خشکسالی گلوی خراسان جنوبی را می فشارد/۲۶ دشت در وضعیت بحرانی

علی رغم بارندگی های قابل توجه در سال آبی جاری، ۹۲درصد پهنه خراسان جنوبی همچنان درگیر خشکسالی است.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ، باران‌های بهار ۹۹ در پهنه گسترده خراسان‌جنوبی هم طراوت و سرسبزی را به مردم دیار خاوران هدیه کرد و هم امید سالی پررونق و پر از برکت را به کشاورزان هدیه داد.

بسیاری از سد‌های و سازه‌های خراسان‌جنوبی آبگیری شدند و سطح آب‌های زیرزمینی تا حدی نسبت به گذشته افزایش پیدا کرد و این مسئله باعث شد بسیاری از مردم تصور کنند که دوران خشکسالی تمام شده و می‌توانند بدون توجه به باید‌ها و نباید‌های زندگی در یک اقلیم خشک کشاورزی کنند.

این در حالی است که کارشناسان و صاحب نظران علی‌رغم امیدواری به بارندگی‌های اخیر برای رونق کشاورزی و بهبود وضعیت منابع آبی نظر دیگری درباره گذر از دوران خشکسالی در خراسان‌جنوبی دارند.

علیرضا خندان‌رو، مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی اظهار کرد: هر چند که طی دو سال گذشته بارندگی‌های بسیار خوبی در خراسان‌جنوبی داشتیم، ولی نباید تأثیر خشکسالی ۱۸-۱۹ ساله را بر وضعیت اقلیمی فراموش کنیم.

۹۲ درصد مساحت خراسان‌جنوبی تحت تأثیر خشکسالی است

او بیان‌کرد: علی‌رغم بارندگی‌های اخیر تنها هشت درصد مساحت خراسان‌جنوبی به شرایط نرمال برگشته و هنوز ۹۲ درصد مساحت استان تحت تأثیر خشکسالی است.

مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی ادامه‌داد: هفت درصد مساحت خراسان‌جنوبی دارای خشکسالی بسیار شدید، ۳۰ درصد دارای خشکسالی شدید، ۴۱ درصد دارای خشکسالی متوسط و ۱۴ درصد مساحت استان دارای خشکسالی خفیف است.

خندان رو در زمینه میزان بارندگی‌ها در بهار سال جاری بیان‌کرد: در اولین فصل بهار که بیشترین بارندگی‌های بهاری را داشتیم میزان بارندگی‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۸ درصد افزایش داشته است.

او ادامه داد: تا تاریخ سیزدهم اردیبهشت ماه، میزان بارندگی‌ها در فصل زراعی جاری ۱۴۹.۴ میلی متر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۳ درصد و نسبت به بلند مدت ۴۳ درصد افزایش داشته است.

خشکسالی ۱۸ ساله با بارندگی دو سال اخیر از بین نمی‌رود

مدیرکل هواشناسی خراسان‌جنوبی با تأکید بر اینکه خشکسالی ۱۸ ساله با بارندگی‌های یکی – دو ساله از بین نمی‌رود، افزود: حدأقل یک دوره ۸- ۹ ساله بارندگی مطلوب لازم است تا تأثیر خشکسالی‌های گذشته تا حدی جبران شود.

خندان رو گفت: بارندگی‌های فعلی برای کشاورزی و افزایش سطح آب‌های زیرزمینی مطلوب ارزیابی می‌شود، ولی تأثیرات عمیق خشکسالی به این زودی از بین نمی‌رود.

 نصرآبادی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی نیز  اظهار کرد: در سال جاری سازه‌های آبخیزداری خراسان‌جنوبی ۱۰۰ درصد آبگیری شده است که بسیار ارزشمند است.

بیشتر بخوانید:روزهای خوش کشاورزان خراسان جنوبی در بهار بارانی / رونق دیم‌کاری بعد از ۱۸ سال خشکسالی

او با اشاره به اینکه هزار و ۹۱۸ سازه آبخیزداری اعم از بند خاکی، سنگی ملاتی، گابیون در استان احداث شده است، بیان کرد: ظرفیت و حجم مخازن این سازه‌ها را بیش از ۷۸ میلیون و ۶۶۸ هزار متر مکعب است، که در بارندگی‌های امسال تقریباً تمام این ظرفیت آبگیری شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی با بیان اینکه البته این نکته به معنا رها شدن از خشکسالی‌های دو دهه اخیر در خراسان‌جنوبی نیست، گفت: نمی‌توان به آبگیری سازه‌ها برای رفع خشکسالی استدلال کرد چرا که هنوز بسیاری از نقاط استان نیاز به احداث سازه دارند که هنوز این امکان فراهم نشده است.

نصرآبادی یادآور شد: ما با یک خشکسالی ۱۸ ساله رو به رو هستیم و با بارندگی‌های یکی – دو ساله اثرات آن رفع نمی‌شود.

هشت دشت خراسان‌جنوبی وضعیت ممنوعه بحرانی دارند

 امامی سرپرست شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی  اظهار کرد: از ۳۵ دشت در حوزه فعالیت شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی ۸ دشت استان دارای وضعیت ممنوعه بحرانی، ۱۸ دشت بحرانی و تعداد ۹ دشت نیز آزاد است.

او با اشاره به جبران بخشی از کسری مخازن آبی در دشت‌های خراسان‌جنوبی، بیان‌کرد: با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در استان از جمله نصب کنتور‌های هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی، پر و مسلوب المنفعه نمودن چاه‌های غیر مجاز، فعال کردن گروه‌های گشت و بازرسی از منابع آبی کسری مخازن از ۱۸۵ میلیون متر مکعب در سال ۹۲ به ۱۱۳ میلیون مترمکعب در سال‌جاری کاهش یافته است.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌جنوبی با بیان اینکه تأثیر مثبت بارندگی‌ها بر منابع آب‌های زیرزمینی در دراز مدت مشخص خواهد شد، افزود: با توجه به اینکه در زمان بارندگی چاه‌های کشاورزی خاموش بوده و استحصالی از منابع آب زیرزمینی انجام نمی‌شود، بارندگی‌ها تأثیر غیر مستقیم و مثبتی بر مخازن زیرزمینی دارند.

۵۹ درصد ظرفیت سد‌های خراسان جنوبی خالی است

امامی با بیان اینکه ۴۱.۷۴ درصد از مخازن سد‌های استان آب ذخیره دارند، یادآور شد: حجم فعلی مخازن سد‌های استان در حال حاضر ۲۷.۸ میلیون متر مکعب است که در مدت مشابه سال قبل این میزان ۲۲.۴ میلیون متر مکعب بوده است.

محمد حسن غلامی، مدیر امور آب و خاک و امور فنی و مهندسی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی نیز با اشاره به اینکه در شرایط خشکسالی یکی از بهترین راهکار‌ها در حوزه کشاورزی استفاده از سیستم آبیاری نوین است، گفت: از ابتدای فروردین سال ۹۸ تا تاریخ نهم اسفند سال گذشته چهار هزار و ۷۵۰ هکتار از اراضی خراسان‌جنوبی مجهز به سیستم آبیاری نوین شد.

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی بیان‌کرد: در خراسان‌جنوبی شهرستان‌های زیرکوه، سربیشه و قاین بیشترین سهم را از تجهیز مزارع و باغات به سیستم آبیاری نوین در سال گذشته داشته‌اند.

غلامی ادامه‌داد: کل اعتبار در نظر گفته شده برای سال ۹۸ در راستای تجهیز مزارع و باغات خراسان‌جنوبی به سیستم آبیاری نوین ۵۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده است.

او یادآور شد: همچنین هشت هزار و ۶۵۰ هکتار آبیاری نوین نیز در خراسان‌جنوبی در دست اجرا است.

به نظر می‌رسد باید شادی باران‌های بهاری اخیر را با هوشمندی نسبت به اینکه اثرات خشکسالی هنوز همراه ما است، تکمیل کنیم.

اقداماتی، چون استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری در کشاورزی، پیشگیری از برداشت غیرمجاز از چاه‌ها و تأکید بر استفاده بهینه از منابع آبی در شرایط خشکسالی و حتی پس از آن همچنان مورد تأکید است و نباید با بارندگی‌های یکی دو سال اخیر به فراموشی سپرده شود.

مردمان کویر به واسطه قناعت طبع راه درست از منابع در دسترس و نعمت‌های الهی را به خوبی بلدند و می‌دانند که از همین باران‌های بهاری چگونه باید نهایت استفاده را برای سیراب کردن دشت‌های تفتیده کویر کرد تا در تابستان از باغات این دیار ثمرات بی بدیل چید.

فراموش نکنیم، کویر هنوز تشنه است.

منبع: مهر

انتهای پیام / ط ا