تحقیقات دانشگاهی باید مسائل کاربردی جامعه را در نظر بگیرند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نجلا حریری استاد دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات در برنامه رادیویی  «گفت‌وگوی علمی» در خصوص اهمیت روش شناسی تحقیق در تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و مقایسه رشته‌های علوم پایه، فنی و علوم انسانی با بیان اینکه ضرورت اجرای درست تحقیق در دوره تحصیلات تکمیلی بیشتر آسیب وارد می‌کند، گفت: هزینه زیادی برای انجام پژوهش‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها می‌شود و انرژی نیروی انسانی صرف این کارهای تحقیقاتی می‌شود که خروجی آن‌ها خیلی وقت‌ها در جامعه اثرگذار نیست.

حریری تأکید کرد: باید تمهیداتی اتخاذ شود تا کارهای تحقیقاتی در جنبه‌های مختلف، برای جامعه سودمند باشد. موضوعات این تحقیقات باید واقعاً جنبه کاربردی داشته باشند و صرفاً تحقیق برای انجام پروژه دانشگاهی نباشد و مسائل کاربردی جامعه را مد نظر قرار دهد که این مهم مستلزم ارتباط بین دانشگاه و جامعه است تا این انرژی به هدر نرود.

استاد دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات اجرای تحقیق را روش مند دانست و عنوان کرد: هدف تحقیق، کشف حقیقت است اما واقعیت این است که پدیده‌هایی که در حوزه‌های گوناگون علوم مورد مطالعه قرار می‌گیرند به لحاظ ماهوی با یکدیگر متفاوت هستند. به عنوان نمونه پدیده‌هایی که در علوم پایه مورد تحقیق قرار می‌گیرند، اصولاً از نظر ماهیت با علوم انسانی و اجتماعی متفاوت هستند.

وی با تأکید بر اینکه تفاوت‌های علوم ایجاب می‌کند در روش شناسی تحقیق، شاهد تفاوت باشیم، درباره تاریخچه روش شناسی علمی اظهار کرد: بشر از بدو پیدایش به دنبال کشف حقیقت بوده و از روش‌های مختلفی نیز برای کشف حقیقت استفاده می‌کرده اما روش شناسی علمی تحقیق بیشتر از زمان رنسانس مطرح شده است.

حریری درباره علوم انسانی و علوم اجتماعی اشاره کرد: هر چند به مدت قرن‌ها، روش‌های کمی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی اجرا شده است و سودمندی نیز داشته است اما پژوهشگران در چند دهه گذشته به این فکر افتادند پدیده‌های علوم انسانی متفاوت و کیفی است زیرا اساساً رفتارهای انسانی چند وجهی و پیچیده است و به همین جهت روش شناسی متفاوتی را نسبت به علوم پایه در نظر گرفتند.

وی افزود: روش‌های کیفی اصولاً بسیار متفاوت از روش‌های تحقیق کمی هستند زیرا در روش‌های کیفی به این اصل توجه می‌شود که هر پدیده مورد مطالعه مجزا از محیط و بافتی که در آن وجود دارد نیست و به سادگی پدیده‌های علوم پایه نیز نیستند زیرا انسان و اجتماع به خودی خود پیچیده هستند.