرده و تعداد سانتریفیوژهای آن را به ۱۷۴ عدد رسانده است. تا تاریخ ۱۹ می ۲۰۱۲، یک آبشار دیگر نیز شامل ۱۷۴ سانتریفیوژ در واحد چهارم سالن تولید A نصب شده است، اگرچه که UF6 به این آبشار تزیرق نشده است. از ۱۷ آبشار دیگر واحد ۴، ۱۶ آبشار که هر یک ۱۷۴ محفظه خالی سانتریفیوژ نوع IR-۱ داشت، در محل قرار گرفته بود، و آبشار دیگر نیز خالی بود. تمام سانتریفیوژهای نصب شده در سالن تولید A از نوع IR-۱ هستند. تا تاریخ ۱۹ می ۲۰۱۲، هیچ سانتریفیوژی در چهار واحد باقی مانده دیگر نصب نشده است، اگرچه که اقدامات نصب اولیه در یکی از واحدها کامل شده است، که شامل قرار دادن محفظه‌های خالی سانتریفیوژ IR-۱ در هر ۱۸ آبشار است، و این روند پیشرفت در سه واحد دیگر نیز ادامه داشته است.

تا تاریخ ۱۹ می ۲۰۱۲، هیچ عملیات نصبی در سالن تولید B انجام نشده است.۱۴. همانطور که پیش از این گزارش شده، آژانس مشخص کرد که، تا تاریخ ۱۶ اکتبر ۲۰۱۱، و از زمان آغاز به کار در فوریه ۲۰۰۷،  ۵۵۶۸۳ کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارها تزریق شده است، و مجموعا ۴۸۷۱ کیلوگرم UF6 نیز تا میزان U-۲۳۵ غنای 5%، غنی‌سازی شده است. ایران تخمین زده است که، بین ۱۷ اکتبر ۲۰۱۱ و ۱۱ می ۲۰۱۲، ۱۳۲۶ کیلوگرم UF6 را تا دستیابی به U-۲۳۵ با غنای 5% غنی‌سازی کرده است، و از آنجا که عملیات تولید از فوریه ۲۰۰۷ آغاز شده، می‌توان نتیجه گرفت که مجموعا ۶۱۹۷ کیلوگرم UF6 تا میزان U-۲۳۵ غنای 5% غنی‌سازی شده است. مواد اتمی در تاسیسات غنی سازی سوخت(شامل تزریق، تولید و دورریز)، همچنین تمام آبشارهای نصب شده و ایستگاه‌های تزریق و تخلیه تحت محدودیت و نظارت آژانس قرار دارد.۱۵. بر اساس نتایج آنالیز نمونه‌های محیطی گرفته شده از تاسیسات غنی سازی سوخت از فوریه ۲۰۰۷ و دیگر فعالیت‌های بازرسی، آژانس به این نتیجه رسیده است که کارکرد تاسیسات مطابق با گزارش ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ)، بوده است.۱۶.

"بلافاصله پس از آن نشست، تبادلات بیشتر میان آژانس و ایران برای بررسی چگونگی ادامه گفت‌وگوها روی داد.7"تاسیسات غنی‌سازی سوخت آزمایشی (PFEP): تاسیسات غنی‌سازی سوخت آزمایشی یک مرکز تحقیقات و توسعه و یک مرکز تولید اورانیوم با درصد غنای پایین آزمایشی است که اولین بار در اکتبر ۲۰۰۳ شروع به کار کرده است. این مرکز یک سالن آبشار دارد که می‌تواند ۶ آبشار را در خود جای دهد، و به یک بخش طراحی شده برای تولید اورانیوم با درصد غنای پایین تا سقف 20% (آبشار ۱ و ۶) و بخشی برای تحقیق و توسعه (آبشارهای ۲، ۳، ۴، و ۵)، تقسیم شده است.۱۷. بخش تولید: ایران اولین بار در فوریه ۲۰۱۰ تزریق UF6 با غنای پایین به آبشار ۱ را آغاز کرده، که هدف از آن تولید UF6 غنی شده تا U-۲۳۵ غنای ۲۰ درصد و در جهت تولید سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران اعلام شده است. ایران بعدا اعلام کرده است که این کار همچنین با هدف تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی انجام گرفته که ایران قصد خود برای ساخت آن ها را گزارش کرده است. از ۱۳ جولای ۲۰۱۰، ایران UF6 با غنای پایین را به دو آبشار متصل به هم (آبشارهای ۱ و ۶) تزریق کرده، که هریک از آن‌ها از ۱۶۴ سانتریفیوژ IR-۱ تشکیل شده است.۱۸.

همانطور که پیش از این گزارش شده، آژانس مشخص کرد که، تا تاریخ ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۱، و از زمان آغاز به کار ۷۲۰.۸ کیلوگرم UF6 با غنای پایین تولیدی در تاسیسات غنی سازی سوخت به آبشارهای بخش تولید تزریق شده، و اینکه مجموعا ۷۳.۷ کیلوگرم UF6 غنی شده تا رسیدن به U-۲۳۵ با غنای 20% تولید شده است. ایران برآورد کرده است که، بین ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۱ و ۱۸ می ۲۰۱۲، مجموعا ۲۶۹.۵ کیلوگرم UF6 غنی شده در تاسیسات غنی سازی سوخت به آبشارهای مرتبط به هم در تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی تزریق شده و اینکه حدودا ۳۶.۴ کیلوگرم UF6 تا غنای U-۲۳۵ 20% تولید شده است. از این می‌توان نتیجه گرفت که از تاریخ آغاز به کار در فوریه ۲۰۱۰، مجموعا ۱۱۰.۱ کیلوگرم UF6 غنی‌سازی شده تا U-۲۳۵ 20% در تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی تولید شده است.۱۹. در طول دوره ۹ تا ۱۴ آوریل ۲۰۱۲، اپراتور تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی حدود ۱.۶ کیلوگرم از UF6 غنی‌سازی شده تا U-۲۳۵ 20% را با حدود ۷.۵ کیلوگرم UF6 طبیعی ترکیب کرده است. خروجی این ترکیب کاهشی در چهار سیلندر قرار گرفت که هریک محتوی حدود ۲.۱ کیلوگرم UF6 با غنای به ترتیب ۱.5%، ۲.4%، ۴.6% و ۴.7% U-۲۳۵ بودند.

"ایران و آژانس دور سومی از گفت‌وگوها را در وین در تاریخ ۱۴ و ۱۵ می ۲۰۱۲ برگزار کردند که در طی آن مباحث بر سر یک رویکرد سازمان یافته به منظور شفاف سازی تمام موضوعات باقیمانده ادامه یافت"در همین مدت، آژانس نمونه‌هایی از UF6 موجود در هریک از چهار سیلندر را برداشته و سپس آن‌ها را مهر و موم کرده است.۲۰. بخش تحقیق و توسعه: در بخش طراحی شده برای آبشارهای ۲ و ۳، ایران متناوبا UF6 طبیعی را به دستگاه‌های تکی، آبشارهای ۱۰ تایی و آبشارهای ۲۰ تایی از سانتریفیوژهای IR-۱، IR-2m، و IR-۴ تزیرق کرده است. همانگونه که پیش از این گزارش شده، ایران قصد خود برای نصب سه نوع جدید از سانتریفیوژها (IR-۵، IR-۶، و IR-6s) به صورت تکی، را به اطلاع آژانس رسانده است. تا تاریخ ۱۸ می ۲۰۱۲، هیچ نمونه‌ای از این سانتریفیوژها نصب نشده است. تا تاریخ ۶ می ۲۰۱۲، ایران ۱۲۹ سانتریفیوژ IR-۴ را در آبشار ۴ نصب کرده است.

تا تاریخ ۱ مارس ۲۰۱۲، ایران متناوبا به ۱۰۴ سانتریفیوژ آبشار ۴، UF6 طبیعی تزریق کرده است. از نوامبر ۲۰۱۱، ایران متناوبا به ۱۶۴ سانتریفیوژ IR-2m در آبشار ۵، UF6 طبیعی تزریق کرده است، اگرچه که برای یک بازه کوتاه، به جای UF6 طبیعی، UF6 تضعیف شده، تزریق شده است.۲۱. بین ۱۲ فوریه ۲۰۱۲ و ۱۸ می ۲۰۱۲، مجموعا حدود۱۷۸.۸ کیلوگرم UF6 طبیعی و ۱۱.۴ کیلوگرم UF6 تضعیف شده به سانتریفیوژهای بخش تحقیق و توسعه تزریق شده است، اما هیچ اورانیوم با درصد غنای پایین به عنوان محصول به دست نیامده و باقی مانده‌ها در پایان پروسه مجددا با هم ترکیب شده‌اند.۲۲. بر اساس نتایج به دست آمده از آنالیز نمونه‌های محیطی گرفته شده در تاسیسات غنی سازی سوخت آزمایشی و دیگر فعالیت های بازرسی، آژانس به این نتیجه رسید که عملکرد این تاسیسات مطابق گزارش ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی بوده است.D.۲. مجتمع غنی سازی سوخت فردو۲۳.

"پیشرفت در این گفت‌وگوها به صورت یک سند پیش نویش منعکس شد که بر موضوعات گفته شده در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مدیرکل آمده است"مجتمع غنی سازی سوخت فردو بر اساس گزارش ارائه شده در پرسشنامه اطلاعات طراحی به تاریخ ۱۸ ژوئن ۲۰۱۲، یک مجتمع سانتریفیوژ غنی سازی است برای تولید UF6 غنی سازی شده تا U-۲۳۵ غنای 20% و تولید UF6 غنی سازی شده تا U-۲۳۵ غنای 5% است. تاسیسات برای میزبانی ۱۶ آبشار که به صورت برابر به دو واحد تقسیم شده (واحد ۱ و واحد ۲) با حدود ۳۰۰۰ سانتریفیوژ، ساخته شده است. مجتمع اولین بار در سال ۲۰۱۱ عملیاتی شد.۲۴- همانطور که پیشتر گزارش شده است، ایران در تاریخ ۲۵ ژانویه سال ۲۰۱۲ میلادی تزریق هگزافلورید اورانیوم (UF6) با غنای ۳.۵ درصد به دومین مجموعه از دو آبشار متصل شده در واحد ۲ را آغاز کرد؛ از تاریخ ۹ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی، ایران تمام ۱۷۴ سانتریفیوژ "IR-1" در هر یک از آبشارهای پنجم و ششم در واحد ۲ و ۲۰ سانتریفیوژ "IR-1" در آبشار هفتم واحد ۲ را نصب کرده بود؛ از تاریخ ۹ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی نمونه هایی از سانتریفیوژهای خالی " "IR-1" در بقیه واحد ۲ و تمام واحد ۱ در محل قرار گرفتند و تمام لوله کشی ها نصب شده بودند.۲۵- آژانس در نامه ای به مورخ ۷ مارس سال ۲۰۱۲ میلادی از ایران درخواست کرد تا تعداد و مکان مربوط به آبشارهای موجود در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو " FFEP" را که به تولید اورانیوم با غنای پائین ۲۰ درصد از نوع اورانیوم ۲۳۵ اختصاص دارند را ارائه کند؛ ایران در نامه ای به مورخ ۲ آوریل سال ۲۰۱۲ میلادی پاسخ داد که به محض نصب آبشارهای اضافی به چهار آبشاری که نصب آنها اخیرا تکمیل شده بود، به آژانس از پیش درباره پیشرفت های بیشتر اطلاع رسانی خواهد شد؛ آژانس در نامه ای به مورخ ۲۱ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی از ایران درخواست کرد تا اطلاعات مربوط به هدف استفاده از آبشارهای پنجم و ششم که در حال حاضر در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو نصب شده اند را ارائه کند؛ ایران در نامه ای به مورخ ۲۳ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی پاسخ داد که نصب سانتریفیوژها در سایر آبشارهای واحد ۲ (آبشارهای ۵ -۸) هنوز در حال تکمیل است و اینکه ممکن است چندین ماه زمان ببرد تا تاسیسات مرتبط برای راه اندازی آماده شوند؛ ایران علاوه بر این اعلام کرد که به آژانس درباره تولید سطح این آبشارها پیش از آغاز عملیات آنها اطلاع رسانی خواهد شد.۲۶- آژانس تائید کرده است که تاسیسات غنی سازی سوخت فردو بر اساس آخرین پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران در حال طرح ریزی است؛‌ همانطور که پیشتر گزارش شده است، ایران برخی اطلاعات مرتبط با زمان بندی اولیه و شرایط مرتبط با تصمیم خود برای ساخت تاسیسات غنی سازی سوخت فردو در تاسیسات دفاعی موجود را در سال ۲۰۱۱ میلادی ارائه کرد؛ با این حال ارائه اطلاعات اضافی مربوط به این تاسیسات به ویژه به لحاظ تفاوت های موجود میان هدف اصلی بیان شده (برای استفاده از ) این تاسیسات و هدفی که این تاسیسات در شرایط فعلی مورد استفاده قرار گرفته اند از سوی ایران مورد نیاز است.۲۷- ایران اعلام کرده است که بین فاصله زمانی ۱۴ دسامبر سال ۲۰۱۱ میلادی و زمانیکه تزریق اولین مجموعه از دو آبشار متصل آغاز شد و ۱۳ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی، در مجموع ۲۵۹ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم به اورانیوم ۲۳۵ تا پنج درصد تبدیل شد و به دو مجموعه آبشار متصل در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو تزریق شده است و اینکه تقریبا ۳۵.۵ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد از نوع اورانیوم ۲۳۵ نیز تولید شده است که از این میزان ۲۵.۱ کیلوگرم از روند خارج شده و توسط آژانس تائید شده است.۲۸- نتیجه تحلیل های مربوط به نمونه های محیطی گرفته شده در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو در تاریخ ۱۵ فوریه سال ۲۰۱۲ میلادی، وجود ذراتی را سطح غنای ۲۷ درصد از نوع اورانیوم ۲۳۵ نشان داد که این میزان بالاتر از سطحی است که در پرسشنامه اطلاعات طراحی بیان شده است؛ آژانس در نامه ای به مورخ ۴ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی از ایران درخواست کرد تا توضیح بیشتری درباره وجود این ذرات ارائه کند؛ ایران در پاسخ مورخ ۹ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی اعلام کرد که تولید چنین ذراتی که "بالاتر از مقدار هدف" است ممکن است به دلایل فنی خارج از کنترل اپراتور اتفاق افتاده باشد؛ آژانس در حال ارزیابی توضیح ایران است و خواستار دریافت جزئیات بیشتری شده است؛ آژانس در ۵ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی نمونه های محیطی بیشتری را از همان محل (تاسیسات غنی سازی سوخت فردو) تهیه کرد؛ محلی که ذرات مورد بحث پیدا شده بودند؛ این نمونه ها در حال حاضر در حال تجزیه آزمایشی هستند.D.۳. سایر فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی۲۹- آژانس همچنان منتظر پاسخ اساسی از سوی ایران به درخواست های آژانس در رابطه با اطلاعات بیشتر مرتبط با اطلاعیه هایی است که ایران در ارتباط با ساخت ۱۰ تاسیاست جدید مربوط به غنی سازی اورانیوم ارائه کرده است؛ بر اساس اعلام ایران در مورد مکان (ساخت) ۵ مورد از این ۱۰ تاسیسات جدید غنی سازی تصمیم گیری شده است؛ ایران اطلاعات مورد درخواست آژانس در ارتباط با اعلام ۷ فوریه سال ۲۰۱۰ میلادی خود مبنی بر اینکه دارای فناوری غنی سازی لیزری است را در نامه مورخ ۱۸ آگوست سال ۲۰۱۲ میلادی تامین نکرده است؛ در نتیجه عدم همکاری ایران در رابطه با این مسائل، آژانس نمی تواند به طور کامل این موضوعات را بررسی کند و گزارش دهد.E- فعالیت های بازفرآوری۳۰- بدنبال قطعنامه های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم است تا فعالیت های بازفرآوری و از جمله فعالیت های تحقیق و توسعه خود را به حالت تعلیق در بیاورد؛ ایران در نامه ای به مورخ ۱۵ فوریه سال ۲۰۰۸ میلادی به آژانس اعلام کرد که "فعالیت های بازفرآوری ندارد"؛ آژانس در این زمینه به نظارت بر استفاده از سلول های داغ در "رآکتور تحقیقاتی تهران" و تولید "مولیبدنوم"، "ید"، "رادیو اکتیو زنون" (MIX) در تاسیسات ادامه داده است؛ آژانس در تاریخ ۲۸ آوریل سال ۲۰۱۲ میلادی یک بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در "رآکتور تحقیقاتی تهران" و یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی را نیز در تاریخ ۷ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی در تاسیسات " MIX" انجام داد؛ این راستی آزمایی صرفا راجع به "رآکتور تحقیقاتی تهران" و تاسیسات " MIX" و سایر تاسیساتی صورت گرفت که آژانس به آنها دسترسی دارد و می تواند تائید کند که هیچ فعالیت مرتبط با بازفرآوری در حال اجرایی در ایران وجود ندارد.F- پروژه های مرتبط با آب سنگین۳۱- ایران برخلاف قطعنامه های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، کار روی پروژه های مرتبط با آب سنگین از جمله ساخت رآکتور تحقیقاتی تعدیل شده آب سنگین در اراک، رآکتور تحقیقات هسته ای ایران (رآکتور (IR-۴۰) که تحت پادمان های آژانس است را به حالت تعلیق در نیاورده است.۳۲- آژانس در تاریخ ۱۶ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در رآکتور " IR-40" اراک انجام داد و مشاهده کرد که اگرچه ساخت این تاسیسات همچنان در جریان بود اما از زمان راستی آزمایی پیشین اطلاعات طراحی هیچ بخش عمده ای در این رآکتور نصب نشده بود؛ علاوه براین، این اپراتور در تاریخ ۱۶ ماه مه سال ۲۰۱۲ میلادی به آژانس اطلاع داد که بر اساس برنامه ریزی ها، عملیات رآکتور IR-۴۰ در سه ماه سوم سال ۲۰۱۳ میلادی آغاز خواهد شد.۳۳- آژانس از زمان بازدید خود از تاسیسات تولید آب سنگین " HWPP" در تاریخ ۱۷ آگوست سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون سه نامه به ایران فرستاده و درخواست دسترسی بیشتر به تاسیسات تولید آب سنگین کرده است؛ آژانس هنوز پاسخی به آن نامه ها دریافت نکرده است؛ ایران علاوه بر این، درخواست آژانس در جریان راستی آزمایی های اطلاعات طراحی فوق الذکر برای دسترسی به تاسیسات تولید آب سنگین را رد کرده است؛ در نتیجه آژانس بار دیگر روی تصاویر ماهواره ای برای نظارت بر وضعیت تاسیسات تولید آب سنگین تکیه می کند؛ بر اساس تصاویر ماهواره ای اخیر به نظر می رسد که تاسیسات تولید آب سنگین در حال کار است؛ تا به امروز، ایران به آژانس اجازه نمونه گیری از آب سنگین ذخیره شده در تاسیسات تبدیل اورانیوم " UCF" را نداده است.G. تبدیل و تولید سوخت ۳۴- با اینکه ایران متعهد است تمامی فعالیتهای مرتبط با غنی سازی و پروژه های آبهای سنگین خود را به حالت تعلیق درآورد، اما در UCF، تأسیسات تولید سوخت و تأسیسات ساخت صفحه سوخت در اصفهان فعالیتهایی از این دست را نجام می دهد؛ که این امر چنانکه در زیر آمده است، نقض تعهدات این کشور محسوب می شود ـ اگرچه این تأسیسات همگی تحت نظارت پادمان های آژانس قرار دارند.

۳۵- تأسیسات تبدیل اورانیوم: بین ۵ و ۹ مارس، آژانس اقدام به راستی آزمایی اقلام فیزیکی در UCF نمود که نتایج آن در حال ارزیابی توسط آژانس می باشد. ایران در حال حاضر فعالیتهای تحقیق و توسعه خود در UCF، شامل تبدیل UF6 غنی شده تا ۳۴/۳ درصد U-۲۳۵ به Uo2.۳۷ را متوقف نموده است. آژانس تأیید کرده است که ایران در خلال این فعالیت ها ۲۴ کیلوگرم اورانیوم در قالب UO2 تولید نمود و ۶/۱۳ کیلوگرم از اورانیوم UO2 بعدا به FMP منتقل شد که در آنجا از این اورانیوم برای تولید دو مجموعه سوختی، هر کدام متشکل از ۱۲ میله سوختی برای TRR، استفاده شد. تا تاریخ ۱۳ می ۲۰۱۲ ایران حدود ۱۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم طبیعی در قالب UO2 تولید کرده بود. آژانس تأیید کرده است که ایران ۷/۷۵۸ کیلوگرم اورانیوم در قالب UO2 را به FMP منتقل کرده است.

"موضوعات مرتبط با صحت و تکمیل بودن اظهارات ایران به غیر از مواردی که در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ آمده، به طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت"۳۶- در ۲۲ آوریل ۲۰۱۲، ایران ۲۵ محفظه استوانه ای حاوی ۶۵۶۰ کیلوگرم کنسانتره سنگ اورانیوم تولید داخل و ۲۵ محفظه استوانه ای حاوی تقریبا ۹۱۸۰ کیلوگرم UOC ـ که از مخزن UOC وارد شده به ایران استخراج شده بود ـ را وارد منطقه فراوری UCF کرد. ایران خاطرنشان کرد که UOC این ۵۰ محفظه با یکدیگر مخلوط شده و برای تولید UO2 طبیعی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. ۳۷- تأسیسات تولید سوخت: آژانس در تاریخ ۱۲ می ۲۰۱۲، اقدام به انجام «راستی آزمایی اطلاعات طراحی» و بازرسی در FMP کرد و تأیید نمود که ساخت مجموعه های ساخته شده از ۱۲ میله سوختی ـ که شامل UO2 غنی شده تا U-۲۳۵ ۳۴/۳ % بود ـ متوقف شده بود و ساخت ساچمه های مربوط به رآکتور IR-۴۰ که از UO2 طبیعی استفاده می کرد، همچنان ادامه داشت. آژانس تأیید کرد که ساخت مجموعه های سوخت غیرهسته ای برای IR-۴۰ ادامه داشت. ۳۸- تأسیسات ساخت صفحه سوخت: ایران در نامه ای به تاریخ ۲ می ۲۰۱۲ به آژانس اطلاع داد که تصمیم گرفته است در یکی از تأسیسات خود فعالیتهای مربوط به تبدیل UF6 غنی شده به U-۲۳۵ بیست درصد و ساخت مجموعه های سوختی تشکیل شده از صفحه های سوختی حاوی U3O8 ـ که در آن زمان به ترتیب در UCF و FMP انجام می شدند ـ را وارد کند.

ایران در همان نامه، «پرسشنامه اطلاعات طراحی» مربوط به این تأسیسات، که به آن نام «تأسیسات ساخت صفحه سوخت» می دهد، را نیز آورده بود. یک روش پادمان بین ایران و آژانس مورد موافقت قرار گرفت که در حال حاضر  این پادمان در حال اجرا شدن است. بین زمان آغاز فعالیتهای تبدیل در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۱ و ۱۵ می ۲۰۱۲، ایران ۴۳ کیلوگرم UF6 غنی شده به U-۲۳۵ بیست درصد را وارد این فرایند نموده و ۱۴ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد در شکل U308 تولید کرده است. آژانس در ۱۵ می ۲۰۱۲ اقدام به راستی آزمایی اطلاعات طراحی و بازرسی در تأسیسات ساخت صفحه سوخت نمود و وجود دو صفحه سوخت و یک مجموعه سوخت استاندارد متشکل از ۱۹ صفحه ـ که همه انها در نهایت به TRR منقل شدند ـ را تأیید نمود. در ۲۰ می آژانس وجود یک مجموعه دوم سوخت، شامل ۱۹ صفحه را قبل از انتقال به TRR تأیید کرد.H.

"مدیر کل اعلام کرد که هدف از این سفر بحث درباره موضوعات علاقه مندی مشترک و به ویژه نهایی کردن این توافق بر اساس ملاحظات درباره یک رویکر سازمان یافته است" جنبه های نظامی احتمالی۳۹- گزارش های قبلی  از سوی مدیر کل آژانس، مسائل قابل توجه زیادی را در ارتباط با جنبه های نظامی احتمالی در برنامه هسته ای ایران مشخص کرده و بر اقدامات لازم از سوی ایران برای حل آنها تأکید کرده اند. آژانس از سال ۲۰۰۲ نگرانی های روزافزونی در مورد وجود فعالیت های هسته ی افشا نشده در ایران و از جمله سازمانهای مرتبط نظامی که فعالیت های مرتبط با ساخت بار هسته ای لازم برای موشک انجام می دهند، داشته است؛ آژانس مرتبا اطلاعات تازه ای در مورد چنین فعالیت-هایی دریافت کرده است.۴۰- قسمت پیوست گزارش مدیر کل آژانس در نوامبر ۲۰۱۱ تحلیل مفصلی از اطلاعاتی داشت که در دسترس آژانس بود و در آن تأکید شده بود ایران فعالیت هایی در راستای ساخت یک بمب هسته ای انجام داده است. آژانس این اطلاعات که از منابع مستقل متنوعی ـ از جمله تعدادی از کشورهای عضو، تلاشهای خود آژانس و اطلاعات داده شده توسط خود ایران ـ  به دست آمده است را در مجموع موثق ارزیابی می کند. این اطلاعات نشان می دهند که قبل از پایان سال ۲۰۰۳، این فعالیت ها تحت یک برنامه ساختار یافته انجام می شده اند؛ بعضی از آنها تا بعد از ۲۰۰۳ ادامه یافتند و بعضی ممکن است هنوز هم ادامه داشته باشند.۴۱- در قطعنامه ۱۹۲۹ (۲۰۱۰)، شورای امنیت مجددا بر تعهدات ایران برای انجام گامهای تعیین شده از سوی شورای حکام در قطعننامه های GOV/۲۰۰۶/۱۴ و GOV/۲۰۰۹/۸۲ تأکید کرد و از ایران خواست تا با آژانس در زمینه تمام موضوعات برجسته و به خصوص موضوعات مربوط به جنبه های نظامی احتمالی در برنامه هسته ایش همکاری کامل کند و از جمله از ایران خواست بدون معطلی اجازه دهد آژانس به تمام سایتها، تجهیزات، افراد و مدارک مورد درخواستش دسترسی داشته باشد. شورای حکام در قطعنامه GOV/۲۰۱۱/۶۹ خود نگرانی عمیق و روزافزون خود را در مورد مسائل حل نشده برنامه هسته ای ایران و من جمله مسائلی که ایران باید با روشن کردن آنها شبهه نظامی بودن برنامه خود را از بین ببرد، ابراز کرد.۴۲- آژانس در نامه ای مورخ ۲ می ۲۰۱۲ مجددا درخواست خود مبنی بر اینکه ایران به آژانس اجازه دسترسی به منطقه خاصی در سایت پارچین را بدهد، مطرح کرد.

آزانس در همان نامه به اطلاع رساند که تصاویر ماهواره ای نشان می دهند در ساختمان های مد نظر آژانس که چندین سال بود در آنها فعالیتی انجام نمی شد در حال حاضر فعالیت های گسترده ای در حال انجام هستند که این امر توانایی آزانس برای انجام راستی آزمایی موثر را مختل می کند. از نوامبر ۲۰۱۱ آژانس اطلاعات بیشتری در مورد موضوعات مرنبط با سایت پارچین به دست اورده است و این امر تحلیل های ارائه شده در قسمت پیوست گزارش دبیر کل آزانس در نوامبر ۲۰۱۱ را تقویت می کند.۴۳- همان طور که پیشتر گزارش شد، در خلال دور دوم گفتگوها در تهران، در پاسخ به درخواست آژانس، ایران اظهارنامه ای خطاب به آژانس در ارتباط با موضوعات مطرح شده در بند C قسمت پیوست گزارش دبیر کل آزانس در نوامبر ۲۰۱۱ فراهم نمود. با این وجود، ایران در این اظهارنامه، نگرانی های آژانس در ارتباط با موضوعات قبلا مطرح شده را برطرف نکرده است که این امر تا اندازه زیادی ناشی از این بود که ایران نگرانی های آژانس را مبتنی بر ادعاهای بی اساس فرض می نمود.I. اطلاعات طراحی۴۴. برخلاف پادمان و قطعنامه‌های مربوط به شورای حکام و شورای امنیت، ایران در حال انجام مفاد کد تعدیل شده ۳.۱ مربوط به بخش عمومی ترتیبات اجرایی و توافقنامه پادمان نیست.۴۵.

"در جواب نامه‌ای به تاریخ ۱۸ می ۲۰۱۲ علی اصغر سلطانیه سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیر کل را از پاسخ مثبت ایران در خصوص این سفر آگاه کرد.9"ایران آخرین بار در سال ۲۰۰۶ پرسشنامه اطلاعات طراحی رآکتور IR40 را به آژانس داده و در سال ۲۰۰۷ بعضی از اطلاعات در این تاسیسات خود را ارائه کرده بود. از آن زمان، ایران طرحهای اضافی مهم دیگری را راه اندازی کرده است و همچنین کار ساخت بر روی یک رآکتور را، علیرغم مفاد کد تعدیل شده ۳.۱ مربوط به بخش عمومی ترتیبات اجرایی و توافقنامه پادمان، اطلاعات بیشتری در اختیار آژانس نگذاشته است. کمبود اطلاعات به روز شده در مورد این رآکتور، اکنون تاثیر معکوسی بر توانایی آژانس برای توضیح موثر در مورد طرحهای تاسیساتی گذاشته است.با توجه به این موضوع، در نامه تاریخ ۲ مه ۲۰۱۲، آژانس درخواست کرد که ایران در اسرع وقت یک پرسشنامه اطلاعات طراحی برای رآکتور IR40 فراهم کند.۴۶. همانطور که در گذشته نیز گزارش شد، در پاسخ به ایران درخواست شد که توضیح یا اطلاعات بیشتری در مورد مقاصد و نیات خود برای ساخت رآکتور هسته ای ارائه کند و آژانس را با اطلاعات مورد نیاز و به موقع با توجه به آنچه که در مفاد کد ۳.۱ مربوط به بخش عمومی ترتیبات اجرایی و توافقنامه پادمان آمده است مطلع کند.J .پروتکل الحاقی۴۷. برخلاف قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نکرده است.

آژانس نمیتواند تضمین معتبری برای فعالیتهای هسته ای اعلام نشده بدهد مگر اینکه ایران همکاریها و شرایط لازم را برای آژانس فراهم کند و پروتکل الحاقی را اجرا کند.K. دیگر موضوعات۴۸. همانطور که در گذشته گزارش شد، آژانس اختلاف ۱۹.۸ کیلوگرمی در میزان مواد هسته ای اعلام شده کشف کرده است. این اختلاف اندازه در آزمایشات صورت گرفته در فاصله سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۲ توسط ایران در آزمایشگاه تحقیقاتی چندمنظوره جابر ابن حیان انجام شده است.به عنوان یک راه حل احتمالی برای پرداختن اختلاف، ایران پیشنهاد فرآوری تمام مواد زائد و استخراج اورانیوم درون آن را ارائه داده است. در نامه‌ای به تاریخ سوم آوریل ۲۰۱۲، آژانس توضیح داد که چرا اینگونه در نظر گرفته است که پیشنهاد ایران به حل این موضوع کمک نخواهد کرد و یک روش جایگزین را پیشنهاد داد که به این اختلاف می‌پرداخت.

"در تاریخ ۲۱ مه ۲۰۱۲، مدیر کل جلساتی رادر تهران با آقای جلیلی، فریدون عباسی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران برگزار کرد"هر دو پیشنهاد توسط آژانس و ایران در ۲۲ آوریل ۲۰۱۲ در تهران مورد بحث قرار گرفت و رایزنی‌ها در این باره ادامه دارد.۴۹.ایران به پرتوافکنی مجموعه سوخت شامل ۱۴ صفحه سوختی که حاوی U3O8 غنی شده تا ۲۰ درصد است ادامه داده است. ایران همچنین به استفاده از یک مجموعه سوختی شامل ۱۲ میله UO2 که تا ۳.۳۴ درصد غنی شده به عنوان یکی از مجموعه‌های کنترل در هسته TRR ادامه داده است. در پاسخ به درخواست آژانس، در نامه‌ای به تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۱۲، ایران اطلاعاتی مرتبط با پرتوافکنی مواد هسته‌ای دریافت شده از FMP ارائه کرده است. آژانس در نامه‌ای به تاریخ ۱۹ مارس ۲۰۱۲ درخواست اطلاعات بیشتر از جمله طرح‌های اپراتور TRR برای پرتوافکنی چنین موادی، کرده است. آژانس هنوز پاسخی در این زمینه دریافت نکرده است.۵۰.

همانطور که در گذشته گزارش شد، ایران آژانس را از طرحهای راه اندازی نیروگاه هسته ای بوشهر مطلع کرده است که نشان می‌دهد فعالیتهای مربوط در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۰ آغاز شده است. در ۲۲ و ۲۳ آوریل ۲۰۱۲، آژانس یک راستی آزمایی فهرست اقلام فیزیکی در نیروگاه هسته ای بوشهر انجام داد درحالیکه رآکتور با قدرت متعارف ۷۵ درصد در حال فعالیت بود.خلاصه۵۱. درحالیکه آژانس به بررسی  عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات و محل هایی واقع شده در خارج از تاسیسات اعلام شده در توافقات پادمان ادامه می‎دهد، ایران درحال انجام همکاری‌های مورد نیاز از جمله اجرا و انجام پروتکل الحاقی نیست. آژانس قادر نیست تضمینهای معتبری درباره فعالیتهای هسته ای اعلام نشده ارائه و نتیجه گیری کند که همه مواد هسته ای در ایران برای فعالیتهای صلح آمیز است.۵۲. پیشرفتها برمبنای رویکردهای مورد نظر برای روشن شدن مسائل در پیوست گزارش مدیرکل آژانس در نوامبر ۲۰۱۱ بود.

"در طی این گفت‌وگوها، شماری از موضوعات مورد علاقه دوطرف مورد بحث قرار گرفت به ویژه موضوعات شفاف سازی مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران"مدیر کل از ایران دعوت می کند در مورد توافقات نهایی بر اساس رویکردهای مورد نظر و توافق شده با دکتر جلیلی که در روز ۲۱ مه در تهران صورت گرفت تسریع کند و از ایران می خواهد با آژانس در مورد مسائل ذکر شده از جمله دسترسی به سایت پارچین تعامل کند.۵۳. مدیر کل از ایران می خواهد طبق قطعنامه های شورای حکام و قطعنامه های الزام آور شورای امنیت، گامهای مشخصی نسبت به انجام کامل وظایف و تعهدات خود در پادمان از جمله تعهداتش در پروتکل الحاقی، اجرای مفاد کد ۳.۱ مربوط به بخش عمومی ترتیبات اجرایی و توافقنامه پادمان، تعلیق فعالیتهای مربوط به غنی سازی و تعلیق فعالیتهای مربوط به آب سنگین بردارد.۵۴. مدیر کل به گزارشهای خود به طور مقتضی ادامه خواهد داد.

منابع خبر

اخبار مرتبط