کره با طعم دلار ۴۲۰۰ تومانی به ایستگاه پایانی رسید/ ۹۰۰ میلیون دلاری که هیچکس را راضی نکرد/ زنگ خطر برای تعطیلی صنعت لبنیات/ وفور کره ۸ هزار تومانی در فروشگاه‌ها/ واردات با دلار ۲۲ هزار تومانی نمی‌صرفد

در یک هفته اخیر حاشیه‌هایی برای عرضه کره به وجود آمد و اخبار‌های ضد و نقیضی در مورد کمیابی کره و سهمیه بندی آن به گوش رسید.

به گزارش تابناک اقتصادی، بعد از مصاحبه‌های مختلف در این زمینه مشخص شد که کشور تاکنون کره مورد نیاز خود را از راه واردات و انبار آن تامین کرده است و هم اکنون ذخایر واردات کره با ارز ۴۲۰۰ تومانی رو به اتمام می‌باشد و حاشیه‌های پیش آمده برای کره نیز ناشی از همین موضوع است. البته در این بین برخی‌ها شائبه رانت و عدم توانایی در تولید کره در داخل را مطرح کردند. برای پاسخ به همه این شائبه‌ها خبرنگار تابناک اقتصادی گفتگویی را با سیدمحمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی ترتیب داد که در ادامه متن این مصاحبه تقدیم حضور می‌گردد.

سید محمدرضا بنی طبا،  سخنگوی انجمن صنایع لبنی در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در مورد ماجرا‌های اخیر پیرامون کره گفت: در مقطعی از زمان که قیمت ارز ارزان بود، واردات کره به صرفه‌تر از تولید داخلی آن بود و کره وارداتی ارزان‌تر به دست مصرف کننده می‌رسید. همچنین با توجه به اینکه از یک سو در برنامه افزایش سرانه مصرف لبنیات قرار داشتیم و از سوی دیگر نژاد گاو‌ها به گونه‌ای نبودند که شیر آن‌ها چربی بالایی داشته باشد در نتیجه اگر قرار بود همین چربی هم برای تولید کره از شیر گرفته شود اولاً قیمت چربی و ثانیاً قیمت محصولات لبنیات افزایش می‌یافت. در نتیجه باز هم واردات کره به صرفه‌تر بود.

درخواست واردات ۴۵ هزار تن کره/ تنها 13 شرکت ریسک واردات پذیرفتند

بنی طبا ادامه داد: با آغاز تحریم‌ها و با توجه به اینکه بازار با شوک مواجه نشود، درخواست واردات ۴۵ هزار تن کره صادر شد. این درخواست اواخر سال ۱۳۹۷ و اوایل سال ۱۳۹۸ صادر شد. برای واردات این ۴۵ هزار تن کره هم از تمامی شرکت‌هایی که توان مالی انجام اینکار را داشتند دعوت به عمل آمد، اما در این بین تنها ۱۳ شرکت بودند که ریسک واردات کره را پذیرفتند و برای انجام واردات این ۴۵ هزار تن تامین مالی کردند.

وی افزود: بنابراین با این تفاسیر، اینکه یک عده‌ای عنوان می‌کنند رانتی برای واردات کره وجود داشته یا اینکه سلطان کره در صنعت لبنیات داریم، درست نیست.   سخنگوی انجمن صنایع لبنی گفت: این ۴۵ هزار تن کره هم کامل و در مدت سه ماه وارد کشور شد و حتی یک گرم کره‌ای که بابت آن توسط شرکت‌های لبنی ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفته شده باشد، آن سوی مرز باقی نماند. این برخلاف خیلی از کالا‌های ضروری مردم بود که ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفتند، اما کالایی را وارد نکردند.  

پرونده کره با ارز ۴۲۰۰ تومانی تا پایان شهریور بسته می شود

  وی ادامه داد: از بابت توزیع کره‌های وارد شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی هم باید گفت، این نوع کره‌ها ظرف یک سال و نیم گذشته به صورت کامل و با قیمتی که تعیین شده بود، توزیع شده است. اگر مقدار بسیار محدودی هم قیمت کره در این یک سال و نیم افزایش یافته است بخاطر هزینه‌های جانبی از جمله هزینه‌های حمل و نقل و بسته بندی و دست مزد و ... بوده است.   بنی طبا افزود: کل مصرف روزانه کره در کشور ۱۰۰ تن می‌باشد. به عبارت بهتر هر فرد در سال ۰.۵ کیلوگرم کره مصرف می‌کند؛ بنابراین این ۴۵ هزار تن که یک سال و نیم پیش وارد شده است باید در حدود ۴۵۰ روز به اتمام می‌رسید. هم اکنون از ابتدای سال ۱۳۹۸ تاکنون ۵۰۰ روز گذشته و این کره‌های وارد شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی به اتمام رسیده است. تنها یک شرکت دارای کره ۴۲۰۰ تومانی می‌باشد که ذخایر آن شرکت هم تا انتهای شهریور پاسخگوی نیاز بازار است و این کره‌های وارداتی با ارز مرجع را با همان قیمت سابق توزیع می کند و پرونده کره با ارز ۴۲۰۰ تومانی تا پایان شهریور بسته میشود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا هم اکنون می‌توانیم نیاز داخلی کره را بدون واردات تامین کنیم، گفت: در مقایسه با ده سال گذشته ما با کاهش سرانه مصرف محصولات لبنی به هر دلیلی مواجه شده ایم؛ بنابراین در این بین مقداری شیرخام مازاد وجود دارد که تقاضای داخلی برای آن نیست؛ بنابراین از همین شیرخام مازاد می‌توانیم کره تولید کنیم و جواب تقاضای داخلی را بدهیم.  

سهمیه بندی کره نداریم/ کره به وفور یافت می‌شود

  بنی طبا افزود:  هم اکنون نه کمبودی از بابت کره داریم و نه سهمیه بندی اتفاق افتاده است و نه احتکاری در این زمینه وجود داشته و دارد. اینکه برخی مدعی احتکار کره می‌شوند، حرف درستی نیست. احتکار زمانی رخ می‌دهد که یک جنس کمیاب باشد. شما الان به هر فروشگاهی مراجعه کنید، کره به وفور یافت می‌شود. ممکن است که کره با ارز ۴۲۰۰ تومانی در فروشگاه‌ها وجود نداشته باشد، اما کره با قیمت ۸ هزار تومان که کره تولید داخل است، وجود دارد و به هر میزان و تعدادی که خریدار بخواهد به فروش می‌رسد.  

واردات با دلار ۲۲ هزار تومانی نمی‌صرفد

سخنگوی انجمن صنایع لبنی در مورد قیمت کره نیز گفت: کره‌ای که هم اکنون در داخل تولید می‌شود ۳۵ درصد ارزان‌تر از کره وارداتی است. دلیل هم این است که اگر وارد کننده‌ای هم اکنون قصد واردات کره را داشته باشد باید با ارز نیمایی که قیمت آن حدود ۲۲ هزار تومان می‌باشد، وارد کند بنابراین قیمت یک کیلو کره وارداتی حداقل ۱۲۰ هزار تومان می‌باشد؛ بنابراین صد گرم کره وارداتی با ارز نیمایی بدون هزینه‌های توزیع و بسته بندی و ... حدود ۱۲ هزار تومان می‌باشد. این در حالی است که صد گرم کره داخل ۸ هزار تومان است.   وی ادامه داد: ناگفته نماند که این کره داخلی که با قیمت ۸ هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رسد سودی عاید تولیدکننده نمی‌کند. دلیل هم این است که یک کیلو چربی با قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار هم اکنون حدود ۶۰ هزار تومان می‌باشد. از آنجا که ۸۲ درصد چربی کره است، بنابراین ۸۲ درصد ۶۰ هزار تومان می‌شود حدود ۵۲ هزار تومان. حالا اگر هزینه‌های جانبی از جمله مالیات بر ارزش افزوده، توزیع، بسته بندی، سهم مغازه دار و ... (حدود ۳۲ هزار تومان) را به این ۵۲ هزار تومان اضافه کنیم، قیمت یک کیلو کره ۸۴ هزار تومان می‌شود؛ بنابراین قیمت یک قالب کره ۱۰۰ گرمی در واقع در حال حاضر ۸۴۰۰ تومان می‌باشد، اما تولید کننده به قیمت ۸ هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رساند.   وی در مورد دلیل این ۴۰۰ تومان ارزانی گفت: برند‌ها به دنبال سنجش کشش بازار می‌باشند و چون نمی‌خواهند سهم بازار را از دست بدهند در نتیجه در حال حاضر کره ۱۰۰ گرمی را حدود ۴۰۰ تومان ارزان‌تر از قیمت واقعی آن به دست مصرف کننده می‌رسانند.  

کمک به بازار با ممنوعیت صادرات خامه فله ای

بنی طبا در پاسخ به این که به هر حال این ارزان فروشی تولیدکننده هم تا یک جایی می‌تواند ادامه داشت باشد، گفت: اتفاق خوبی که رخ داده است، این است که ستاد تنظیم بازار اعلام کرده است که خامه فله صادر نشود. این ممنوعیت صادرات به تعادل بازار کمک خواهد کرد. البته این تصمیم هم بسیاری از برند‌های صنعت لبنیات را که سال‌ها تلاش کرده اند به بازار‌های منطقه‌ای نفوذ کنند با مشکل مواجه میکند و سال‌ها سرمایه گذاری برای گرفتن سهم بازار در کشور‌های منطقه را برای این شرکت‌ها با خطر مواجه می‌سازد.  

آیا کره گران تر می شود؟

وی ادامه داد: اما شرط اصلی عدم تغییر قیمت کره این است که قیمت چربی تغییری نکند. اگر نهاده‌های دامی به قیمت مصوب دست دامداران نرسد ممکن است دوباره قیمت چربی افزایش یابد و این باعث افزایش قیمت کره خواهد شد.  

راهکار چیست؟

  بنی طبا افزود: راه حل اساسی، اما این است که در کل زنجیره صنعت لبنیات هم ارز یکسان و هم تسهیلات یکسان عرضه شود و همچنین دولت در قیمت گذاری و نظام عرضه و تقاضا دخالتی نداشته باشد. به علاوه اگر دولت می‌خواهد از مصرف کننده حمایت کند این حمایت را به صورت مستقیم در قالب شیر مدرسه، کمک به دهک‌های پایین جامعه و ... انجام دهد.  

۹۰۰ میلیون دلاری که هیچکس را راضی نکرد

  سخنگوی انجمن صنایع لبنی گفت: سال گذشته ۹۰۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات نهاده‌های دامی گاو‌های شیری تخصیص داده شده است، اما در نهایت رضایت دامدار، تولیدکننده و مصرف کننده جلب نشده است.   این نشان می‌دهد که سیاست گذاری اشتباه بوده است. ما به التفاوت این ۹۰۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز بازار آزاد، رقمی در حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان می‌شود که نتیجه مطلوبی هم نداشته است. این رقم در حالی است که بودجه مورد نیاز برای شیر مدرسه ۸ استان کم برخوردار که تکلیف قانونی است ۴۵۰ میلیارد تومان می‌باشد. دولت این رقم ۴۵۰ میلیارد تومان را نتوانسته است تامین کند، اما ۱۴ هزار میلیارد تومان هزینه شده است که منجر به رضایت دامدار، تولیدکننده و مصرف کننده هم نشده است.   وی افزود: بنابراین اگر این ۱۴ هزار میلیارد تومان آزاد شود و دولت هم برای آن هزینه‌ای نتراشد و آن را به شیر رایگان مدارس، بودجه شرکت‌های دانش بنیان برای تولید نهاده‌های دامی در داخل کشور و ... اختصاص دهد، نتیجه بهتری عاید خواهد شد.

بنی طبا گفت: در همه دنیا دولت‌ها از دامداران حمایت می‌کنند، اما این حمایت منجر به دخالت در قیمت گذاری و برهم خوردن نظام عرضه و تقاضا و عدم شفافیت نمی‌شود. این چرخه اشتباه باید اصلاح شود و اگر اصلاح نگردد در آینده‌ای نه چندان دور با توجه به زیان ده شدن صنعت لبنیات شاهد اضمحلال این صنایع خواهیم بود. همان گونه که در ۱۵ سال گذشته ۸۰۰ کارخانه لبنیات تعطیل شد باقی کارخانجات هم با ادامه این روند ورشکسته و تعطیل خواهند شد.