نقدی بر ذات حقیقی و ویژگی‌های غیرذاتی اندیشه از دیدگاه فرگه

چکیده

از جمله موضوعات پُر‌مناقشه در فلسفة زبان معنای جملات است. فرگه معنای یک لفظ را بر مبنای نحوة بازنمایش لفظ از مصداقِ خارجیِ مرتبط با آن تعریف می‌کند. اما وی معنای جمله را در نسبت با صدق و کذب آن معرفی و «اندیشه» را معنای جملاتی می‌داند که حاوی حکم باشند. در این نوشتار ابتدا کوشیده‌ایم تبیین و تحلیلی تازه از موضوع اندیشه و پیش‌زمینه‌های دست‌یابی به آن را در دیدگاه فرگه ارائه کنیم. در ادامه و در مقام نقد نگاه فرگه، پرسشی در باب شیوة تعامل اندیشه با اندیشنده و نیز مراقبت اندیشنده بر اندیشه مطرح شده است. در نهایت و بر اساس نتایج بدست آمده و پاسخ‌های ارائه شده بدین پرسش، به پرسش اصلی این نوشتار و نقد نظر فرگه در باب تقسیمی آشکار در تعاریف «ذات حقیقی اندیشه» و «ویژگی‌های غیر ذاتی اندیشه» پرداخته‌ایم. بر اساس نظر نگارندگان این نوشتار و تعارض این دو تعریف با شاکلة نظریات فرگه در باب اندیشه در این مقاله نشان داده می‌شود که تبیین فرگه از این دو مولفه اندیشه ناقص است به طوری که موجب تزلزل ماهیت اندیشه و نقض موضوع آن می‌گردد.

کلیدواژه ها: فلسفة زبان؛ معناداری جملات؛ گوتلوب فرگه؛ معنای گزاره‌ها و اندیشه؛ ذات حقیقی اندیشه و ویژگیهای غیرذاتی آن؛ نقد تعبیر فرگ

نویسندگان:

میرسعید موسوی‌کریمی: دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه مفید

 علیرضا ملکی: معاون مرکز مطالعات حقوق بشر / دانشگاه مفید  

دو فصلنامه پژوهشهای فلسفی - دوره 11، شماره 20، بهار و تابستان 1396.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.