دردناک‌ترین رخداد معاصر

پس از این جنگ بود که ملت های عرب در لاک خود فرو رفتند و وحشت از ارتش رژیم صهیونیستی بر عمق جان و روان نخبگان سیاسی و نظامی کشورهای عربی رسوخ کرد. در حالی که در قاهره و در مقر ستاد کل نیروهای مسلح "جمال عبدالناصر "رئیس جمهوری وقت مصر در میان فرماندهان ارشد نظامی مصر محاط بود فرمان بستن تنگه تیران بر روی کشتی ها و ناوهای جنگی رژیم صهیونیستی را صادر کرد. در تل آویو "لوئی اشکول " نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی آخرین گزارش فرماندهان نظامی ارتش رژیم اسرائیل را برای حمله همه جانبه به کشورهای عربی مورد بررسی قرار داد.

 فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی بر عنصر غافلگیری و استفاده گسترده از نیروی هوائی برای ضربه زدن به ارتش مصر تاکید داشتند و این دو عنصر را تضمین کننده یک پیروزی مطلق بر ارتش های عربی می دانستند. "موشه دایان" وزیر جنگ رژیم صهیونیستی که به عنوان یک نظامی خشن و حرفه ای در سطح جهان مشهور بود گزارشی از استعدادهای رزمی و آمادگی یگان های آفندی و نیروی هوائی را به نخست وزیر رژیم اسرائیل ارائه کرد. در بامداد روز ۶ ژوئن ۱۹۶۷ ده ها فروند هواپیمای اسرائیلی هم زمان فرودگاههای مصر، اردن و سوریه را بمباران کردند و این حمله غافلگیرانه منجر به فلج شدن نیروهای هوائی ۳ کشور عربی مصر، اردن و سوریه شد. مصر بیشترین آسیب را دید زیرا نزدیک به ۳۰۰فروند هواپیمای جنگی در کمتر از یک ساعت به تلی از خاکستر تبدیل شدند و در نتیجه نیروی هوائی مصر از رده عملیات جنگی به کلی خارج شد.سوریه و اردن نیر حدود ۱۱۵ هواپیمای خود را بر اثر حمله هوائی و غافلگیرانه هواپیماهای رژیم صهیونیستی از دست دادند. نیروی زمینی ارتش رژیم صهیونیستی در کمتراز ۶ روز حدود ۸۰ هزار کیلومترمربع از اراضی مصر، اردن و سوریه را شامل العریش، صحرای سینا، شرم الشیخ، کرانه غربی، غزه و جولان را اشغال کرد.

جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مصر در یک حرکت نمایشی متن استعفای خود را که توسط حسنین هیکل به صورتی عاطفی و تحریک کننده احساسات ملت مصر، نوشته شده بود از شبکه های رادیو تلویزیونی دولتی قرائت کرد. در پی آن طرفداران حزب حاکم مصر به خیابان ها ریختند و از جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مستعفی مصر خواستند تا استعفای خود را پسبگیرد. گفته می شود این حرکت توسط حسنین هیکل وزیر اطلاع رسانی و محمود ریاض دبیرکل وقت اتحادیه عرب سازماندهی شده بود تا مسولیت از گردن عبدالناصر ساقط شود. ژنرال "عبدالحکیم عامر" جانشین فرمانده کل نیروهای مسلح مصر که تدابیر لازم را برای پوشش هوائی مصر اتخاذ نکرده بود دستگیر وچند روز بعد به طرز مشکوکی در زندان "الطره " قاهره خود کشی کرد. جهان عرب به شدت تحت تاثیر این شکست بزرگ که بعدا به " النکسه" معروف شد قرار گرفت و جمال عبدالناصر محبوبیت خود را در میان توده های عرب از دست داد. کمتر از یکسال بعد حسنین هیکل وزیر اطلاع رسانی و سردبیر روزنامه پر نفوذ "الاهرام "طرحی را برای باز سازی روحیه شکست خورده ملت های عرب ارائه داد. او در نشستی با شرکت وزرای اطلاع رسانی " فرهنگ و اطلاعات آن زمان" کشورهای عضو اتحادیه عرب در قاهره از آنان خواست تا با استفاده از شعرهای حماسی و موسیقی آکنده از حس قومیت گرائی، در ترمیم روحیه ملت های عرب کمک کنند.

تنها ۴ کشور مصر،اردن، سوریه و لبنان با تهیه سرودهای حماسی تلاش کردند تا روحیه حماسی را در میان جوانان عرب تقویت کنند. در مصر خوانندگانی مانند ام کلثوم، محمد عبدالوهاب و عبدالحلیم حافظ، در سوریه فهد بلان و صباح فخری، در لبنان سمیره توفیق و در اردن اسماعیل خضر،توفیق النمری، شکری عیاد و صبری محمود به خواندن ترانه های حماسی پرداختند اما این ترانه ها هرگز نتوانست روحیه فرسوده ملت های عرب را ترمیم کند. از شگفتی های جامعه عربی این بود که خوانندگان عراقی که اغلب از شیعیان جنوب عراق بودند اقبال خوبی برای اجرای آهنگ های حماسی از خود نشان ندادند. احتمالا علت این امر این بود که جمال عبدالناصر در کودتای سال ۱۹۶۴ژنرال" عبدالسلام عارف "علیه "عبدالکریم قاسم " رئیس جمهوری وقت عراق که منجر به کشته شدن قاسم شد، نقش مهمی ایفا کرد. عبدالکریم قاسم که مادر وی از طایفه" فیلی " های شیعه کرد عراقی بود نقش مهمی در ارتقای جایگاه شیعیان عراق ایفا کرد، در حالی که عبدالسلام عارف وابستگی شدیدی به جمال عبدالناصر و گرایشی پان عربیستی داشت. خوانندگان سنی مذهب عراقی مانند محمد القبانجی، یوسف عمر و جبار عکار نیز که از حزب بعث عراق که در سال ۱۹۶۸ به قدرت رسیده بود، دل خوشی نداشتند و رغبت زیادی برای ورود به این مقوله از خود نشان ندادند. در همان سال یعنی در سال ۱۹۶۸ برخی از فرماندهان نظامی در دیدار با ژنرال موشه دایان وزیر جنگ وقت از رویکرد جدید اعراب برای آغاز یک جنگ فرسایشی با رژیم صهیونیستی اظهار نگرانی کردند.

فرماندهان نظامی نسبت به آهنگ ها، سرودها و اشعار حماسی شعرا و خوانندگان عرب حساس شده بودند و آن را بخشی از آمادگی اعراب برای مقابله نظامی با اسرائیل تلقی کردند.
موشه دایان که سرمست از غرور پیروزی جنگ ژوئن ۱۹۶۷ بود با تکبر و غرور توام با تمسخر خطاب به فرماندهان اسرائیلی گفت"بروید و آسوده بخوابید زیرا اعراب حرف می زنند و عمل نمی کنند در حالی که ما عمل می کنیم و حرف نمی زنیم. امروز پس از گذشت ۵۳ سال از جنگ ژوئن ۱۹۶۷ شرایط جهان عرب به کلی تغییر یافته و حتی آن احساس کاذب قومیت گرائی عربی نیز به شدت کم رنگ شده و جامعه عربی نسبت به مهمترین مساله اعراب یعنی مساله فلسطین بی تفاوت شده اند. دیدارهای مکرر مقامات سعودی،اماراتی و بحرینی با مقامات رژیم صهیونیستی نشان می دهد که رژیم های سازشکار عرب با بهره گیری از رسانه هایی که با همکاری لابی صهیونیستی اداره می شوند ملت های عرب را به یک مجموعه بی تفاوت و متاثر از فرهنگ غربی تبدیل کرده اند. شعرای مطرح کشورهائی مانند امارات و عربستان و بحرین به جای احساس همدردی با ملت مظلوم فلسطین اکنون پرده  حجب و حیا را کنار زده و از ضرورت برقراری رابطه آشکار با رژیم صهیونیستی سخن می گویند.

خیانت رژیم های مرتجع عرب نسبت به آرمان ملت فلسطین را می توان یک تلاش سازمان یافته از سوی این رژیم ها در راستای استحاله  فرهنگی و سیاسی در جهان عرب تلقی کرد اما در دراز مدت نتیجه معکوسی برای این رژیم ها به همراه خواهد داشت.

۳۱۱ ۳۱۰