رزم و بزم مبارزات انتخابات ریاست جمهوری افغانستان

استفاده از چسپ در نصب تصاویر و شعارهای انتخاباتی در کوچه و خیابان شهرها و ولایات ممنوع است

از امروز نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان رسما مبارزات انتخاباتی خود را آغاز کردند. این نامزدان دو ماه مهلت دارند که برنامه های خود را با مردم شریک و توجه مردم را به طرف خود جلب کنند.

انتخابات سال ۱۳۹۳ خورشیدی افغانستان تاریخی است؛ چرا که برای اولین بار در این کشور قدرت به گونه مسالمت آمیز از یک نفر به نفر دیگر با برگزاری این انتخابات انتقال خواهد کرد.

مسئولان کمیسیون برگزاری انتخابات افغانستان گفته‌اند که عمده ترین نگرانی در این مرحله امنیت جان نامزدان و گردهمایی هایی است که این نامزدان برگزار می کنند. در این جا به پرسش های اساسی مرحله مبارزات انتخاباتی پاسخ جست‌وجو کرده‌ایم.

نامزدان انتخابات برای مبارزات انتخاباتی چه قدر مهلت دارند؟

طبق قانون انتخابات، برای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری دو ماه و برای نامزدان انتخابات شوراهای ولایتی یک ماه برای مبارزات انتخاباتی مهلت تعیین شده است.

یعنی نامزدان ریاست جمهوری می توانند سر از فردا یکشنبه ۱۳ دلو/بهمن مبارزات انتخاباتی را شروع کنند و تا ۱۳ حمل/فروردین سال ۱۳۹۳ خورشیدی؛ ۲۴ ساعت قبل از روز برگزاری انتخابات ادامه دهند.

هر دو انتخابات اما همزمان به تاریخ شانزدهم حمل برگزار خواهد شد.

عمده ترین نگرانی مرحله مبارزات انتخاباتی چیست؟

مثل سایر مراحل، تهدیدهای امنیتی بزرگترین نگرانی در جریان پیکارهای انتخاباتی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی است.

افغانستان این انتخابات را در وضعیت جنگ و با آمار بلند نا امنی‌ها برگزار می کند و می ترسد که در مرحله مبارزات انتخاباتی امنیت جان نامزدان انتخابات تهدید نشود و در مراسم و گردهمایی هایی که برای مبارزات انتخاباتی برپا می‌شود رویدادی اتفاق نیافتد.

سفرهای ولایتی نامزدان انتخابات هم شامل نگرانی های امنیتی است. کمیسیون برگزاری انتخابات و نهادهای امنیتی در آستانه شروع مبارزات انتخاباتی جلسه تشکیل داده و نگرانی ها و برنامه های خود را با هم شریک کرده‌اند.

کمیسیون مستقل انتخابات گفته که نامزدان هنگام سفر به ولایت ها و سازماندهی گردهمایی ها باید برنامه های خود را پیشاپیش با مسئولان امنیتی و کمیسیون انتخابات در میان بگذارد تا امنیت شان تامین باشد.

حکومت چه برنامه‌ای برای تامین امنیت نامزدان دارد؟

وزارت امور داخله افغانستان به هر یک از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ۳۵ محافظ و ۳ موتر/خودرو زرهی می‌دهد که در جریان مبارزات انتخاباتی، نامزدان، از حملات احتمالی مصون باشند.

از این میان سهم هر نامزد ریاست جمهوری، ۱۵ محافظ با یک موتر زرهی و یک موتر تعقیبی است و برای هر یک از معاونان انتخابات ریاست جمهوری هم ۱۰ محافظ و یک موتر زرهی و یک موتر تعقیبی داده می‌شود.

در کنار این همه، برای نامزدان ریاست جمهوری، در صورتی که بخواهند به ولایت های صعب‌العبور و دور دست بروند وزارت داخله سعی می‌کند هلیکوپتر هم فراهم کند.

برای نامزدان شوراهای ولایتی چنین امتیازاتی در نظر گرفته نشده و تنها پلیس در شهرها و محلات موظف شده که متوجه امنیت آنان باشد.

انتظار کمیسیون مستقل انتخابات از نامزدان چیست؟

کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که انتظار دارند، این مرحله دور از هر نوع خشونت و نگرانی برگزار شود و در این مدت نباید سبب آزار و اذیت مردم شوند.

مسئولان این کمیسیون همچنین از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری خواسته که به جای پرداختن به مسایل قومی و سمتی بیشتر به معرفی برنامه ها و طرح های خود به مردم توجه کنند و مبارزات انتخاباتی را با این تصور که "مردم باید به اساس برنامه هایشان رای بدهند نه به اساس موضوعات قومی و حزبی شان"؛ به پیش ببرند.

خواست دیگر کمیسیون انتخابات از نامزدان، حسابدهی شفاف از مصارف شان در جریان مبارزات انتخاباتی است. این کمیسیون می‌گوید انتظار دارد نامزدان با کمیسیون هماهنگی بیشتر داشته باشند.

سقف مصارف نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در کمپین‌ها چه قدر است؟

نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نمی‌توانند بیشتر از ۱۰ میلیون افغانی که معادل حدود ۱۷۸ هزار دلار آمریکایی می‌شود، پول بیشتری خرچ مبارزات انتخاباتی و تبلیغات خود کنند.

حدود مصارف برای نامزدان شوراهای ولایتی، ۵۰۰ هزار افغانی معال چیزی حدود ۹ هزار دلار آمریکایی تعیین شده است.

تنها شهروندان افغان، احزاب سیاسی، نهادهایی غیردولتی‌ای که توسط افغان ها ایجاد شده می‌توانند به نامزدان انتخابات، کمک مالی فراهم کنند.

افراد انفرادی نمی توانند بیش از بیست هزار افغانی و نهادها و احزاب پیش از پنجاه هزار افغانی به نامزدان مورد نظر خود کمک کنند.

مصارف نامزدان چگونه کنترل می‌شود؟

به اساس کلیک لایحه تنظیم امور مالی نامزدان در جریان مبارزات انتخاباتی، نامزدان در قدم اول باید دارایی های منقول و غیرمنقول خود که بیش از صدهزار افغانی ارزش دارد را باید ثبت کند.

به اساس این لایحه تیم های انتخاباتی حساب های بانکی اختصاصی باز کرده و مصارف شان شامل کمک های مالی و دیگر هزینه ها را از این طریق انجام می دهند که این حساب توسط کمیسیون مستقل انتخابات نظارت می‌شود.

نامزدان مکلف شده اند که جزئیات مصارف و رسیدات خود را بانک اطلاعاتی کمیسیون انتخابات بسپارند و آن را تا 12 ماه بعد از انتخابات حفظ کنند.

در ضمن هر نامزد انتخابات ریاست جمهوری یک نماینده مالی خود را به کمیسیون انتخابات معرفی کرده که در مورد راه های مصرف هزینه خود هر ماه به کمیسیون گزارش می‌دهد.

این گزارش ها در بانک اطلاعاتی نامزدان ذخیره می‎‌شود و در پایان مبارازت انتخاباتی کمیسیون انتخابات آن را منتشر می‌کند و در صورت تخلف نامزدان متخلف به کمیسیون رسیدگی به شکایت‌های انتخاباتی معرفی می‌شود.

کمیسیون انتخابات در مورد این که اگر نامزدان کتمان کنند چگونه تشخیص خواهند کرد، صراحتی ندارد اما می‌گوید یک نماینده شان هم در ولایت ها در جلسات نامزدان شرکت می‌کند.

محدودیت‌های مبارزات انتخاباتی کدام ها است؟

گردهمایی ها، راه اندازی تبلیغات از طریق رسانه های همگانی، نصب پوسترهای تبلیغاتی و جلسات از راه های مبارزات انتخاباتی برای نامزدان پیش بینی شده است.

نامزدان، احزاب، ائتلاف های سیاسی و هواداران نامزدان انتخابات نمی‌توانند در امور مبارزات انتخاباتی رقبای خود مداخله کنند و در فعالیت‌های آنان "مزاحمت و موانع" ایجاد کنند.

برابر کردن زمینه اشتراک منسوبین امنیت ملی، وزارت امور داخله و وزارت دفاع ملی در مبارزات انتخاباتی ممنوع است و در مقابل نیروهای امنیتی هم از مداخله در امور مبارزات انتخاباتی نامزدان بازداشته شده اند و به همین گونه دعوت از شهروندان و نهادهای خارجی و استفاده از آن در مبارزات انتخاباتی توسط نامزدان مجاز نیست.

از سویی هم نامزدان انتخابات افغانستان حق ندارند که به مسائل قومی، گروهی، مذهبی، زبانی، سمتی، جنسیتی و موضوعات سن و معلولیت افراد که منتج به خشونت و برانگیختن احساسات عامه شود، دامن بزنند.

رسانه های جمعی هم مکلف شده اند که در صورت پخش و تبلیغ شعارها و برنامه های تبلیغاتی نامزدان، زمینه مساوی را به هر نامزد برابر کند.

در کلیک لوایح و مقررات کمیسیون مستقل انتخابات اما این که آیا یک نامزد حق دارد که در مقایسه با نامزد دیگر، در برابر پول از وقت بیشتر رسانه ها استفاده کند یا نه، صراحتی ندارد.

نامزدان می توانند در مبارزات انتخاباتی از امکانات دولتی استفاده کنند؟

هیچ مامور دولتی حق اشتراک در مبارزات انتخاباتی و کار کردن به نفع یک نامزد و یا به ضرر یک نامزد را به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم ندارد.

استفاده از امکانات دولتی در مرکز و ولایت ها در جریان مبارزات انتخاباتی توسط نامزدان و یا به اراده کارمندان دولتی در محلات و مرکز تخطی انتخاباتی عنوان شده است.

کارمندان نهادهای دولتی در صورتی که کمیسیون مستقل انتخابات تقاضا کند می توانند به این کمیسیون کمک کنند و یا این که اگر دولت برای همه نامزدان امکانات مساوی دولتی فراهم می کند، پای منابع دولتی در این مرحله باز می شود.

استفاده از نام و نشان دولتی و نام و نشان کمیسیون مستقل انتخابات در مبارزات انتخاباتی و نصب شعارهای تبلیغی در تاسیسات دولتی به نامزدان و گروه های انتخاباتی اجازه نیست.

در افغانستان نهادی به نام کمیسیون مبارزات انتخاباتی در کنار کمیسیون مستقل انتخابات ایجاد شده و کار می کند که موارد تخطی ها و تخلفات انتخاباتی را نظارت می‌کند و در صورت اثبات تخلفات، پرونده آن را به دادگاه اختصاصی انتخاباتی محول می‌کند.

برنامه كميسيون انتخابات براى بلند بردن آگاهى مردم براى سهمگيرى در انتخابات چيست؟

پخش برنامه هاى تبليغاتى تلويزيونى و تبليغات از راه هاى مختلف از جمله نصب پوسترهاى تبليغاتى، برنامه هاى رسانه اى و استفاده از مساجد و مراكز آگاهى عمومى از برنامه هاى كميسيون انتخابات براى تشويق مردم به سهمگيرى در انتخابات است. كميسيون انتخابات افغانستان همچنين ٣٠ خط تلفن رایگان را برای اطلاع رسانی عمومی در مورد مراحل برگزاری انتخابات، اعلام کرده است.