محرومیت بسیاری از شهروندان از خدمات روان‌درمانی به دلیل نبود پوشش بیمه

ایسنا/خراسان رضوی یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی گفت: با وجود درک اهمیت پرداختن به بعد روان از طرف مردم، مشکلات اقتصادی موجود و همچنین عدم پوشش خدمات روانشناختی توسط بیمه، امکان استفاده از این خدمات لازم و ضروری را از بخش وسیعی از مردم گرفته است.

ریحانه درگاهیان در گفت‌وگو با ایسنا در مورد خودمراقبتی روانی اظهار کرد: به طور کلی تمام فعالیت‌هایی که افراد برای ارتقا و حفظ سلامتی و کیفیت زندگی خود انجام می‌دهند، خودمراقبتی نام دارد. افراد باید در برابر سلامت جسم و روان خودشان مسئولیت‌پذیر باشند. این مسئولیت‌پذیری در برابر سلامت می‌تواند از طریق ایجاد یک سبک زندگی سالم یا تلاش برای کاهش مواجهه با شرایط استرس‌زا  ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه عواملی که بر خودمراقبتی روانی اثر می‌گذارد، بسیار گسترده‌ است، افزود: یکی از این عوامل سلامتی جسم است. در خودمراقبتی روانی، عواملی مانند ورزش، تغذیه، بهداشت خواب و... تاثیرگذار است زیرا رابطه جسم و روان آنقدر گسترده و در هم تنیده است که از هم قابل تفکیک نیست؛ برای مثال فردی که ورزش می‌کند، تمرکز بیشتری بر محرک‌های بیرونی دارد؛ در نتیجه ورزش باعث می‌شود فرد اشتغال فکری و افکار منفی کمتری را تجربه کند. از طرف دیگر فعالیت بدنی فرد باعث افزایش ماده‌ای در مغز به نام سروتونین و دوپامین می‌شود که تاثیر چشمگیری در کاهش میزان افسردگی دارد. بنابراین با فعالیت‌های جسمی مناسب به طور غیر مستقیم به سلامتی روان کمک می‌شود.

درگاهیان ادامه داد: یکی دیگر از عوامل موثر بر خودمراقبتی کیفیت روابط است. گاهی افراد به خوبی روابطشان را مدیریت نمی‌کنند؛ برای مثال در روابطشان غرق می‌شوند؛ به طوری که مرزهای سالم خودشان در ارتباط را از بین برده و سرمایه‌گذاری عاطفی بیش از حد در روابط انجام می‌دهند و یا اینکه به خاطر احساس ناتوانی در برقراری رابطه باکیفیت، به طور کلی از روابط فاصله می‌گیرند و در نتیجه سیستم حمایتی ضعیفی را تجربه خواهند کرد. مشکل در حوزه ارتباطی موجب تنش‌هایی می‌شود که خود مراقبتی را زیر سوال می برد. 

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در مورد تاثیر جنسیت بر خودمراقبتی روانی عنوان کرد: در ایران تحقیقات جامع و کاملی در زمینه اثر جنسیت بر کیفیت مراقبت از روان وجود ندارد و خلا این مطالعات حس می‌شود. همچنین از میزان خودمراقبتی بسته به جنسیت اطلاعات خاصی موجود نیست ولی طبق مطالعات، خانم‌ها به طور کلی بیشتر از اشتغال فکری به عنوان نوعی سبک مقابله با مشکلات استفاده می‌کنند؛ بنابراین میزان اشتغال فکری در خانم‌ها بالاتر از آقایان است و این، زمینه ابتلا به افسردگی را نسبت به آقایان آماده‌تر می‌کند. با این وجود خانم‌ها آمادگی بیشتری برای استفاده از کمک‌های تخصصی در حوزه روانشناختی نسبت به آقایان دارند.

درگاهیان در مورد تکنیک‌های موثر بر خودمراقبتی روانی تصریح کرد: در خودمراقبتی نسخه مشخص و یکسانی برای افراد وجود ندارد. بسته به اینکه فرد در چه سن، موقعیت، جنس و درگیر چه آسیب‌هایی باشد، نوع خودمراقبتی و کارهایی که باید انجام دهد متفاوت است. این هم موضوع مهمی است که در مراقبت از خود به شرایط هر فرد توجه شود؛ بنابراین راهکارهای مراقبت از خود برای هر فردی متفاوت خواهد بود. با این وجود برخورداری از مهارت‌هایی همچون خودآگاهی، مهارت‌های ارتباطی، شفقت‌ورزی، مدیریت هیجانات منفی از جمله مدیریت خشم و... در افزایش خود مراقبتی بسیار تاثیرگذار است.

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی افزود: به طور کلی مهمترین و اولین قدم برای خودمراقبتی روانی، تلاش برای اولویت قرار دادن مسایل روانشناختی در کنار مسایل جسمی برای رسیدگی به مشکلات و اختلالات احتمالی هر فرد در این حوزه است. 

وی در مورد سطح سواد سلامت روان در کشور افزود: امروزه نسبت به گذشته توجه به مسائل روانشناختی و سلامت روان افزایش پیدا کرده؛ در حالی که در گذشته مراجعه به روانشناس یک تابو محسوب می‌شد اما در دوره کنونی تمایل مردم نسبت به گرفتن خدمات روانشناختی افزایش یافته است. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته لزوم حمایت بیمه از خدمات روانشناختی یک نیاز شناخته شده و مورد توجه است.

این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی تاکید کرد: در مورد خود مراقبتی روانی، مهمترین نکته این است که آرامش و سبک زندگی سالم و توجه به بعد روانشناختی را اولویت نیازهای زندگی خویش قرار بدهیم تا با پیگیری و رسیدگی به موقع از درگیری در تنش‌ها و مشکلات بزرگتر پیشگیری کنیم.

انتهای پیام