رییس پلیس تهران: انتقاد به گرداندن متهمان در خیابان ژست روشنفکری است

حسین رحیمی، فرمانده پلیس تهران از گرداندن مجرمان و متهمان در سطح شهر دفاع کرد و از هماهنگی با قوه قضاییه در این زمینه خبر داد. رحیمی هم‌زمان گفت که این رویکرد شامل همه افراد متخلف نمی‌شود: « تنها افرادی که اقدام به قدرت نمایی و زورگیری و سلب آرامش و آسایش مردم کرده و بر جرم خود اصرار داشته باشند اینطور خواهند شد.»

او اعتراض به چنین کاری را "جوسازی" و "اداهای روشنفکری" دانست و تاکید کرد که پلیس کار خودش را خواهد کرد: «مسئولیت ما برقراری امنیت و برخورد با افرادی است که گردن کلفتی کرده و به حقوق و حریم و ناموس مردم دست‌درازی کرده‌اند. در این راه نه کوتاه می‌آییم و نه اسیر جوسازی‌ها خواهیم شد.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

فیلم‌ها و تصاویری که هفته گذشته از گرداندن "اراذل و اوباش" در سطح تهران منتشر شدند، در شبکه‌های اجتماعی و نزد فعالان مدنی بازتاب اعتراضی وسیعی داشتند.. در یکی از این فیلم‌ها فردی به چشم می‌خورد که "شرور محله مشیریه" معرفی می‌شد. ماموران نقاب‌داری که این فرد را در خودروی پلیس همراهی می‌کردند، به سر و روی او می‌کوبیدند.

حسین رحیمی گرچه کتک زدن این فرد را "ناپسند" خوانده اما رفتار ماموران را توجیه کرده است: «واقعیت موضوع این بود که این اوباشگر با یکی از زنانی که او را آزار داده بود روبرو شد و آن زن به او گفت که عاقبت کارت را دیدی؟ پس از آن این اوباشگر در حضور مردم شروع به فحاشی و بیان الفاظ رکیک به این زن کرد و مامور نیز برای ساکت کردن او مجبور به این کار شد.»

فرمانده پلیس تهران "رسانه‌های معاند" را نیز به فضاسازی علیه رویکرد نیروی انتظامی متهم کرد و افزود: «ما به دل‌خواه خود این کار را نمی‌کنیم، بلکه متکی به قانون هستیم و همکاری خوبی با قوه قضاییه داریم.» او علت تحقیر متهمان در ملاءعام را "اصلاح نشدن در دستگیری‌های قبلی" دانست و گفت: «نمی‌توان با این افراد همان رفتاری را داشت که با یک سارق انجام می‌گیرد.»

نیروی انتظامی، مجرمان و متهمان یاد شده را "اراذل و اوباش شناسنامه‌دار محلات" می‌نامد و هدف از چرخاندن آنها در سطح شهر را عبرت افرادی عنوان می‌کنند که نظم عمومی را مختل می‌سازند. 

اما بسیاری از شهروندان یا کنشگران حقوق بشری، هدف اصلی را "ارعاب" جامعه می‌دانند.

عمادالدین باقی، موسس کمیته دفاع از حقوق زندانیان و فعال حقوق بشر در ایران از جمله می‌گوید: «قانون اساسی یکی از مهم‌ترین وظایف قوه قضاییه را پیشگیری دانسته اما ارعاب، خودش موجب خشونت‌آمیزتر شدن جرم می‌شود. کسانی که این شیوه را به کار می‌گیرند برای موثر شدن ارعاب، ناگزیرند دامنه آن را توسعه دهند.»

باقی اصل ۳۹ قانون اساسی را یادآوری می‌کند که می‌گوید: «هتك حرمت و حیثیت كسی كه به حكم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده به هر صورت كه باشد ممنوع و موجب مجازات است.» او در گفت‌وگو با روزنامه "شرق"، اقدامات مشابه پلیس در سال ۱۳۸۶ را مرور می‌کند که کمکی به کنترل جرم و ایجاد امنیت اخلاقی نکرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در این طرح که تحت عنوان "ارتقای امنیت ملی" اجرا شد، متهمان را با توهین و تحقیر و انداختن آفتابه به گردن‌شان در کوچه و خیابان چرخاندند. بسیاری از فعالان مدنی آن زمان پیش‌بینی می‌کردند که این قبیل اقدامات، مقدمه سرکوب و آزار کنشگران سیاسی باشد.

بعدها در بگیرو ببندهای پس از انتخابات ۸۸، شماری از "اراذل و اوباش" سازماندهی‌شده را به مصاف معترضان فرستادند. حسین همدانی، یکی از فرماندهان سپاه که سپس در سوریه کشته شد، در مصاحبه‌ای با روزنامه جوان در مهر ۱۳۹۴ گفته بود: «... پنج هزار نفر از کسانی که در آشوب‌ها حضور داشتند ولی در احزاب و جریانات سیاسی حضور نداشتند بلکه از اشرار و اراذل بودند را شناسایی کردیم و در منزل‌شان کنترل‌شان می‌کردیم. روزی که فراخوان می‌زدند اینها کنترل می‌شدند و اجازه نداشتند از خانه بیرون بیایند. بعد اینها را عضو گردان کردم. بعداً این سه گردان نشان دادند که اگر بخواهیم مجاهد تربیت کنیم باید چنین افرادی که با تیغ و قمه سروکار دارند را پای کار بیاوریم.»