ژاپن پساب رادیواکتیوی فوکوشیما را در اقیانوس آرام می‌ریزد

پس از مدت‌ها درنگ، دولت ژاپن بالاخره روز سه شنبه (۱۳ آوریل) موافقت خود با تخلیه کنترل شده یک میلیون متر مکعب آب خنک کننده از نیروگاه دای‌ایچی فوکوشیما به اقیانوس آرام را اعلام کرد. این آب قرار است پیش از رهاسازی در اقیانوس، طبق نرم‌های موجود از مواد رادیواکتیو پالایش شود.

این تصمیم نقطه عطفی است برای آغاز کار تخریب راکتوری که ده سال پیش در پی سونامی در آن ذوب هسته‌ای صورت گرفت.

زمین‌لرزه ماه مارس سال ۲۰۱۱ در ژاپن منجر به یک سونامی بزرگ شد که به نیروگاه‌های اتمی فوکوشیما هم آسیب‌های اساسی وارد کرد. در پی این فاجعه، سامانه خنک کننده رآکتورها از کار افتاد و منجر به ذوب هسته‌ای در رآکتورهای نیروگاه شد.

یوشی‌هیده سوگا، نخست وزیر این کشور می‌گوید که ژاپن برای از کار انداختن این راکتور هسته‌ای چاره‌ای جز خلاص شدن از شر این فاضلاب ندارد. او تأکید کرده است که دولت همه توان خود را برای حصول اطمینان از ایمنی آب تصفیه شده به کار خواهد بست.

پر شدن تانکرهای آب خنک‌کننده آلوده تا سال ۲۰۲۲ 

رهاسازی این آب در اقیانوس بر پایه اطلاعات وزارت اقتصاد و تجارت و صنعت ژاپن، دو سال دیگر آغاز خواهد شد. پیش از خالی کردن این آب شرکت نیروی برق توکیو (تپکو) باید آماده‌سازی‌های لازم را برای این اقدام انجام دهد. آب مورد نظر پیش از خالی شدن در اقیانوس باید مطابق با مقررات‌ ایمنی موجود، رقیق شود. هیروشی کاجی‌یاما، وزیر کشور ژاپن گفته است که ناظرانی از خارج ژاپن بر این پروسه نظارت خواهند کرد.

این تصمیم به بحث‌های طولانی که سالیان درازی است در مورد چگونگی رفتار با آبی که صرف خنک کردن راکتورها می‌شود، در ژاپن جریان دارد، خاتمه می‌دهد.

در راکتورهای یک تا سه که در مارس سال ۲۰۱۱ در آنها ذوب هسته‌ای رخ داد، ماده ذوب شده با سامانه‌ای که در آن آب خنک جریان دارد، نگه داشته می‌شود. آب آلوده به رادیواکتیو در پایان از راکتورها خارج شده و با گذر از تأسیسات تعبیه شده برای پالایش، به محوطه منتقل و در تانکرها ذخیره می‌شود. پیش بینی می‌شود که همه تانکرها در میانه سال ۲۰۲۲ به گفته شرکت تپکو پر شده‌ باشند.

آب خنک کننده که به نوبه خود تصفیه می‌شود پس از پالایش هنوز دارای تریتیوم (ایزوتوپی از هیدروژن) است که به سختی قابل جداسازی از آب است. شرکت تپکو و دولت ژاپن می‌گویند در سطح جهان تخلیه آب‌های آلوده به تریتیوم به صورت کنترل شده در چرخه آب‌های طبیعی موضوعی رایج است.

اما حجم آب جمع‌آوری شده در محوطه نیروگاه اتمی مدافعان و فعالان محیط زیست را به وحشت انداخته است.

یک میلیون متر مکعب آب برابر است با حجم آب جمع‌آوری شده در ۵۰۰ استخر شنای المپیک. این حجم در مقایسه با ظرفیت آب اقیانوس آرام اما کم است.

اعتراض کره جنوبی

تصمیم ژاپن موجی از اعتراضات کشورهای همسایه را به دنبال داشته است. کره جنوبی پس از برپایی جلسه‌ای اضطراری در این باره تأسف عمیق خود را نسبت به این تصمیم ژاپن اعلام کرده است. این کشور اعلام کرده که نگرانی خود را با سازمان انرژی اتمی در میان خواهد گذاشت و خواستار شفافیت کامل ژاپن در این باره شده است. کره جنوبی همچنین اعلام کرده است که قصد دارد کنترل‌های رایج در مورد وجود مواد رادیواکتیو در مواد خوراکی وارداتی را تشدید کند.

با این حال یکی از سخنگویان وزارت خارجه ایالات متحده می‌گوید که تصمیم ژاپن در چارچوب استانداردهای بین‌المللی ایمنی هسته‌ای است.

چین اعتراض کرده است

وزارت خارجه چین هم تصمیم ژاپن برای رهاسازی آب خنک‌کننده در اقیانوس را "اقدام غیرمسئولانه" با عواقبی جدی بر روی سلامت شهروندان کشورهای همسایه دانسته است. وزارت أمور خارجه این کشور می‌گوید، این که چه بر سر این آب می‌آید موضوع داخلی ژاپن نیست. چین خواستار نشست و شور کشورهای همسایه در این باره با حضور سازمان بین‌المللی انرژی اتمی شده است.

اعتراض ماهیگیران و گرین پیس

اتحادیه ماهیگیران ژاپن مخالفت خود را با رهاسازی آب خنک‌کننده آلوده در اقیانوس اعلام کرده است. صنعت ماهیگیری در آب‌های نزدیک راکتور تخریب شده به کندی پیش می‌رود. چرا که مصرف‌کنندگان از خرید محصولات دریایی به دست آمده از این ناحیه با اینکه نبود میزان بالای رادیواکتیو در آنها ثابت شده، خودداری می‌کنند.

این اتحادیه ابراز نگرانی کرده که با تصمیم جدید دولت ژاپن مصرف‌کنندگان بیش از پیش از خرید این محصولات سرباز زنند و این مسئله به مشکلات اقتصادی بیشتری برای صنعت ماهیگیری منطقه دامن بزند.

گرین پیس، سازمان غیردولتی مدافع محیط زیست هم از این تصمیم انتقاد کرده و می‌گوید، دولت ژاپن خواست‌های ساکنین منطقه را نادیده گرفته است. گرین پیس خواستار ادامه ذخیره این آب‌ها و جلوگیری از رهاسازی آنها در اقیانوس شده تا زمانی که فناوری‌های نوین امکان بازیافت بی‌خطر این آب‌ها را فراهم کنند. این سازمان معتقد است تصمیم ژاپن نقض حقوق بین‌المللی دریاهاست.

بررسی‌های علمی و در پایان راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه

دولت ژاپن بررسی چندین پیشنهاد برای رهایی از شر این آب‌ها را به عهده کمیسیون‌های تشکیل‌شده علمی گذاشت. در پاییز گذشته یکی از این کمیسیون‌ها توصیه کرد، آب‌های آلوده یا تبخیر شوند یا به اقیانوس آرام وارد گردند. آخرین گزینه از نظر دولت ژاپن راه‌حلی مقرون به صرفه‌تر و عملی‌تر بود.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  بیش از ۲ هزار انفجار اتمی

  از سال ۱۹۴۵ تا کنون بیش از دو هزار انفجار اتمی صورت گرفته است. ایالات متحده آمریکا پس از پایان جنگ جهانی دوم ۱۰۳۹ بمب اتمی، شوروی سابق (روسیه) ۷۱۸ بمب، فرانسه ۱۹۸ بمب، بریتانیا و چین هر یک ۴۵ بمب، هند و کره شمالی هر یک سه بمب و پاکستان ۲ بمب اتمی به انفجار رسانده‌اند. ده‌ها هزار انسان تا کنون بطور مستقیم تحت آلودگی اشعه‌های رادیواکتیو آلوده قرار گرفته‌اند.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  سال ۱۹۴۵ و انفجار بمب اتمی در هیروشیما

  بین ۱۴۰ هزار تا ۳۵۰ هزار نفر جان خود را در نخستین ماه‌های پس از انفجار بمب اتمی در هیروشیما از دست دادند. در سال‌های پس از این فاجعه نیز میزان سرطان، بیماری‌های قلبی و کبد و همچنین تغییرات هورمونی و کروموزمی در هیروشیما افزایش یافت. امروزه نیز میزان ابتلا به سرطان خون در بین ساکنان هیروشیما بیشتر از ساکنان دیگر شهرهای ژاپن است.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  انجام بیش از یکهزار آزمایش اتمی در صحرای نوادا

  آزمایش‌های اتمی که بین‌ سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲ در مرکوری (صحرای نوادا) انجام گرفت، آلودگی بسیاری از مناطق آمریکا به تشعشات رادیواکتیو را به دنبال داشت. در دندان‌های شماری از کودکان حتی استرانسیم رادیواکتیو کشف شد و موارد ابتلا به سرطان نیز افزایش یافت. در سال‌های ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۲ آزمایش‌ها بشکل زیرزمینی صورت می‌گرفتند، اما بروز سوانح سبب می‌شد که غبارهای آلود به تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  مجتمع اتمی سلافیلد

  از سال ۱۹۵۲ به بعد بود که اولین راکتورهای مجتمع اتمی سلافیلد پلوتونیوم مورد نیاز بریتانیا برای ساخت بمب اتمی را تامین کردند. از سال ۱۹۵۶ از این مجتمع هسته‌ای برای تولید برق استفاده شد. در سال ۱۹۵۷ یکی از راکتورهای مجتمع مزبور دچار آتش‌سوزی شد. سوانح بیشماری که بعدها روی داد نیز سبب آلودگی خاک و آب دریای منطقه به رادیواکتیو شد. میزان ابتلای کودکان کارگران این مجتمع به سرطان خون نیز بالاست.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  مرگ در پی استخراج اورانیوم

  منطقه ویسموت که در شرق آلمان قرار دارد، در سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۹۰ سومین معدن بزرگ اورانیوم و تامین‌کننده برنامه هسته‌ای شوروی سابق محسوب می‌شد. طبق آمار اداره حفاظت از آلودگی به تشعشعات خطرناک، از هر ۸ کارگر این معدن یکی بر اثر تشعشعات رادیواکتیو جان خود را از دست داده است. به این ترتیب شمار قربانیان بر ۷ هزار نفر بالغ می‌شده است. موارد ابتلا به سرطان ریه نیز در این منطقه بالاست.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  شهری مخفی

  مجتمع اتمی Tmosk-7 در سیبری که به شهری اتمی می‌ماند و تا سال ۱۹۹۲ نیز وجود آن مخفی نگاه داشته شده بود، در سال ۱۹۹۳ دستخوش انفجار گردید. تشعشات پلوتونیوم و سزیم رادیواکتیو سبب آلودگی مناطقی از سیبری شد. در مجتمع‌های اتمی Tmosk-7 و Majak تا کنون دست کم ۳۸ سانحه بزرگ روی داده و سبب شده که در طول سال‌ها، صدهاهزار تن از کارگران و اعضای خانواده‌های آن‌ها به تشعشعات رادیواکتیو آلوده شوند.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  ۱۹۷۹؛ سانحه‌ای اتمی در هاریس‌بورگ

  ذوب شدن سوخت هسته‌ای در نیروگاه اتمی Three Mile Island در آمریکا در سال ۱۹۷۹ نخستین فاجعه بزرگ در راکتوری هسته‌ای پیش از فجایع چرنوبیل و فوکوشیما محسوب می‌شود. مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو سبب آلودگی محیط زیست شد. تحقیقات از بالا بودن میزان سرطان در این منطقه سخن می‌گویند. تحقیقات متقابلی که از سوی صنایع اتمی انجام گرفته، این نکته را رد می‌کنند.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶

  این دوقلوها بعد از فاجعه چرنوبیل به دنیا آمده‌اند. پدر آن‌ها یکی از کارکنانی بود که پس از فاجعه در تلاش جلوگیری از گسترش تشعشعات بودند و مادر آن‌ها نیز ساکن شهر آلوده چرنوبیل. ذوب شدن سوخت هسته‌ای و همچنین انفجار رآکتورها سبب شد که مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند و مناطق زیادی را غیرقابل سکونت سازد. شمار قربانیان چرنوبیل بر بیش از ۱۵ هزار نفر بالغ می‌شود.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  فاجعه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱

  در سال ۲۰۱۱ بود که ذوب شدن سوخت هسته‌ای در نیروگاه فوکوشیما شدیدترین آلودگی آب‌های اقیانوس‌های جهان به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. افزون بر قربانیان مستقیم این سانحه، گفته می‌شود که بین ۲۲ هزار تا ۶۶ هزار نفر دیگر بر اثر ابتلا به سرطان و پیامدهای فاجعه فوکوشیما جان خود را از دست داده‌اند. موارد ابتلا به سرطان تیروئید در بین کودکان نیز پس از این فاجعه افزایش یافته است.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  خطرات زباله‌های اتمی

  تشعشعات رادیواکتیو زباله اتمی میلیون‌ها سال برجا خواهد بود. انباری نهایی که بتوان زباله اتمی را تا ابد در آنجا نگهداری کرد، وجود ندارد. آلمان انبارهای اتمی خود را همواره مورد بازسازی قرار می‌دهد و در این راه نیز میلیاردها یورو هزینه می‌کند.

• تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلوده‌تر می‌کنند

  عراق؛ سرطان خون بر اثر مهمات آلوده

  در جنگ خلیج فارس در آغاز دهه ۹۰ میلادی مهماتی مورد استفاده قرار گرفتند که در آن‌ها اورانیوم رقیق‌شده بکار رفته بود. این امر سبب شد تا مردم عراق تحت تاثیر تشعشعات اتمی قرار گیرند. در شهر بصره شمار نوزادان معلول و همچنین میزان ابتلا به سرطان از آن زمان افزایش داشته است. میزان ابتلای کودکان به سرطان حتی سه‌برابر شده است.

  نویسنده: Gero Rueter / SA