رویترز: توافق ۱+۵ در مورد نحوه احیای احتمالی تحریم‌ها علیه ایران

خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات غربی خبر داد که کشورهای گروه ۱+۵ دربارهٔ شیوه بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در صورت نقض توافق جامع هسته‌ای از سوی ایران به توافق رسیده‌اند.

به گزارش رادیو فردا، این خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات غربی خبر داد که روسیه و چین نیز با این سازوکار موافقت کرده‌اند و اینک باید ایران با آن موافقت کند.

به گفته مقامات غربی، براساس این توافق هرگونه نقض احتمالی مفاد توافق نهایی توسط ایران توسط یک گروه حل اختلاف که احتمالاً شامل اعضای گروه ۱+۵ و ایران می‌شود، پیگیری و ارزیابی خواهد شد.

براساس این گزارش، مانند تفاهم لوزان، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مسئول راستی‌آزمایی عمل کردن ایران به تعهداتش خواهد بود.

این مقامات غربی به جزئیات بیشتری دربارهٔ نحوه احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اشاره‌ای نکرده‌اند.

با این حال قدرت‌های غربی اصرار دارند که سازوکار بازگشت تحریم‌های سازمان ملل در صورت نقض توافق از سوی ایران نیازی به تصویب دوباره در شورای امنیت سازمان ملل نداشته باشد و بازگشت این تحریم‌ها به صورت خودکار و بر اساس شروطی باشد که در قطعنامه احتمالی شورای امنیت سازمان ملل در صورت توافق نهایی ایران و گروه ۱+۵ تصویب خواهد شد.

یک دیپلمات ارشد ایرانی که نام او ذکر نشده به رویترز گفته‌است که ایران هم‌اینک چندین گزینه را در خصوص مسئله بازگشت احتمالی تحریم‌های شورای امنیت علیه تهران در دست بررسی دارد.

اختلافات «هم فنی و هم سیاسی» است

خبرگزاری رویترز در گزارش خود تأکید کرده که همچنان موانعی برای توافق نهایی ایران و گروه ۱+۵ باقی‌مانده که از جمله آنها موضوع دسترسی بازرسان به تأسیسات نظامی ایران می‌شود.

در همین حال وزیر خارجه ایران روز یکشنبه ۱۰ خرداد، با اشاره به اینکه همچنان «نکات اختلافی متعددی» بین ایران و گروه ۱+۵ وجود دارد گفت که این اختلافات «هم فنی و هم سیاسی» است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمد جواد ظریف موضوعات مورد اختلاف را همان موضوعاتی خواند که «در بحث‌های عمومی مطرح است.»

گفته‌های آقای ظریف در حالی بیان می‌شود که جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در پاسخ به پرسش هانا کاویانی، خبرنگار رادیو فردا در ژنو، مذاکرات یک‌روزه با وزیر خارجه ایران در روز شنبه را «بسیار خوب و مثبت» توصیف کرده بود.

با این حال عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره اتمی ایران، روز شنبه نحوه اجرای پروتکل الحاقی را یکی از موارد اختلافی بین ایران و گروه ۱+۵ ذکر و تأکید کرده بودکه مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای ایران و بازرسی از مراکز نظامی «به طور کامل منتفی» است، ولی در چارچوب «رویه‌هایی» که پروتکل الحاقی پیش‌بینی کرده گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ ادامه دارد.

آقای ظریف نیز با اشاره سخنان رهبر جمهوری اسلامی گفت که قرار شده «راهکارهای دیگری» برای «حل و فصل» این موضوعات بررسی شود.

آیت الله علی خامنه‌ای مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای ایران و بازرسی از مراکز نظامی ایران را منتفی دانسته و امیر علی حاجی‌زاده، یکی از فرماندهان سپاه پاسداران نیز بازرسی از این مراکز «تحت هر عنوانی» را «در حکم جاسوسی» دانسته‌است.

در حمایت از این سخنان رهبر جمهوری اسلامی روز شنبه تجمعی در قم با سخنرانی غلامعلی حداد عادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس، برگزار شد و روز پنج‌شنبه هفته گذشته نیز تجمعی با عنوان «اجازه نمی‌دهیم» با سخنرانی منتقدان تیم مذاکره‌کننده اتمی ایران در مشهد برگزار شده بود.

با این حال، به گفته حسینعلی امیری، قائم مقام وزیر کشور، دستوری از روز شنبه توسط وزیر کشور ابلاغ شده که براساس آن نباید «هیچ مجوزی» برای برگزاری «تجمعات هسته‌ای» صادر شود.

وی تأکید کرد که وزارت کشور با تجمعات بدون مجوز و برگزارکنندگان آنها «طبق قانون برخورد خواهد کرد.»

تقاضای مصاحبه با «۲۳ نفر» از دانشمندان و دست‌اندرکاران برنامه اتمی ایران

در ادامه اختلاف نظر ایران و گروه ۱+۵ برای مصاحبه با دانشمندان اتمی ایران، علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران، خبر داد که او اولین نفر در فهرستی است که «طرف مقابل» تقاضای مصاحبه با آنها را دارد.

به گزارش خبرگزاری فارس، وی همچنین با اشاره به تقاضای طرف غربی برای مصاحبه با «۲۳ نفر»، افزود: «مشخص نیست چه سؤالی دارند... مذاکره‌کنندگان ما این درخواست را قبول نکردند.»

آقای شمخانی گفت که اطلاعات دانشمندان هسته‌ای ایران به دلیل «فراهم شدن امکان گفت‌وگوی کارشناسان آژانس با برخی متخصصان هسته‌ای کشور» به دست به گفته او «دشمن» رسیده و سه نفر از این دانشمندان کشته شده‌اند.

پس از ترور تعدادی از «دانشمندان هسته‌ای» ایران در سال‌های گذشته، برخی از شخصیت‌های اصولگرا اعلام کردند که اطلاعات این دانشمندان از طریق مصاحبه‌های آنان در اختیار سرویس‌های جاسوسی غربی قرار گرفته‌است.

از جمله رسول سنایی راد، معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، روز ۲۷ اردیبهشت در مصاحبه با وب‌سایت دانا گفته بود: «شهادت دانشمندان هسته‌ای ما نیز ناشی از همین مصاحبه‌هایی بود که در قالب پادمان‌ها گرفته شد و بعدها اطلاعات این دانشمندان در اختیار تروریست‌ها قرار گرفت.»

در همین حال محمدجواد ظریف، وزیر خارجه در دولت حسن روحانی، روز دوشنبه، چهارم خرداد، گفته بود که در دولت سابق ایران، مأموران آژانس برای به گفته او «حل ادعاها و بهانه‌ها» با دانشمندان هسته‌ای ایران مصاحبه کرده‌اند.

با این حال دفتر محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری سابق ایران، روز سه‌شنبه، پنجم خرداد، گفته‌های آقای ظریف را «کذب محض» خواند.