درگذشت آخرین شاهدخت عراق در ۱۰۰ سالگی - Gooya News

آرش عزیزی - ایندیپندنت فارسی

خیابان اِجوِر در غرب لندن به رستوران‌های عرب و بخصوص عراقی خود معروف است و در کافه‌های آن که بنشینی بحث سیاست عراق و بقیه جهان عرب همیشه داغ است. لندن سال‌ها است شهر تبعیدی‌های عالم بوده و بسیاری تبعیدیان جهان عرب نیز سال‌ها است همین‌جا زندگی می‌کنند.

یکی از این تبعیدی ها روز شنبه در سن ۱۰۰ سالگی درگذشت. بدیعه بنت علی عضو خاندان بنی هاشم و خانواده سلطنتی عراق بود؛ سلطنتی که تنها ۳۷ سال به طول انجامید و در انقلاب خونین ۱۹۵۸ که در آن بدیعه بسیاری از اعضای خانواده‌اش را از دست داد از میان رفت.

خاندان بنی هاشم روزی امیدوار بود حاکم تمام جهان عرب باشد. دست روزگار اما چنین بود که در نهایت تنها پادشاهی کوچک اردن در اختیار آن بماند.

امروز نتیجه عموی بدیعه، ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن است و او از اولین کسانی بود که وفات این آخرین شاهدت خاندان سلطنتی عراق را تسلیت گفت.

در عراق نیز عالی‌ترین مقامات به خانواده بنی هاشم تسلیت گفتند. برهم صالح، رئیس‌جمهور، به شریف علی بن حسین تسلیت گفت، دختر بدیعه که خود را موروث تاج و تخت عراق می‌داند. صالح گفت: «قلب‌های ما از شنیدن خبر غم‌انگیز درگذشت شاهدخت بدیعه بنت علی عمیقا به درد آمده است.»

مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی

مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق، در توئیتر به سه زبان عربی، کردی و انگلیسی تسلیت گفت. او از مرگ بدیعه به عنوان «پایان فصلی درخشان و مهم در تاریخ معاصر عراق» یاد کرد و افزود: «شاهدخت فقید بخشی از صحنه فرهنگی و سیاسی بود که عراق را به خوبی نمایندگی می‌کرد.»

عمر پر ماجرا

بدیعه در یک قرن عمر خود تحولات بسیاری را به چشم دید. او در سال ۱۹۲۰ در دمشق به دنیا آمد؛ یعنی زمانی که امپراتوری عثمانی هنوز برقرار بود و جنگ جهانی اول تازه دو سال بود که تمام شده بود.

پدربزرگ او، حسین بن علی، در زمان عثمانی‌ها کلیددار و به اصطلاح «شریفِ» مسجدالحرامِ مکه بود و در سال ۱۹۱۶ با بریتانیایی‌ها و «لورنس عربستانِ» شهیر دست به شورش علیه عثمانی زد به این امید که در فردای فروپاشی امپراتوری، پادشاه تمام سرزمین‌های عرب می‌شود: شریفِ دیرین مکه حالا می‌خواست بر تخت پادشاهی‌ای بنشنید که از نیل تا فرات را در بر داشته باشد.

جنگ جهانی اول که تمام شد اما بریتانیا و فرانسه خاورمیانه را بین خود تقسیم کردند و اجازه استقلال بلافاصله به عرب‌ها داده نشد. حسین بن علی پادشاهی خود را در سرزمین حجاز اعلام کرد. فرانسوی‌ها پادشاهی‌ای که پسرش، فیصل، در سوریه بر پا کرده بود سرنگون کردند. بریتانیایی‌ها اما اجازه تشکیل دو پادشاهی از خاندان بنی هاشم در سرزمین‌های عربی تحت کنترل خود را دادند: یکی در عراق و دیگری در اردن.

پدر بدیعه، علی بن حسین، بزرگ‌ترین فرزند شریف مکه بود. علی کنار پدر در حجاز ماند تا پادشاهی نوپایی در آن‌جا بنا شود. اما چیزی از رفتن عثمانی‌ها نگذشته بود که خاندان آل سعود که دولت خود را بنیان نهاده بود به جنگ حجازی‌ها آمد و شکستن‌شان داد.