کتاب «چالش‌های دموکراسی در ترکیه» منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲) نوشته حسن صادقیان به‌تازگی توسط انتشارات رشد فرهنگ منتشر و راهی بازار نشر شده است.

نویسنده کتاب پیش‌رو، دموکراسی‌سازی و تحکیم دموکراسی را دغدغه اصلی بشریت به‌ویژه روشنفکران و فیلسوفان تاریخ می‌داند و می‌گوید در ترکیه، تقریبا طی قرن اخیر، حکومت‌های متعددی با عناوین مختلف ازجمله مشروطه‌خواه، تک‌حزبی، چندحزبی، قیمومتی، لیبرال مشارکتی، لیبرال محافظه‌کار، تفویضی، شبه اقتدارگرا به قدرت رسیدند که در هر دوره، تنها برخی از شروط دموکراسی در این‌کشور محقق نشده است. همین موضوع ابهامات و سوالاتی به وجود می‌آورد که نویسنده این‌کتاب در پی پاسخ به آن‌هاست.

صادقیان معتقد است بررسی و تحلیل فرایند دموکراسی‌سازی و موانع تحکیم دموکراسی ترکیه، می‌تواند نکات مهم بازآموزی داشته باشد و از همه مهم‌تر الگو و چارچوب تحلیلی برای بررسی فرایند دموکراسی از جمله متغیر ظرفیت دولت،‌ قانونی اساسی، اپوزیسیون، احزاب و جریان‌های سیاسی، گروه‌ها و طریقت‌های مذهبی، روشنفکران سیاسی و دینی، الگوی ترکیه می‌تواند چراغ راهنمای پژوهشگران این‌حوزه باشد.

«چالش‌های دموکراسی در ترکیه» ۵ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «کلیات»،‌«چارچوب مفهومی»، «پیشینه تاریخی فرایند دموکراسی‌سازی در ترکیه»، «موانع اصلی تحکیم دموکراسی» و «موانع فرعی عدم تحکیم دموکراسی ترکیه».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

نتیجه حاصله از انتخابات ۲۰ اکتبر ۱۹۹۱، ایجاد ائتلاف برای تشکیل کابینه را اجتناب‌ناپذیر می‌ساخت. لذا یک دوره بی‌ثباتی و حزب بازیِ ۱۰ ساله از این نقطه شروع می‌شد. سلیمان دمیرل پس از تعامل با حزب سوسیال دموکرات ملی‌گرا تشکیل دولت داد و اردال اینونو را به سمت معاون نخست‌وزیر منصوب کرد. بدین‌ترتیب حزب سرزمین مادری از کابینه خارج ماند و جبهه سیاسی طبقه متوسط که از دهه ۱۹۵۰ بر صحنه سیاست ترکیه حاکم شده بود و به دو جریان منشعب گردید.

این تحول تدریجا زمینه‌ساز ورود دیندارهای ملی‌گرا و محافظه‌کار واقعی به صحنه شد که از سال ۱۹۶۹ در پی رسانیدن صدای خود به جامعه و ورود به عرصه سیاسی بودند. دولت ائتلافی فوق‌الذکر به استثنای تهیه قانونی برای برقراری مجدد احزاب منحل شده، توفیق دیگری در تهیه لوایح قانونی نداشت. پیروزی حزب رفاه به رهبری نجم‌الدین رابکان در انتخابات محلی نوامبر ۱۹۹۲ نشانگر ناموفق‌ بودن ائتلاف و قدرت‌گیری جبهه محافظه‌کار بود. در این میان، تنش‌های موجود بین اوزال و دمیرل به عنوان مانعی در برابر اتخاذ تصمیمات مورد توقع و تقویت دموکراسی از طریق لغو تضییقات اعمال شده در جریان کودتای ۱۹۸۰ عمل می‌کرد. دوران تورگوت اوزال با درگذشت وی در روز ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ و انتخاب دمیرل به جای او به انتها رسید. اندکی بعد، دمیرل در جریان کنگره برگزار شده در تاریخ ۱۳ ژوئن ۱۹۹۳ صدارت حزب و در نتیجه نخست‌وزیری را به خانم تانسو چیللر نخستین وزیر زن تاریخ ترکیه سپرد.

این‌کتاب ۲۵۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.