در سوگ روحانی تأثیرگذار و تلاشگری خستگی ناپذیر

نزدیک به نیم قرن است که با این شخصیت علمی وفعال فرهنگی ، آشنایی دارم.
وی را از نجف اشرف ودر محافل ومجالس حوزه آن ، هنگامی که با پدر شهیدم آیة الله حاج شیخ احمد انصاری حضور می یافتم ، آشنا شدم . این آشنایی به سالهای پس از ۱۳۴۸ شمسی باز می گردد. از آن پس در تهران در سال ۱۳۵۵  نخستین بار با او در کتابخانه بزرگ اسلامی که باقی مانده میراث فعالیت فرهنگی پدرش ، حجة الاسلام  والمسلمین حاج شیخ #عباسعلی _اسلامی بود ، و در خیابان گوته قرار داشت ، روبرو شدم . حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی اسلامی ، روحانی خوشرو ،با قدرت جاذبه فراوانش ! ، با ایده های گسترده اش ! ، شخصیتی که هیچگاه در طول این دوران دراز ، در راستای گسترش معارف اهل بیت ع ، لحظه ای تأمًل به خود راه نداده و خستگی ناپذیر ! به دنبال جذب فعالان و اندیشمندان وصاحبان فکر وقلم واندیشه بوده تا دغدغه های خویش را که تنها گسترش معارف اهل بیت ع می باشد و هست ، به انجام رساند! ودر این راستا گامهای گسترده وموفقی را به تنهایی و تنها با تکیه بر همًت خیًرین ونیکوکاران وبدون پشتوانه های مالی سازمان تبلیغات !!وجز اینها از نام های مطرح که تنها بیشتر صدا داشته ! ودر مرحله عمل به نتیجه یکی از پروژه های این فعال وشخصیت روحانی دست نیافته اند ،‌ برداشته است.

سلولهای وجود این شخصیت برجسته وروحانی تلاشگر وخستگی ناپذیر ، نخست  برگرفته از بستر خانواده مشهور به تلاش فرهنگی وخدمت یعنی پدرش مرحوم آیة الله حاج شیخ عباسعلی اسلامی ، بنیانگزار مدارس جامعه تعلیمات اسلامی بود ، واز سوی دیگر پرورش وتعلیم وزانو زدن در محافل علمی حوزه گرانسنگ نجف وخوشه چینی از استوانه های علمی مشهور وبزرگ آن همچون امام خمینی ، وآیة الله خویی ، وآیة الله شهید  سید محمد باقر صدر رضوان الله تعالی علیهم أجمعین   بشمار می آمد.
زیرا که حوزه های علمیه ودیگر مراکز فرهنگی شیعه ، همواره سعی بر این داشته اند که با شناخت قرآن وعرضه معارف الهی وآسمانی آن ونیز بکار گرفتن آموزه ها و دستورات  معصومین علیهم السلام را که همه بر گرفته از علوم آسمانی وقرآنی والهی است ، زیر بنای هویت اعتقادی واستقلال فرهنگی ومذهبی جامعه را بر مبانی یاد شده ، بوجود آورند. تلاش در افزایش وگسترده گی این شناخت ها در جامعه ، موجب اعتلای هویت واستحکام وقدرت جامعه خواهد گردید.
امروزه شاهد آن هستیم که اعتقاد وفرهنگ دینی جامعه ما ، به ویژه جوانان ودانشگاهیان با انبوهی از مسائل گوناگون برخورد می نمایند ، که در صورت نگرفتن پاسخ لازم ، هرکدام از این سوالات وپرسش ها وبه گونه ای تشکیک ها ، می تواند خود جریان فکری خاصی را به راه انداخته وآحاد جامعه پرسشگر را به سراشیبی رهنمون ساخته که سرانجام آن ، لغزش  فرهنگی ومذهبی واعتقادی جامعه را به همراه خواهد داشت.

احیاء کوشش های بزرگان از پیشینیان در معارف قرآنی ، ونیز سرمایه های گرانسنگی که دستآورد تلاش وکوشش بزرگان ما در راه شناخت قرآن ومعارف بیکران آن است ، می تواند زمینه ساز تلاش ستارگانی از حوزه های علمیه باشد که مجموعه این تلاش ها ودستآوردها، خوراک پاک نسل کنونی جامعه به ویژه جوانان ودانشگاهیان خواهد گردید وهنگامی که این معارف به گونه صحیح وبا بیان خاصً هر طبقه از جامعه وجود داشته وبا زبانی نرم ودقیق ، در اختیارشان قرار داده شود ، در این هنگام است که بیم از به سراشیبی رفتن فرهنگ مذهبی واجتماعی آن جامعه وجود نخواهد داشت.
با این رویکرد نزدیک به هشت دهه پیش ستاره ای از حوزه بنام مرحوم حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ عباسعلی اسلامی ، انجمنی از خیرین واندیشمندان را گرد آورده وهسته اولیه مدارس « جامعه تعلیمات اسلامی » را پایه گزاری نمود. وی به دنبال آن بود که اندیشه دینی را در میان جوانان ونوجوانان آن هنگام که از کمبود فراوانی در این راستا برخوردار بودند ، گسترش دهد که این اقدام با استقبال شایانی روبرو گردید وپس از اندک زمانی ، نزدیک به ۲۶۰ مدرسه تعلیمات اسلامی در سراسر کشور بوجود آمد. این مدارس افزون بر معلمان ومربیان دوره دیده ، از کتابخانه های خوبی برخوردار بودند که این کتابخانه ها ، از سوی کتابخانه مرکزی که در تهران قرار داشت ، پشتیبانی می گردید.
در کنار این کتابخانه ومدارس ، « موسسه الغدیر » تاسیس گردید که با چاپ وترجمه وانتشار آثار بزرگی همچون کتاب گرانسنگ ( الغدیر )  مرحوم علامه امینی ودیگر تالیفات مهم ، در نشر معارف مذهب شیعه ومکتب اهل بیت ع ، گام های بلندی را برداشتند.
پس از درگذشت مرحوم حاج شیخ عباسعلی اسلامی ، فرزند تلاشگر و ستاره درخشان حوزه نجف اشرف ، حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی اسلامی ، که به تازگی از آن دیار هجرت نموده بود ، کمر همت بسته وتلاش های پدر را بصورت بسیار گسترده تر ادامه داد. مرحوم حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی اسلامی ، در سال ۱۳۲۰ شمسی گام به دنیا نهاد واز نوجوانی در خانواده به فراست وتیزهوشی وگرد آوردن جوانان وهمدوره های خود شهره بود!
پدر که این برجستگی ها را در وی احساس می نمود ، اورا که از برجستگان دانش آموزان ریاضی دبیرستان بود ، با ترفندی بسیار زیبا ومهربانانه ، که در نهاد آن بزرگ بود وزبان نرم وجاذبه او ، شهره خاصً وعامً بوده ورشحات این روحیه گسترده نیز ، در واپسین لحظات عمرش در بیمارستان ، شامل حقیر نیز گردید ! اورا به عراق وحوزه نجف اشرف کشانید که این هجرت ، بر ویژگیهای این جوان فعال افزود.

ایشان در سال ۱۳۴۳ شمسی به همراه پدر بزرگوارش به  نجف اشرف رفت و درآن حوزه گرانسنگ ، از محضر بزرگان علم و فقاهت همچون آیة الله خمینی ، آیة الله خویی  و آیة الله شهید سیدمحمدباقر صدر،  دانش آموخت و به همراه مرحوم آیة الله هاشمی شاهرودی  ، از شاگردان برجسته شهید آیة الله صدر به حساب می آمد. پس از روی کار آمدن حزب بعث در عراق واخراج علمای ایرانی مقیم نجف اشرف، در سال 1351 به ایران بازگشت.
 پس از بازگشت به ایران از آنجا که دغدغه  احیای فرهنگ اهل بیت را در جامعه وبه ویژه جوانان داشت ، در آغاز  با تأسیس کتابخانه بزرگ اسلامی ، دست به تألیف و ترجمه ونشر آثار مرتبط با فرهنگ اسلام به زبان های گوناگون زد، به گونه ای که قابل استفاده همگان باشد.
 او سپس آثار بوجود آمده را به راههای گوناگون ، به شرق وغرب وکشورهای افریقایی فرستاد. ایشان دانش و علمی که در محضر بزرگان آموخته بود را با فضائل اخلاقی و حسن عمل و حسن شهرت و وارستگی ، آمیخت که صفحات افتخار آمیز زندگی ایشان ، در پیش روی همگان گشوده است. همچنین با تأسیس انتشارات روزبه به نام بزرگ صحابه پیامبر اکرم ص ،  سلمان فارسی ، آثار ونشریات وکتابهای تدوین شده را سازماندهی کرد و موضوعات عمومی را در قالب انتشارات روزبه و موضوعات تخصصی را در قالب انتشارات کتابخانه بزرگ اسلامی منتشر ساخت.
پس از آن در سال 1358 بنیاد بعثت را تأسیس نمود که کارهای گسترده فرهنگی، تحقیقاتی و علمی در آن سازماندهی شد و برکات فراوانی در همان سال های ابتدای انقلاب داشت. خدمات گسترده این مرکزدر داخل و خارج از کشور ، آثار ارزشمندی بر جای نهاد. نقل می کنند روز پنج شنبه ای که بنیاد تعطیل بود، ایشان برای هماهنگی امور و برگزاری جلسه ای وارد بنیاد می شوند و می بینند که فردی که مشخص است ایرانی نیست با یک ایرانی مشغول نگاه کردن ویترین فروشگاه کتاب بنیاد از بیرون هستند. وقتی به دفترشان می روند به مسئول دفترشان می گویند که پرس و جو کنند که این فرد کیست. پاسخ دادند که فردی است از امریکا که به تازگی مسلمان شده است. ایشان او را به دفتر خود دعوت می کند و دلیل آمدنشان را به بنیاد می پرسد. او می گوید من یکی از جزوات شما را که به زبان انگلیسی در موضوع اعتقادات اسلامی بود ، در امریکا به دستم رسید ،  آن را خواندم و نسبت به اسلام ترغیب شدم.

 بعد از تحقیق و بررسی به اسلام گرویدم و بعد از من ، تمام خانواده مسلمان شده اند. الآن هم که به ایران آمده ام یکی از پسرانم را به حوزه علمیه قم آورده ام تا مبلغ اسلام باشد. به اینجا هم آمدم تا اگر بازهم منشورات دیگری هست با خود به امریکا ببرم و در نشر فرهنگ اسلام ، سهمی داشته باشم. مرحوم اسلامی تا آنجایی که آن فرد می توانست ، کتابهای مناسب را به صورت رایگان به ایشان هدیه نمود تا به آمریکا ببرند.
در حوزه علوم دینی هم در قم اقدام به تأسیس ( مرکز تحقیقات اسلامی ) بنیادبعثت نمود و کتابهای تفسیری ، تاریخی، حدیث و .... را به صورت علمی بازنویسی و منتشر نمود.
از جمله کتاب هایی که به زبان های زنده دنیا منتشر نمود، مجموعه کتاب های شهید مطهری، شهید صدر، علامه امینی و دیگر علمایی که مبانی اسلامی را تشریح نموده بودند ، می باشد.
ایشان صاحب ذهنی خلاًق  و فعال بود و دائم طرح های مختلف تبلیغی و ترویجی را مطرح می نمود و هرکدام که زمینه پیاده سازی اش آماده می شد به اجرا در می آورد. قاطعانه می توان إشاره نمود که بسیاری از طرح های فرهنگی وخدماتی ومذهبی وجز اینهای ایشان ، از سوی سازمانهای دولتی وخصوصی ، با الهام از اندیشه های این تلاشگر خستگی ناپذیر وخلًاق مورد استفاده قرار می گرفت وایشان خوشنود از این حرکت بودند!
یکی از محسنات اخلاقی ایشان این بود که به تنهایی کاری را انجام نمی داد و همیشه سعی داشت تا دیگران را هم در امور تبلیغی شریک کند و آنها را ترغیب به تبلیغ نماید و هیچگاه نگاه او به شهر یا استان و یا حتی کشور معطوف نمی گردید و نگاهی گسترده وفراگیر و بین المللی برای تبلیغ داشت. ارادت ایشان به اهل بیت عصمت  و طهارت وصف ناشدنی است و تا آخرین لحظات عمر ، تمام تلاش خود را معطوف ترویج فرهنگ اهل بیت علیهم السلام نموده بود و هیچگاه بنا نداشت که خود را مطرح کند.

 ایشان برای سازماندهی بهتر برنامه های تبلیغی و ترویجی ، موسسات متعددی تأسیس نمود. یکی از موسسات، ( موسسه الزهرا  ع  ) است که با محوریت بانوان و ترویج سیره حضرت زهرا  ع  خدمات گسترده ای به قشر بانوان ارائه نمود. دیگری ( موسسة الحسین ع ) است که با محوریت تاریخ و سیره امام حسین ع ،  اهداف تبلیغی را پیگیری می نمود. طرح های متعدد برای تحول حوزه های علمیه مطرح نمود و پی گیری کرد. از دیگر موسساتی که ایشان نقش بسیار پررنگی در تأسیس آن داشتند، ( بنیادبین المللی غدیر )  است. فرزند ایشان می گوید ابتدا که طرح یک فعالیت تبلیغی با محوریت واقعه غدیر و ولایت حضرت امیر المومنین علیه السلام را مطرح کردند، گفتند که فردی باید پرچم  این طرح را به دست بگیرد که ذوب در حضرت امیر  ع باشد.
از این رو به سوی مرحوم آیة الله خزعلی رفتند که در آن زمان در ارادت به ساحت مقدس امیرالمومنین  ع  شهره بودند ، رفتند. خاطرم هست که جلسات متعددی که من در سه جلسه ،  ایشان را همراهی می کردم با مرحوم آیة الله خزعلی داشتند تا ایشان را متقاعد کردند که ریاست ستاد غدیر را به عهده بگیرند. در ترکیب اعضای ستاد هم به گونه ای اعضای ستاد را تعیین کردند که همه دستگاه های دولتی و نهادهای ملی درگیر در این کار بزرگ  شوند تا تبلیغ غدیر سراسری و ملی شود. بعد از اینکه جلسات ستاد غدیر شکل گرفت و سازماندهی امور به شکل مطلوبی انجام گرفت، این نیاز احساس شد که این نهاد ملی ، شکلی دائمی پیدا کند. از این رو بود که مرحوم حاج شیخ علی اسلامی ،  پیشنهاد تأسیس ( بنیادبین المللی غدیر )  را مطرح کردند و با دقتی بسیار ، اساسنامه و سایر امور مربوط به تأسیس بنیاد را پیگیری کردند تا بنیاد بین المللی غدیر تأسیس شد.
از دیگر موسساتی که ایشان با همین روش تأسیس نمود،  ( موسسه مسجدسازان )  بود که ماموریت آن گردهم آوری نیروهای کوچک و پراکنده ای بود که برای احداث مسجد در مناطقی که نیاز به مسجد داشت بود.
ترجمه کتاب گرانسنگ الغدیر علامه امینی از عربی به فارسی، چاپ و انتشار بیش از 2000 عنوان کتاب به 18 زبان زنده دنیا و نشر بین المللی آن،  تجهیز بیش از 1200 کتابخانه در کشور با محوریت مناطق محروم و کم برخوردار ، از دیگر فعالیتهای این روحانی تأثیر گزار وتلاشگر فرهنگی مذهبی بود.

مرحوم حجة الاسلام اسلامی با اهتمام خود ، دست به انتشار ۱۹۷ أثر در زمینه های #قرآنی وأهل بیت ع همچون تفسیر المیزان ، صحیفه سجًادیه ، أمالی شیخ صدوق ، تفسیر برهان ، مجمع _البحرین ، مصباح _الانوار ، تفسیر نمونه وجز اینها زده است.
سه هفته پیش به عیادت این بزرگ مرد و روحانی و فعًال فرهنگی در بیمارستان مریم کرج رفتم وساعتی را در کنار او نشستم وبه ذکر خاطراتی از پیش پرداختم. امًا شگفت آنکه در این حال که بخشی از پای او را به علت قند بالا ، مجبور به قطع گردیده وچند روزی از خونریزی معده وی سپری نگردیده است ، همچنان در این حال ، او به دنبال به انجام رسانیدن طرح گسترش آموزه های نهج البلاغه در مدارس ، وایجاد مرکز نقابت سادات وشناسایی نسل پیامبر ص در جهان بود!!
سرانجام روح پر تلاش وپرجنب وجوش این شخصیت علمی وتلاشگر فرهنگی ، مذهبی ، إجتماعی کم نظیر ، پس از بجای نهادن صدها أثر نیکو وجاری از خود وخوش نامی و خدمات گسترده در میان اقشار گوناگون جامعه ، از روحانی وغیر روحانی ، از شهری ، تا روستایی، از درون ایران ،و پیرامون آن تا دورترین نقاط بر روی این کره خاکی ، از غرب گرفته تا شرق وتا کشورهای گوناگون افریقایی ، پس از تحمًل دوران بیماری نه چندان کوتاه ، در حالیکه همواره لب به شکرانه وسپاس الهی می گشود ، ندای پروردگار را لبیک گفته ودر بامداد روز یکشنبه ۱۵ دی ماه ۱۳۹۸ شمسی ، برابر با نهم جمادی الاول ۱۴۴۱ هجری ، جان به جان آفرین تسلیم نمود وبا روحی آسوده در بستر خاکی وأبدی خود ، دیده از جهان فروبست وپس از هشت دهه عمر با برکت خود ، به خوابی آسوده فرو رفت.

والسلام علیه یُوم وُلِد ویُوم ماتَ ویومَ یُبعثُ حیًا

تهران  - دکتر هادی انصاری
۱۶ دی ماه ۱۳۹۸ برابر
۱۰ جمادی الاول ۱۴۴۱