طرح «تغییر قوانین بازار سهام» روی میز مجلس

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، تاکنون ۳۸ شرکت بورسی پذیرفته‌اند که در سال جاری سود تقسیمی خود را از طریق سامانه سجام به حساب سهامدران واریز کنند و مابقی شرکت‌ها تاکنون از این ظرفیت استفاده‌ای نکرده‌اند. این در حالی است که سهامداران درخواست‌های متعددی برای دریافت سود نقدی از این طریق دارند، اما به‌نظر می‌رسد که منفعت شرکت‌ها در شیوه سنتی بوده و نهاد متولی نیز تا کنون قادر به ملزم سازی آن‌ها نبوده است!

به گفته مسئولین امر برای راه‌اندازی سامانه سجام هزینه سنگینی صرف شده و همچنین سهامداران نیز پیش از عضویت در این سامانه امکان معامله و فعالیت در بازار سرمایه را نخواهند داشت، اما در کمال تجعب بازیگر اصلی آن یعنی ناشران بورسی از عضویت امتناع کرده و یا در برابر واریز متمرکز سود از این کانال مقاومت می‌کنند. به عبارت دیگر بخش عمده شرکت‌های فعال بورسی هنوز به این سامانه ورود نکرده‌اند. این در حالی است که نهاد‌های حاکمیتی هر یک دلایلی غیرقابل قبول برای این واقعه شرح می‌دهند و پیگیری بخصوصی از جانب آن‌ها دیده نشده است. در ادامه به بررسی چرایی این موضوع می‌پردازیم.

محسن خدابخش؛ مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار بیان کرد: شرکت سپرده گذاری مرکزی بستر مناسبی را برای پرداخت سود تقسیمی شرکت‌ها به وجود آورده است و این شرکت‌ها هستند که باید از آن استقبال کنند، اما متاسفانه تاکنون استقبال چشم‌گیری در آن مشاهده نشده است.

خدابخش تصریح کرد: فرصت هشت ماهه شرکت‌ها برای توزیع سود باعث شده تا همه آن‌ها به تقسیم سود از طریق سجام تمایل نداشته باشند. در واقع در شیوه سنتی سود سریعا پرداخت نمی‌شود و آن‌ها می‌توانند از این مهلت استفاده کنند. علت اصلی بهره نبردن آن‌ها از ظرفیت‌های موجود همین موضوع است.

وی با اشاره به اینکه قانون تجارت به شرکت‌ها اجازه داده تا هشت ماه سود نزد آن‌ها باقی بماند، ادامه داد: شرکت‌ها طبق قانون حق استفاده از این زمان را دارند، اما به‌نظر من چنین زمان طولانی نیاز نیست و فردای روز برگزاری مجمع باید سود نقدی سهامداران پرداخت شود.

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد: برای ملزم کردن شرکت‌ها به پرداخت سود از طریق سامانه سجام باید قانون وضع شود. اکنون آیین‌نامه‌ای در این خصوص وجود ندارد. البته سهامداران می‌توانند شرکت را مکلف به توزیع سود از این طریق کنند، که این راه میان‌بر برای تحقق این موضوع است.

وی بیان کرد: سازمان بورس قادر به اجبار شرکت‌ها برای این موضوع نیست و مجلس باید قانونی برای آن تصویب کند. هرچند که سازمان بورس اشکالات موجود را در قالب طرحی تحت عنوان "تغییر قوانین بازار" به مجلس مطرح کرده که این موضوع نیز یکی از موارد این طرح بوده و دایره حقوقی سازمان در حال پیگیری این موضوع است.

خدابخش در پاسخ به این سوال که آیا مشکلات زیرساختی در عدم توزیع سود شرکت‌ها نقش دارد، گفت: شرکت‌ها تا پیش از سجام بهانه ضعف زیرساخت را داشتند و با فراهم شدن بستر‌های شرکت سپرده گذاری مرکزی دیگر این بهانه‌ها پذیرفته نیست. اینکه چرا تاکنون از این طریق سود توزیع نکرده‌اند باید از خود آن‌ها پیگیری و سوال شود.