نقش اقوام ایرانی در انتخاب روحانی

عصر ایران؛ امین فضلی* - نزدیک به دویست روز از انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری می گذرد. انتخابات  که در فضایی غیر قابل پیش بینی انجام شده بود به امید انجامید. دیگر احمدی نژاد رییس جمهور نیست. انتخابات تمام شده و روحانی رییس جمهور منتخب مردم بر اریکه نشسته است. شایسته است شش ماه پس از فرجام آن روزهای بیم و امید، به تبیین آرایش قومی فضای انتخاباتی بپردازیم. امر مهمی که در انفجار تحلیل های فردای انتخابات، گم شد و کمتر بدان پرداخته شد.

بی‌گمان اقوام متنوع ایرانی در انتخابات نقش بسیار مهمی ایفا کردند.

یادداشت حاضر می کوشد به دور از تعصب و دورتر از جنجال ها و تحلیل های عاطفی روزهای پس از انتخابات، به تبیین موضوع بپردازد. با این امید که در اتخاذ تصمیم های مناسب دولتمردان در سیاست گذاری های های قومی، موثر افتد.
 
در  تحلیل رفتار رای دهندگان به سه پرسش کلیدی باید پاسخ داد:

1) رفتار انتخاباتی مردم رفتاری اجتماعی است یا فردی؟
2) رفتار انتخاباتی مبتنی بر گرایش جناحی است یا مطالباتی و هویتی؟
3) رفتار مردم به تفکیک گروه های مختلف جنسی، صنفی، سیاسی و قومی و ... چگونه بوده است؟

پاسخ به این سوالات نیاز به آماری نسبتا دقیق مانند آرای زنان، گروه های فکری و اقشار مختلف و احزاب دارد. البته در شرایطی که احزاب قادر به ایفای نقش خود نیستند و در نبود آمار دقیق، تحلیل رفتار انتخاباتی و آنچه در واقعیت رخ داده بسیار دشوار می نماید لیکن بررسی آمار موجود این انتخابات از زوایای مختلف رسیدن به تحلیلی واقع بینانه را تا حدودی امکان پذیر می سازد.

انتخاب روحانی از نگاه تحلیلگران سیاسی

 پس از اتمام انتخابات شاهد آنالیزهای مختلفی از رفتار انتخاباتی مردم و چگونگی و چرایی این نتایج بودیم. در حالی که برخی از اصولگرایان این انتخاب را نتیجه حضور چندین کاندیدای اصولگرا و تشتت آرای بین جبهه اصولگرایی دانستند بعضی از تحلیلگران این پیروزی را ظفر قاطعانه اصلاح طلبان نامیدند.