یک تئاتر کمدی به زبان کردی پس از سه سال نمایش در ترکیه ممنوع شد

گویش به زبان کردی و هنر شهروندان کرد مقیم ترکیه هر روز با منع و محدودیت‌های جدیدی روبه‌رو می‌شود. نظمی کارامان، کارگردان کرد نمایشنامه "بی‌رو" و بازیگرانش از برگ دیگری از فشارهای سیاسی خودسرانه در ترکیه می‌گویند.

کارامان می‌گوید که مسئولان ترکیه پس از اینکه نمایشنامه "بی‌رو" سه سال تمام بر روی صحنه رفته بود، یکباره اجرای این نمایشنامه را "مسئله‌دار" تشخیص داده‌اند.

نظمی کارامان، کارگردان نمایشنامه "بی‌رو"

می‌گوید یک روز  صبح پلیس به محل اجرا مراجعه کرده و او و بازیگران این نمایشنامه ناگزیر به ترک سالن تئاتر شده‌اند. تنها یک روز از اجرای این نمایشنامه در سالن تئاتر شهر استانبول می‌گذشت که "مسئولان نظرشان درباره آن تغییر کرد».

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

علت ممنوع شدن اجرای این نمایشنامه "اخلال در نظم عمومی" اعلام شده است. جالب اینجا است که نمایشنامه "بی‌رو" بر اساس یکی از آثار نمایشنامه نویس صاحب‌نام ایتالیایی داریو فو تنظیم شده است. اثر "طنز وحشت" داریو فو، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۹۷، توسط این گروه تئاتر کرد، سه سال در ترکیه و همچنین در خارج از آن کشور بر روی صحنه رفته بود.

این نخستین باری در تاریخ ۱۰۶ ساله تئاتر شهر استانبول بود که نمایشنامه‌ای به زبان کردی بر روی صحنه می‌رفت. کارامان می‌گوید: «برای ما و برای جامعه ترکیه این یک نشانه بسیار مهم بود.» حال آنکه این تئاتر پس از یک روز نمایش در این سالن ممنوع می‌شود.

هنرمندان کرد در ترکیه

کارگردان نمایشنامه "بی‌رو" می‌گوید که در برخی از شهرهای کردنشین ترکیه، فعالیت هنری مثل یک اثر کمدی‌تراژیک است.

پوستر نمایشنامه "بی‌رو"

مثلا در دیاربکر یا در شهر وان، یا در باتمان، اگر گروهی بخواهد نمایشنامه‌ای به زبان کردی بر روی صحنه ببرد، پلیس باید مجوز صادر کند.

کارامان می‌گوید که ماموران پلیس اجرا پیش از نمایش عمومی را می‌بینند، حتی فیلم از آن می‌گیرند و پس از بررسی اجازه نمایش صادر می‌کنند.

او می‌گوید مشکل مسئولان شهر استانبول با این نمایشنامه زمانی شروع شد که روزنامه "آیدین‌لیک" مقاله‌ای درباره آن منتشر کرد و مدعی وابستگی بازیگران کرد این نمایشنامه به حزب کارگران کردستان شد.

روشن آپایدین، بازیگر نمایشنامه "بی‌رو"

پس از آن مسئولان مانع از اجرای این نمایشنامه شدند و گفتند که باید موضوع را بررسی کنند.

این در حالی است که اکرم امام‌اوغلو، شهردار سوسیال دموکرات استانبول، ممنوع کردن اجرای این نمایشنامه را اقدامی بی معنی خوانده است.

او گفته است: «این اثر داریو فو بارها به زبان ترکی در سالن‌های تئاتر ترکیه بر روی صحنه رفته است. حال قرار است به زبان کردی اجرا شود. تفاوت آن چیست؟»

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

روشن آپایدین، یکی از بازیگران نمایشنامه "بی‌رو" می‌گوید: «تبعیض علیه زبان کردی و هنر کردها روز‌به‌روز در حال افزایش است. اما کسی نمی‌تواند مانع از فعالیت‌های هنری کردها و نمایشنامه‌های کردی بشود. ما با آثار خودمان می‌توانیم با مخاطبان خودمان ارتباط برقرار کنیم».

نظمی کارامان، کارگردان این نمایشنامه می‌گوید: «من برای کل هنر متاسفم!» او جهانی را آرزو می‌کند که در آن تئاتر و دیگر شاخه‌های هنر بتوانند بدون سانسور عرضه شوند.