افزایش تنش‌ها در ارمنستان: مخالفان در برابر پارلمان اردو زده‌اند

تنش‌ها در ارمنستان بالاگرفته است. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان درخواست افسران ارشد ارتش برای استعفا را رد و ارتش را به تلاش برای کودتا متهم کرده است. در همین حال قدرت‌‌های جهانی خواهان خویشتن‌داری طرفین شده‌اند تا این تنش به یک بحران تبدیل نشود. 

پاشینیان پنج‌شنبه ۲۵ فوریه در جمع طرفدارانش که در مرکز ایروان تجمع کرده بودند و تعدادشان بالغ بر ۲۰ هزار نفر بود گفت که ارمنی‌ها به ارتش اجازه دخالت در امور کشور را نمی‌دهند. او گفت ارتش تنها وظیفه حفاظت از کشور دربرابر نیروهای خارجی را دارد.

در همین حال احزاب مخالف با گردآوردن ۱۰ هزارنفر و برپایی تظاهراتی خواهان استعفای نخست وزیر شده‌اند. مخالفان در برابر پارلمان کشور چادر زده‌اند.

مخالفان نخست وزیر ارمنستان دربرابر پارلمان چادر زده‌اند و خواهان استعفای پاشینیان هستند (عکس از خبرگزاری فرانسه)

قرار است روز جمعه پارلمان ارمنستان برای بحث درباره وضعیت سیاسی حاضر تشکیل جلسه اضطراری دهد.

ارمنستان، در جنگ اخیر با آذربایجان پیروز میدان نبود. اکنون وضعیت بی‌ثبات سیاسی به سایر مشکلات این کشور نظیر رکود اقتصادی و پاندمی کرونا اضافه شده و آینده ناروشنی را برای این کشور رقم زده است.

ریشه تنش سیاسی اخیر این کشور به جنگ پاییز گذشته با آذربایجان برمی‌گردد. در این جنگ شش‌هفته‌ای بر سربخشی از قره‌باغ ارمنستان بخشی از سرزمین‌‌های تحت کنترل خود را از دست داد و در نهایت با امضای توافقی این جنگ پایان یافت.

نیکول پاشینیان کیست؟

نخست‌وزیر کنونی ارمنستان در زمان اعتراضات گسترده ۲۰۱۸ رهبر حزب «قرارداد مدنی» بود که خود را حزبی لیبرال هرچند بدون ایدئولوژی تعریف کرده است. او سپس با رهبری «انقلاب مخملی» ۲۰۱۸ ائتلاف «اتحاد گام من» را تشکیل داد و به نخست‌وزیری رسید.
نخستین فعالیت سیاسی او انتشار روزنامه خودش بود که به دلیل نقد سارگسیان،‌ وزیر وقت امنیت ملی توقیف شد و به حکم یک سال زندان برای خود پاشینیان انجامید. این روزنامه‌نگار سپس سردبیری روزنامه «هیکاکان زمانک» را از ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۲ برعهده داشت.
پاشینیان از حامیان نخستین رئیس‌جمهوری ارمنستان پسااستقلال لوون تر‌ـ‌پتروسیان بود. لوون تر‌ـ‌پتروسیان رهبری جنبش ناسیونالیستی قره‌باغ را برعهده داشت و نام حزب‌اش جنبش ملی پان‌ارمنی بود و رئیس‌جمهوری ارمنستان در دوران جنگ دهه ۹۰ با آذربایجان بود.

ارتش ارمنستان که از نحوه اداره این درگیری توسط دولت پاشینیان رضایت ندارد روز پنج‌شنبه بیانیه‌ای صادر کرد و ضمن انتقاد از نخست وزیر در مورد توافق با آذربایجان از او خواست که استعفا دهد.

در این بیانیه آمده بود: «مدت‌ها است که نیروهای نظامی ارمنستان با صبوری حملاتی که از سوی دولت فعلی برای بی اعتبار کردن ارتش صورت می‌گیرد تحمل کرده‌اند، اما هر چیز حدی دارد».

آقای پاشینیان از سوی دیگر در سخنرانی که از فیسبوک پخش می شد گفت که ارتش کودتا را آغاز کرده و از طرفدارانش خواست به میدان مرکزی پایتخت بیایند. او گفت: «مهمترین مساله ما امروز حفظ قدرت غیرنظامیان است».

پاشینیان کمی بعد از حرف خود مبنی بر کودتا خواندن خواست ژنرال‌های ارتش تا حدی عقب‌نشینی کرد و گفت: «تهدید کودتا تا حد زیادی قابل مدیریت است. آن عکس العملی احساسی بود، ما نباید با برادرانمان (اشاره به ژنرال‌ها) سختگیر باشیم.»

همزمان مخالفان پاشینیان نیز طرفدارانشان را به پایتخت فراخواندند. وازگن مانوکیان، که زمانی نخست وزیر و وزیردفاع ارمنستان بوده و اینک از رهبران مخالفان دولت بشمار می‌رود از جمعیت خواست تا به اطراف پارلمان بیایند و اطراف را مسدود کنند تا پارلمان ناگزیر به رای‌گیری برای برکناری پاشینیان شود. 

مانوکیان گفت:« آماده شوید، ما تمام شب اینجا خواهیم ماند و خیابان‌ها را می‌بندیم»

طرفداران نیکول پاشینیان به سخنرانی او گوش می‌دهند. میدان جمهوری، ایروان (عکس از خبرگزاری فرانسه)

نیکول پاشینیان که پیش از این روزنامه‌نگاربود، در جریان یک انقلاب صلح آمیز سال ۲۰۱۸ به قدرت رسید. تا کنون چندین بار در پارلمان تلاش برای برکناری او صورت گرفته اما تمام این تلاش‌ها ناموفق بوده است.

آمریکا که روابط بسیار دوستانه‌ای با ارمنستان دارد ضمن هشدار به ارتش از تمام طرف‌ها خواسته تا از خشونت پرهیز کنند.

روسیه که متحد کلیدی ارمنستان است و یک پایگاه نظامی در این کشور دارد، خواهان آرامش شده و پوتین نیز تلفنی با پاشینیان گفت‌وکو کرده است.

سرژ سرکیسیان رییس جمهور ارمنستان که نقشی سمبلیک دارد گفته است که اقداماتی فوری برای کاهش تنش‌ها انجام خواهد داد.