سرانجام کتاب"یه جنگل ستاره" را اینجا یافتم و با ولع خواندم. صادقانه اعتراف می کنم که اصلا فکر نمی کردم پس از صدها کتاب و مقاله منتشر شده در مورد زندان های پس از انقلاب، کتاب امیرحسین بهبودی این قدر پرکشش، جذاب و بدیع از کار در بیاید. اگر جوهر نویسندگی را درخلاقیت بدانیم، کتاب «یه جنگل ستاره» این ویژگی رابه کمال داراست

سرانجام کتاب"یه جنگل ستاره" را اینجا یافتم و با ولع خواندم. صادقانه اعتراف می کنم که اصلا فکر نمی کردم پس از صدها کتاب و مقاله منتشر شده در مورد زندان های پس از انقلاب، کتاب امیرحسین بهبودی این قدر پرکشش، جذاب و بدیع از کار در بیاید. اگر جوهر نویسندگی را درخلاقیت بدانیم، کتاب «یه جنگل ستاره» این ویژگی رابه کمال داراست وگرنه داغ و درفش و توهین و تحقیر و اعدام و آزار خانواده های زندانیان در زندان های جمهوری اسلامی آن قدر همیشگی و تکراری بوده است و هست که روایت دوباره آن هیچ جذابیتی نباید داشته باشد.

نمی خواهم متن را طولانی کنم پس ویژگی های کتاب "یه جنگل ستاره" را به اختصار و فهرست وار می آورم:

۱- طنز شیرین و زیبایی که چون یک رشته رنگین در سراسر ماجراها از اتاق شکنجه تا سالن ملاقات، از سلول انفرادی تا بند عمومی، ظریف و بی خودنمایی پیچ و تاب می خورد. این طنز غیر از جذابیت نوشتاری، قدرقدرتی و هیبت رژیم را نیز به چالش می کشد. اگر بیان خاطرات زندان در جمهوری اسلامی فقط درد و زخم و شکنجه باشد ای بسا که تاثیر معکوس داشته و همه را از مبارزه در راه حقوق خود ترسان و ناامید کند و ناخودآگاه آب به آسیاب منادیان «النصر بالرعب» بریزد. اما روایت نویسنده ی کتاب «یه جنگل ستاره»، این گونه نیست. روایت او نشان می دهد که کل ماجرایی که با عشق شروع شده است علی رغم کینه ورزی دشمن می تواند با طنز و سرخوشی و عشق – حتا تا میدان تیر- ادامه یابد.

۲- صداقت بی همانندی که در روایت کلیه ماجراها موج می زند. در شرح این قصه های غصه هیچ جا نشانی از تعصب سازمانی، تعصب ایدیولوژیک، سیاه و سفید دیدن زندانیان و زندانبانان و خودبرترانگاری، نمی توان یافت.

٣- طرح پرسش هایی که فقط در یک زندان سیاسی می تواند مطرح باشد و نه در هیچ جای دیگر و پاسخ دادن به آن ها مثل راه رفتن برلبه ی تیغ است. طرح چنین دوراهه ها و چندراهه هایی را- در این حد- من فقط در خاطرات امیرحسین بهبودی دیدم و مسایل آن قدر پیچیده و غامض بود که انتخاب یک تاکتیک درست و منطبق بر شرایط عینی و ذهنی زندان های دودهه ی اول انقلاب به نظرم از حل معادلات سنگین ریاضی دشوارتر آمد. مثل آن سوال وحشتناک که هنوز در میان هر جمعی مطرح می شود: اگر ما به قدرت رسیده بودیم با مخالفان خود چه می کردیم؟ مرز بین خیانت و وفای به عهد اگر بخواهیم توانایی انسان در برابر شکنجه را نامحدود ندانیم کجاست؟

۴- توصیف تردیدها و دغدغه ها و عواطف انسانی یک اسیر زندانی که به صورت مونولوگ ها و دیالوگ های جاندار و جاافتاده در سلول انفرادی، اتاق شکنجه، بهداری زندان، هواخوری و گوشه و کنار بند بند اوین و گوهردشت و سرانجام در آن شهریور خونبار، در پشت اتاق هیئت سه نفره، بیان شده است، آن چنان فضاسازی هنرمندانه ای دارد که خواننده با دلهره و دلشوره ای که به او منتقل شده است مدام با خود در چالش است که: اگر من بودم چه می کردم؟

۵- مقایسه های موجز، شفاف و صادقانه ی زندان های سیاسی دو رژیم شاهنشاهی و جمهوری اسلامی، ضمن ارزش تاریخ نگاری، تفاوت هاو شباهت های رژیم های دیکتاتوری سیاسی و مذهبی را به خوبی نشان می دهد.

۶- قتل عام تابستان ۶۷ اوج تراژیک روایت است که نویسنده با تشریح پس زمینه و روند آن توانسته اوج غربت و تنهایی و بی پناهی بهترین جوانان این ملت را که در چنگال آدمکشانی بی رحم اسیر بوده اند به خوبی نشان بدهد.

و ده ها نکته ی دیگر درباره ی تاکتیک های ابتکاری زندانیان، عشق و هنر آنان برای ساخت کارهای دستی و هدیه برای عزیزانشان، برپایی مراسم تولد و نوروز و روز کارگر و...، خبرگیری و خبررسانی بین زندانیان و.... و در آخر مطرح کردن سوالاتی که شاید تاکنون تابو بوده اند: احساسات جنسی زندانیان، آرای زندانیان درباره مجازات اعدام، سازمان های سیاسی، سوسیالیسم و شوروی و بسیاری موارد نو و بدیع دیگر.

نویسنده همه ی محتوایی چنین ارزشمند را توانسته در قالبی از نظر نگارشی و ادبی پاکیزه و منطبق بر اصول و فنون نویسندگی بریزد و کتابی خوب را به هم نسلان خود و نسل جدید ارایه کند.

امیر جان واقعا دستت درد نکند.

* نام نویسنده این یادداشت محفوظ است.

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید: