اختلاف اعداد در درون دولت

اختلاف اعداد در درون دولت
خبر آنلاین
اقتصاد > بازرگانی  - آمار تجارت خارجی کشور محل اختلاف بی پایان گمرک و وزارتخانه های بازرگانی و نفت شده است. پویا دبیری مهر: دولت‌های سازندگی و اصلاحات در سال‌های پیش، وقتی برای ترسیم عملکرد خود به اعداد و ارقام روی می‌آوردند، مورد نقد قرار می‌گرفتند که «به «عمل کار بر آید، به سخندانی نیست» و بر این باور بودند که بیش از آنکه رقم‌ها عملکرد‌ها را رقم زنند و ترسیم کنند، سفره مردم، نتیجه و آمار عملکرد‌ها را مشخص خواهد کرد. اما دولت نهم که روی کار آمد، بیش از آنکه به عدد و رقم برای نقد عملکرد گذشتگان بپردازند، از موضوعات انتزاعی بهره برد و با شعار‌هایی بر محور اجرای عدالت که گل سر سبد آن آوردن پول نفت بر سر سفره مردم بود، پرداخت و کمتر نگاه آماری در دستور کار مدیران دولت نهم بود. باز ماندگان دولت نهم در دولت دهم اما با کمی تغییر نسبت به گذشته بیش از پیش به آمار و عدد و رقم و استدلال علمی توجه کردند، شاید کارگر افتد و برنامه‌ها روانتر تبیین شود. اوج استناد به اعداد و ارقام و بازی با ریاضی در مناظره‌های انتخاباتی رخ داد. جایی که کاندیداهای انتخاباتی رودرروی یکدیگر جداول اعداد را برای اثبات گفته‌هایشان جلوی دوربین‌های تلویزیونی گرفتند. عددها از همان زمان سیاسی شدند. اما شاه بیت این بازی آماری زمانی رخ داد که تفاوت‌ها بین آمار وزارت نفت و گمرک جمهوری اسلامی مبنی بر میزان واردات بنزین خودنمایی کرد. وزارت نفت حرف خودش را می‌زد و گمرک بر آمارهای خود استناد می‌کرد. اختلاف آمار بنزین وارداتى بین گمرک ایران و وزارت نفت در پنج ماهه نخست سال جارى نیز مانند سال گذشته دوباره تکرار شده است. از سال 86 آمار واردات بنزین بین این دو نهاد دولتى از اختلاف فاحشى برخوردار است. اطلاعات دریافتى از وزارت نفت براى بنزین تولیدى و مصرف بنزین در کشور و آمار ارائه شده از سوى گمرک ایران براى پنج ماهه اول سال نیز از اختلاف بیش از 5/1 میلیارد لیترى حکایت دارد. پیش از این مقامات گمرک در توجیه علت اختلاف اعداد و ارقام اعلام شده آمارى گفته بودند که آمارهاى گمرک براساس ترخیص کالا از مبادى گمرکى است، اما آمار وزارت نفت مربوط به ورود محموله‌هاى بنزین به مخازن این وزارتخانه است و تا زمانى که این حجم واردات بنزین به کشور محقق نشده باشد، جزو آمار گمرک محسوب نمى‌شود. به گفته مقامات گمرک، ممکن است وزارت نفت محموله‌هاى بنزین را وارد مخازن خود کرده، اما هنوز این مخازن به کشور وارد نشده باشد و آمار گمرک مستند به اظهارنامه‌هایى است که از سوى وزارت نفت ارائه مى‌شود. بر اساس آمار گمرک ایران، در این مدت یک میلیون و 290 هزار و 600 تن بنزین به عنوان دومین قلم کالاى وارداتى به ارزش 915 میلیون و 300 هزار دلار وارد کشور شده است. با توجه به چگالى بنزین که رقمى معادل 74/0 است و براساس فرمول خاص، این تناژ وارداتى برابر با واردات یک میلیارد و 744 میلیون و 54 هزار و 54 لیتر خواهد بود. این در حالى است که تولید داخلى بنزین در پالایشگاه‌ها برابر روزانه 44 میلیون لیتر است که با توجه به مصرف میانگین روزانه 65 میلیون لیتر، در حالت خوش‌بینانه روزانه به واردات 20 میلیون لیتر بنزین نیاز است که اگر قرار بر واردات همه این رقم باشد، حداقل به سه میلیارد و 100 میلیون لیتر بنزین وارداتى بدون در نظر گرفتن بنزین ذخیره‌سازى شده، نیاز است. بر اساس اطلاعات دریافتى از وزارت نفت، میانگین واردات روزانه بنزین از ابتداى سال تاکنون چیزى حدود 3/21 میلیون لیتر است.   آمار گمرک مورد استناد است و لاغیر مدیرکل آمار و فناوری اطلاعات گمرک در گفت و گو با «خبر» در بیان دلایل اختلاف آمارهای گمرک و وزارت نفت درباره میزان واردات بنزین به کشور می‌گوید: « «آمارهای گمرک بر اساس ترخیص کالا از مبادی گمرکی است اما آمار وزارت نفت مربوط به ورود محموله‌های بنزین به مخازن این وزارتخانه است.» حسین کاخی می‌افزاید: «تا زمانی که این حجم واردات بنزین به کشور محقق نشده باشد، جزء آمار گمرک محسوب نمی‌شود.»  کاخی گفت: «ممکن است وزارت نفت محموله‌های بنزین را وارد مخازن خود کرده اما هنوز این مخازن به کشور وارد نشده باشد. گمرک زمانی این محموله‌ها را جزء آمارهای خود محاسبه می‌کند که از مرز جغرافیایی عبور کرده و وارد کشور شده باشد.»  وی تأکید کرد: «آمار گمرک مستند به اظهارنامه‌هایی است که وزارت نفت ارائه کرده است اما کالایی که اظهارنامه نداشته باشد از نظر گمرک واردات رسمی تلقی نمی‌شود.» وی در مورد آنکه آمار واردات رسمی بنزین با واقعیات میزان مصرف در کشور هماهنگی ندارد، پاسخ داد: «لزومی ندارد میزان مصرف با حجم واردات تطابق داشته باشد حتی ممکن است وزارت نفت از موجودی قبل خود استفاده کرده باشد، همه احتمالات وجود دارد.» وی در پاسخ به این سؤال که در نهایت باید به آمار چه نهادی استناد کرد، گفت: آمار و ارقام گمرک مورد استناد است و لاغیر و نباید به آمارهای دیگر نهادها و وزارتخانه‌ها اعتماد کرد. محمد‌رضا نادری، معاون گمرک نیز معتقد است که اختلاف آمار واردات بنزین گمرک و وزارت نفت مسئله جدیدی نیست و آماری که وزارت نفت ارائه می‌کند، بر اساس ورود کشتی و میزان فرآورده تخلیه شده است و یک فاصله زمانی بین زمان تخلیه کشتی و زمان اظهار آن به گمرک وجود دارد. محمد‌رضا نادری، معاون امور گمرکی گمرک می‌گوید: «آمار گمرک صرفاً بر اساس اظهارنامه‌هایی که به گمرک تسلیم می‌شود تنظیم می‌شود اما آمار وزارت نفت بر اساس میزان کالایی است که اظهار شده و اظهار نشده وارد کشور شده است.» نادری درباره اختلاف وزارت نفت با گمرک در گفت و گویی با خبرگزاری فارس می‌گوید: «با وزارت نفت جلسه‌ای داشتیم و از آنها خواستیم که فاصله زمان تخلیه و اظهار را حذف کنند و وزارت نفت هم این مسئله را پذیرفت.» نادری با بیان اینکه آمار گمرک بر اساس اسناد ترخیص و‌آمار وزارت نفت بر اساس اسناد ورود است، اظهار داشت: «بنزین و فرآورده‌های نفتی نیز کالایی نیست که بتوان آن را نگه داشت تا اظهار شود. غالب اختلاف حساب گمرک و وزارت نفت تصفیه شده اما بخش کوچکی از این اختلاف باقی مانده که ما از وزارت نفت اسناد و اظهارنامه‌ای که بر اساس آن حقوق گمرکی را پرداخته‌اند، مطالبه کرده‌ایم و وزارت نفت هم می‌گوید این حقوق پرداخت شده و اظهار خواهد شد. در فرایندی که طی می‌شود بازرسان این کالاها را چک می‌کنند و صورتجلسه‌ای با حضور نمایندگان وزارت نفت، گمرک، سازمان بنادر و کاپیتان کشتی تنظیم می‌شود و بعد از آن کالا به گمرک اظهار می‌شود.»   سیب‌های آمریکایی؛ غایب بزرگ آمار گمرک اما اختلاف آمار گمرک با واقعیت‌های موجود در تابستان سال جاری هم به وضوح مشاهده شد. وقتی سیب‌های آمریکایی وارد کشور شد، گمرک آمار آنرا در واردات میوه ثبت نکرد و این درحالی بود که سیب‌های آمریکایی در بازار تهران و شهر‌های دیگر مشاهده شده بود. گمرک در آن مقطع اعلام کرد: در چهار ماهه نخست سال جاری 209 هزار و 870 تن موزه سبز تازه یا خشک کرده به ارزش 95 میلیون دلار، 88 هزار و 174 تن پرتقال تازه یا خشک کرده به ارزش 45 میلیون دلار، پنج هزار و 555 تن نارنگی تازه یا خشک کرده به ارزش دو میلیون دلار، 806 تن انگور تازه به ارزش 589 هزار دلار و چهار هزار و 100 تن سیب تازه به ارزش دو میلیون دلار وارد کشور شده که در مجموع طی این مدت 308 هزار و 507 تن میوه به ارزش 145 میلیون و 632 هزار دلار به ایران وارد شده است. در چهار ماهه اول امسال سه کشور امارات متحده عربی، ترکیه و مصر عمده‌ترین واردات را به ایران داشتند و علاوه بر این سه کشور، کشورهای فیلیپین، آفریقای جنوبی، پاکستان، شیلی، چین، هند، فرانسه، اسپانیا، کانادا، بحرین و ایتالیا نیز به ایران واردات داشته‌اند، اما نامی از کشور آمریکا که مدتی قبل سیب‌های این کشور به ایران وارد شده بود در این لیست اعلام شده توسط گمرک کشور وجود نداشت.

منبع خبر: خبر آنلاین

اخبار مرتبط: اختلاف اعداد در درون دولت