اقتصاد ایران در سراشیبی مالی‌سازی / ارزش جاری بورس ۲ برابر نقدینگی کشور / صنعت در خفگی تاریخی

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در حالی که همه بازار‌های کشور و بازار‌های جهانی پس از شیوع کرونا درتعطیلی نسبی به سر می‌برد هجوم سرمایه‌ها در ایران به بازار سرمایه نه تنها تعجب کارشناسان داخلی بلکه نگاه کارشناسان اقتصادی و مالی سایر کشور‌ها را که در شوک تعطیلی‌ها و رشد منفی اقتصادی ناشی از این بیماری به سر می‌بردند را به سمت بازار سرمایه ایران کشاند. دولت تلاش بسیاری کرد تا سرمایه‌های مردم به سمت بورس برود در حالی که در هفت سال گذشته چنین تلاشی برای هدایت سرمایه‌ها به سمت بخش‌های مختلف تولید از دولت دیده نشد. اصغر بالسینی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه در این گفتگو در پاسخ به این سوال ما که آیا رشد بازار سرمایه در ایران به معنای رشد تولید است با بیان اعداد و ارقام قابل توجه صحبت کرده است که در ادامه مشاهده می‌کنید.

رشد یک باره بازار سرمایه ابهام زا بود از نظر شما این رشد شاخص که متفاوت با روند رکود اقتصادی بود آیا بر سایر بازار‌ها هم تاثیر گذاشته است؟
با گسترش فعالیت‌های بازار سرمایه و سایر بازار‌های مالی در کشور خصوصاً دردوسال اخیر و همچنین با انتشار ده‌ها هزار میلیارد تومان اوراق مالی توسط دولت برای جبران کسری بودجه توسط بانک مرکزی جهت اجرای سیاست‌های پولی، موضوع گسترش بخش مالی از طریق آزادسازی مالی درمقابل توسعه بخش‌های واقعی اقتصاد ایران مورد توجه قرار گرفته است. این روند با توجه به تجربه‌های قابل تاملی که در کشور‌های مختلف از این حیث وجود دارد باید به جد مورد توجه قرار گیرد چرا که درغیر این صورت اثرات آزادسازی مالی بی‌ضابطه و گسترش فعالیت‌های مالی مانند آنچه در بورس اتفاق می‌افتد گریبانگیر اقتصاد خواهد شد. مثلاً آمار‌ها نشان می‌دهد در حالیکه رشد تولید ناخالص داخلی در دو سال اخیر همواره منفی بوده به طوری که این عدد در سال ۱۳۹۷ منفی شش درصد و در سال ۱۳۹۸ منفی شش و هشت دهم درصد بوده است رشد ارزش جاری بازار بورس کشور حدود ۷۰۰ درصد بوده است این به آن معناست که به رغم کوچک شدن اقتصاد ایران به دلیل رشد‌های منفی پی در پی، اما بورس به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی مالی سازی در اقتصاد اعداد اعجاب انگیزی را تجربه کرده است در حال حاضر ارزش جاری بورس و فرابورس کشور حدود ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان است که این عدد دو برابر نقدینگی کشور و ۱.۷ برابر تولید ناخالص داخلی است. اگر مقایسه‌ای بین شاخص‌های گسترش ابزار‌های مالی در اقتصاد ایران و سایر کشور‌های پیشرفته و در حال توسعه صورت پذیرد مسائل شگفت انگیزی نمایان میشود. در حال حاضر شاخص ارزش جاری بازار سرمایه به تولید ناخالص داخلی در ایران به رقم بی سابقه ۱۶۰ درصد رسیده است، در حالی که این عدد در آمریکا به عنوان دارنده بزرگترین بازار سرمایه جهان حدود ۱۵۰ درصد در انگلستان حدود ۱۳۰ درصد و در ژاپن حدود ۱۰۷ درصد می‌باشد. کشور‌های امارات و عربستان حدود ۶۰ درصد چین و آلمان ۴۵ درصد و ترکیه نیز ۲۰ درصد می‌باشد.
بیشتر بخوانید: