نابینایی خزان زندگی نیست

به گزارش ایرنا، عصای سفید به واقع پرچم استقلال همین روشندلان است، روزش به هیچ وجه لحظه‌های ترحم نیست زیرا اگرچه روشنایی و رنگ‌ها، برف و باران، طلوع و غروب خورشید و  زیبای دنیا را نمی‌بینند اما در مورد روشنایی و رنگ به خوبی می‌اندیشند،  صدای برف و باران را بهتر از همه ما می‌شنوند و طلوع و غروب را بهتر از دیگران لمس می‌کنند.

رادمان سلطانپور روشندل  ١٧ ساله دانش‌آموز کلاس دوازدهم رشته علوم انسانی است و در مدرسه فرهنگ خیابان معلم تهران که در زمینه آموزش به نابینایان سابقه دارد، تحصیل می‌کند.

وی افزود: برخی از کتب درسی ما با خط بریل است و دروسی مانند جغرافیا و جامعه شناسی که کتاب بریل برای آنها در نظر گرفته نشده را باید صحبت های معلم را ضبط و بعد آنها را گوش دهم.  

جالب است بدانید دفترچه کنکور برای روشندلان با خط بریل است اما کتاب های تستی با خط بریل وجود ندارد و تنها یکی از موسسه های آموزشی برخی تست ها را به صورت صوتی ارائه می دهد که مادرم آنها را برای من ضبط می کند.

رادمان از نبود لیبل خوان بر روی سیستم های کامپیوتر و گوشی های هوشمند گلایه دارد، زیرا نمی تواند مطلب یا کتاب های مورد علاقه اش را از این طریق مطالعه کند.

این روشندل اظهار داشت: در شبکه های اجتماعی قابلیت هایی برای استفاده نابینایان از این شبکه ها وجود دارد و حتی می توانیم از برخی بازی های در نظر گرفته شده در اپلیکیشن ها استفاده کنیم.  

رادمان به رشته حقوق و مدیریت بازرگانی علاقمند است و دوست دارد در آیند وکیل یا تاجر شود.

وی خاطرنشان کرد: از سال ٩٥ عضو کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان شدم و تاکنون در کلاس هایی نظیر ادبیات، مشاعره، رباتیک، سرود، نمایش، سفالگری و کاردستی به صورت رایگان شرکت کرده ام.  

این روشندل که از خدمات دهی کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان رضایت دارد و گفت: تاکنون هیچ حمایتی از سوی بهزیستی دریافت نکرده است چراکه روال قانونی و بروکراسی برای دریافت خدمات از این سازمان دشوار است.  

رادمان دارای یک خواهر پنج ساله است که او را بسیار دوست دارد و ارتباط خوبی نیز با خانواده و دوستانش برقرار کرده است.

وی ادامه داد:  بزرگترین آرزویم این است که بتوانم در جامعه فرد مفید و موفقی باشم و به دیگران کمک کنم.

این روشندل در پاسخ به این پرسش که اگر روزی بینایی خود را به دست آوردی دوستداری برای اولین بار چه چیزی را ببینی، افزود: دوست ندارم بینایی خود را به دست  آورم اما به بینایی فقط برای رانندگی نیاز دارم هر چند در برخی کشورها برای نابینایان ماشین های تک سرنشین ساخته شده و آنها زمانی که پشت چراغ قرمز هستند به صورت هوشمند از نور سبزی که بر کف دست آنها تأبیده می شود می توانند نوع چراغ را تشخیص دهند اما در ایران این امکانات وجود ندارد.

رادمان اضافه کرد: همه کارهایم را خودم انجام میدم و فرد مستقلی هستم روشندلان برای جبران نابینایی خود بیشتر از حس شنوایی و لامسه  بهره می برند.

وی اضافه کرد: از مسئولان تقاضا دارم خیابان ها را برای سهولت در رفت و آمد معلولان مناسب سازی کنند تا افرادی همچون من نیز بتوانند  همانند افراد عادی به صورت مستقل زندگی کنند.  

به گفته رادمان بزرگترین مشکل نابینایان جهت یابی است، در کشورهای پیشرفته برای نابینایان عصاهای هوشمند در نظر گرفته شده تا بتوانند جهت ها را تشخیص دهند اما در ایران به دلیل نامناسب بودن خیابان ها و پیاده راه ها نمی توان از آنها استفاده کرد.

ثمین عزتی نیز دخترکی ١٢ ساله است که در سه سالگی به دلیل توده ای که در سرش جا خوش کرده بود عصب بینایی خود را از دست داد و نابینا شد.  

او که کلاس هفتم است از سال ١٣٩٤ با کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان آشنا شد و در کلاس هایی همچون شطرنج، سفال، اوریگامی و جاگورتا (ساخت اشیا با استفاده از کاغذ) تئاتر عروسکی، نقاشی و مشاعره شرکت کرد و با حضور مستمر در کارگاه های تئاتر عروسکی موفق شد در هنر خود را در سه اجرا به نمایش عموم بگذارد.

ثمین به خبرنگار ایرنا گفت: یک برادر سه ساله دارد و با خانواده، دوستان و معلم هایش بسیار صمیمی است و آنها در کارها به وی کمک می کنند.

این دخترک روشندل که همچون هم سن و سالان خود در مدرسه های عادی درس می خواند، افزود: برخی از دروس دارای کتاب بریل هستند اما  برای درس هایی نظیر علوم تجربی، کار و فن آوری، تفکر و مطالعات اجتماعی کتاب های بریل وجود ندارد و ما باید به جای مطالعه کتاب از سی دی های این کتب استفاده کنیم اما برای امتحانات که می خواهم مطالب را مرور کن کنم درس خواندن با سی دی  دشوار است  و من کتابخوانی را ترجیح می دهد.

ثمین به رشته هایی همچون تاریخ و روانشناسی علاقمند است و دوست دارد در آینده معلم یا روانشناس شود.

وی چهار سال است که از استاد نابینای خود آموزش های پیانو زدن را فرا می گیرد و به تازگی در حال آموزش دیدن استفاده از کامپیوتر است.

ثمین در پاسخ به این پرسش که اگر روزی بینایی خود را به دست آوردی دوست داری برای نخستین بار چه چیزی را ببینی، گفت: دلم می خوام اول چهره پدرو مادرم را ببینم و بعد چهره خودم را مادرم می گوید که رنگ چشمانم قهوه ایست و چهره ام زیباست.

این روشندل خاطرنشان کرد: رفتار خانواده، دوستان و معلم هایم با من بسیار خوب است.

ثمین اظهار داشت: کلاس پنجم و ششم معاونیار مدرسه بودم و در کارها و برقراری نظم به معاونان مدرسه کمک می کردم از حیات مدرسه تا طبقه سوم که کلاسم بود باید هر روز ٥٢ پله را بالا می رفتم و با اینکه کیفم ریلی بود به خاطر سنگینی کتاب های بریل ناگزیر بودم کیفم را بر روی دوشم بگذارم و از پله ها بالا بروم اگرچه شانه هایم درد می رفت اما در بالا رفتن از پله ها مشکلی نداشتم.

این روشندل خاطرنشان کرد: بزرگترین آرزویم داشتن یک خواهر است و دوست دارم ثروتمند شوم تا هر چیزی دلم می خواد را بخرم و به افرادی که از وضعیت مالی خوبی برخوردار نیستند کمک کنم و وسایل مورد نیاز آنها نظیر کتاب های بریل را برایشان خریداری کنم.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که با چه مشکلاتی مواجه هستی، گفت: در برخی از کتاب های درسی لغات اشتباه نوشته شده که باید ما آنها را درست کنیم و تعداد کتاب های فکری و آموزشی با خط بریل برای نابینایان کم است، برخی از کتاب های موجود نیز در سال ١٣٨٠ به چاپ رسیده که بر اثر کشیدن دست بر روی خطوط برای خوانش بخش هایی از برجستگی لغات از بین رفته که در هنگام خواندن خودمان باید ادامه جملات را حدس بزنیم همچنین بیشتر خیابان ها و پیاده راه ها مناسب سازی نشده و نابینایان در راه رفتن دچار مشکل می شوند.  

معلولیت مانع دست کشیدن از علاقه نمی شود

سارا رحیمی وجدان نیز دخترک ١٤ ساله ایست که در ١٠ روزگی چشمانش دچار عفونت می شود و به جای استفاده از قطره پزشکان چشمانش را به اشتباه عمل می کنند و این اتفاق باعث نابینایی او می شود.

معلولیت مانع دست کشیدن او از علایقش نمی شود و او در کلاس های آموزشی گیتار، تئاتر و مجری شرکت می کند و تاکنون چندین دکلمه در مراسم های آموزش و پرورش خوانده و بسیار دوست دارد مجری مجری رادیو شود.

این دختر هنرمند گفت: به عنوان یک روشندل احساس متفاوتی دارم برخی اوقات بدون توجه به معلولیتم بسیار شاد و خوشحالم و برخی مواقع بسیار دوست دارم مانند دیگران بتوانم ببینم.  

سارا در خصوص مشکلاتش در تحصیل و اجتماع افزود: برخی از کتب ما نظیر علوم تجربی با خط بریلی نوشته نشده و کتاب زبان انگلیسی نیز با خط بریل برای روشندلان کوتاه نویسی شده  اما برای دانش آموزان دیگر اینگونه نیست و ما باید ادامه عبارت را حدس بزنیم که بسیار سخت و عذاب آور است.  

او از مصائب شرکت در کلاس های شاد که به صورت آنلاین در أیام کرونا برگزار می شود خاطرنشان کرد:  به دلیل اینکه صفحه کلید گویا در این برنامه برای نابینایان در نظر گرفته نشده است مادرم باید دو ساعت و نیم کنار من بشیند و سختی بکشد تا جملاتی که معلم بر روی تابلو می نویسد را برای من بخواند و اگر سوالی داشتم آن سوال را برای معلم بنویسد.

 سارا از نامناسب بودن خیابان ها، پیاده راه ها و بزرگی جوی هایی که نمی تواند از روی آنها رد شود گلایه دارد.

همچنین فاطمه جعفری ١٨ ساله دارای دیپلم علوم انسانی دختریست که با وجود کم بینایی شدید با تلاش و پشتکارش توانسته رتبه ١٩ در رشته ادبیات را ازان خود کند و حمایت های خانواده، معلمان و دوستانش را در این موفقیت بسیار موثر می داند.

وی گفت: از هفت  سالگی در کلاس های مختلف کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان شرکت کرده است اما با وجود پیگیری مادرش در این سالها برای مطلع شدن از خدمات آموزشی و رفاهی سازمان بهزیستی به نتیجه نرسیده است و تاکنون به جز شنوایی سنجی هیچ خدماتی از این سازمان دریافت نکرده است.

فاطمه از کمبود کتاب های صوتی برای کم بینایان گلایه دارد و افزود: مادرش با هزینه شخصی فونت همه کتاب ها را چند برابر  کرده و دو نفر از دوستان نابینایش که دانشجو دانشگاه تهران هستند برخی از کتاب ها را که خود به ویس تبدیل کرده بودند به وی داده اند تا توانسته در کنکور موفق شود.

وی در پاسخ به این پرسش که دوست داری بینایی خود را به دست آوری، گفت: اکنون بینایی برای من مهم نیست چراکه احساس خوشبختی می کنم و شاید اگر نابینا نبودم تا این حد برای دستیابی به اهدافم تلاش نمی کردم.

فاطمه آرزو دارد استاد دانشگاه شود تا به معلولانی که از کمبود امکانات رنج می برند کمک کند تا همانند او موفق شوند.

قرار گرفتن معلولان در کنار افراد عادی برای آنها مفید و خوشحال کننده است 

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران در این خصوص گفت: برای کودکان و نوجوانان معلول هیچ چیز مفیدتر و خوشحال کننده تر از این نیست که با توجه به نیازهایشان بتوانند در کنار افراد سالم به راحتی فعالیت و شبیه افراد عادی زندگی کنند.

فاطمه تنهایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: مربیان و مسئولان این مراکز آموزش های لازم در خصوص نحوه برخورد با افراد معلول را فرا گرفته اند و با مسائل و نیازهای این افراد آشنا و آگاه هستند.  

وی ادامه داد: در مراکز فراگیر کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان همه در کنار هم و به صورت برابر با توجه به علائق خود می توانند مهارت های ادبی، فرهنگی و هنری را بیاموزند.

به گفته  این مسئول در مراکز کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان برنامه ها به نحوی باز تعریف و مناسب سازی شده تا افراد عادی و معلول همانند فضای اجتماعی بتوانند با توجه به نیازها و برحسب نوع علاقه و استعداد در کنار یکدیگر فعالیت کنند.

تنهایی بیان کرد: ٢١٧ نابینا، ٢٦٧ ناشنوا و ٢٠ مفر معلول در رده سنی ۴ تا ۱۷ سال در مراکز این کانون عضو هستند.

تنهایی با بیان اینکه ٦٢ مرکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در استان تهران فعال است، خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۸۰ چهار مراکز این کانون برای کودکان و نوجوانان معلول مناسب سازی و ایمن سازی شد.

وی اضافه کرد: علاوه بر ایمن سازی تمامی ستون ها و نصب رمپ در ورودی مراکز  تجهیزات این مراکز نظیر  سرویس های بهداشتی متناسب با نیاز معلولان مناسب سازی شده است.

تنهایی، هدف از ایجاد مراکز فراگیر را شناسایی استعدادها و توانایی های معلولان، افزایش عزت نفس آنها و آماده شدن کودکان و نوجوانان معلول برای ورود به اجتماع عنوان کرد.

به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران،  در مراکز این کانون کلاس های ادبی، قصه گویی شعر خوانی معرفی کتاب، معرفی  شخصیت، معرفی وقایع سرزمین و کارگاه های هنری نظیر نقاشی، خوشنویسی و سفال گری برگزار می شود.

 تنهایی افزود: در کتابخانه های مراکز  فراگیر نیز علاوه بر کتاب های مختلف با خط بریل و یا کتاب آواها (کتاب صوتی)  کتاب های لمسی، تصویری و کتاب هایی با تصاویر برجسته دستگاه های برجسته نگار و تایپ بریل که اطلاعات مانیتور را به بریل تبدیل می کند برای نابینایان و دستگاه  به دید برای کم بینایان در نظر گرفته شده است.  

وی با تاکید برتعامل با نهادهای دارای برنامه و  هدف مشترک با کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان گفت: با توجه به امضا یاداشت تفاهم همکاری با آموزش و پرورش استثنایی انتظار می رود کودکان با نیازهای ویژه در مراکز فراگیر حضور موثری داشته باشند.

این مسئول اضافه کرد: کارگاه مجازی برخط ویژه دانش آموزان با نیازهای ویژه در سه رشته ی قصه گویی با زبان اشاره، کاردستی و نقاشی در فصل پاییز برگزار می شود.

به گفته تنهایی هفت هزار دانش آموز با نیازهای ویژه در سطح مدارس استثنایی و تلفیقی نابینایان،  ناشنوایان، معلول جسمی، حرکتی،  ذهنی و چند معلولیتی شهر تهران و دو هزار دانش آموز در مدارس عادی با نیازهای ویژه مشغول به تحصیل هستند.

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد، (یونسکو) و شورای جهانی نابینایان در جلسه ای مشترک در سال ۱۹۵۰ میلادی، قانون «عصای سفید» را بررسی و تصویب کردند و روز ١۵ اکتبر برابر با ٢٣ مهر ماه را روز جهانی «عصای سفید» یا روز جهانی "ایمنی نابینایان" اعلام کردند، اﯾﻦ روز در راستای اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻪ روﺷﻨﺪﻻن، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت آﻧﻬﺎ و اﯾﺠﺎد ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻋﺼﺎی ﺳﻔﯿﺪ اﺳﺖ.