«روح خدا»، «رحمت خدا»

«روح خدا»، «رحمت خدا»
خبرگزاری مهر

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حبیب الله بابایی رئیس مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به مناسبت سی و یکمین سالگرد رحلت حضرت امام خمینی (ره) در یادداشتی با عنوان «روح خدا»، «رحمت خدا» به پرداخته است:

در مورد عنصر «رَوح» و «رحمت» در شخصیت امام خمینی (ره) کمتر سخن گفته شده، همان‌طور که اساساً مقولۀ «رحمت» در تفسیر اجتماعی از قرآن نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این در حالی است که یکی از پربسامدترین آموزه‌ها در قرآن واژه «رحمت» و مشتقات آن (بیش از ۵۶۰ مورد) است که هر یک از آنها به سنتی از سنن الهی در سلوک فردی، در زیست اجتماعی، و در امورات دنیوی و اخروی اشاره کرده است.

در این بین، به نظر می‌رسد راز شخصیت‌های بزرگی همچون امام خمینی (ره) را نیز باید با عنصر «رحمت» رمزگشایی کرد. این آیات از «رحمت»، نه فقط در نهی از یأس از رحمت الهی و نهی از ناامیدی از بندگان صالحی که محل نزول رحمت خدایند، آن هم در بدترین شرایط اجتماعی («و لا تیأسوا من روح الله» یا تعبیر «لا تقنطوا من رحمه الله»، و «…ادخلناهم فی رحمتنا انهم من الصالحین») ظهور می‌یابد، بلکه در نقش رحمت در ایجاد پیوستگی و محبت اجتماعی («اشداء علی الکفار رحماء بینهم»، «و جعل بینکم موده و رحمه»، و یا «فبما رحمه من الله لنت لهم»)، در حیات زمین و بلکه احیا مردگان (فانظر الی آثار رحمت الله کیف یحی الارض بعد موت‌ها ان ذلک لمحی الموتی)، در تزکیه و تعالیِ فرد و جامعه (و لولا فضل الله علیکم و رحمته ما زکی منکم من احد ابداً و لکن الله یزکی من یشاء)، در جلوگیری از خسران و گمراهی («فلولا فضل الله علیکم و رحمته لکنتم من الخاسرین»، «ولولا فضل الله علیک و رحمته لهمت طایفه منهم ان یضلوک») و همین‌طور در هدایت به سوی صراط مستقیم (فاما الذین آمنوا بالله و اعتصموا به فسیدخلهم فی رحمه منه و فضل و یهدیهم الیه صراط مستقیماً) و بالاخره جای رحمت الهی در فلسفۀ حیات و خلقت یا «رحمت خداوند به مثابه فلسفۀ زیستن» (الا من رحم ربی و لذلک خلقهم) نیز برجسته می‌نماید.

در این باره اولاً باید عنصر رحمت و آموزه‌های قرآنی مربوط به آن را در تحلیل شخصیت امام خمینی (ره) در نظر آورد، ثانیاً باید نقش «رحمت الهی» در فرایند برکت‌زایی عمر ایشان در ایجاد امواج اجتماعی و تمدنی را همواره منظور کرد، و سپس عنصر «رحمت» را در تقییم و ارزیابی آورده‌های انقلاب اسلامی برای انسان معاصر لحاظ کرده و آن را در تحلیل الهیاتی از جامعه و تمدن (جامعه و یا تمدن به مثابه فعل خدا) و در نظام معرفتی اجتماعی اسلام از شرایط کنونی جهان اسلام و دنیای امروز به کار گرفت.

منبع خبر: خبرگزاری مهر

اخبار مرتبط: «روح خدا»، «رحمت خدا»