قصه محرومیت شهرستان بشاگرد / کم‌آبی؛ امان مردم را بریده

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، هانا چراغی؛* بشاگرد یکی از شهرستان‌های استان هرمزگان واقع در جنوب ایران است که دارای بیش از ۲۷۰ روستا و آبادی کم جمعیت بوده و سال‌هاست که مردم این شهرستان محروم با معضل کم آبی و خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنند.

شرایط اقلیمی و جغرافیایی بشاگرد باعث شده این شهرستان با کمبود منابع آب سطحی و زیرزمینی مناسب به منظور آبرسانی به روستا‌ها مواجه شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد، بیش از ۳۰ روستای این شهرستان با مشکل جدی کم آبی دست به گریبان‌اند.

با توجه به اینکه منابع آبی بشاگرد به چشمه‌ها محدود هستند، کاهش میزان بارندگی‌ها و نبود منابع آب‌های زیرزمینی در سال‌های اخیر منجر به بروز خشکسالی در این شهرستان و به تبع روستا‌های محروم آن شده و مدتی می‌شود که کم آبی در این منطقه به بحرانی برای مردم تبدیل شده و امرار معاش آنان را تحت تاثیر قرار داده است.

 

با اینکه طی سال‌های گذشته اعتبارات بسیاری به منظور اجرای طرح‌های آبرسانی روستایی به این شهرستان اختصاص یافته، اما هنوز هم این مشکل پابرجاست و به صورت ریشه‌ای حل نشده است. حتی در ابتدای سال ۱۳۹۵ بیش از ۱۲ میلیارد تومان اعتبار از محل اعتبارات استانی و ملی برای آبرسانی به این منطقه اختصاص یافت و پس از آن آبفار هرمزگان اعلام کرد که عملیات اجرایی مجتمع بزرگ آبرسانی به ۴۰ روستای بشاگرد با اعتبار بیش از ۸ میلیارد تومان بزودی آغاز می‌شود و انتقال آب از سد جگین و سهران برای تأمین آب بیش از ۴۰ روستای این شهرستان از برنامه‌های اولویت‌دار آبفار هرمزگان است.

 

وعده‌هایی برای حل مشکل کم آبی

شاکری، معاون نظارت و بهره برداری آب فاضلاب روستایی هرمزگان هم اوایل شهریورماه سال ۱۳۹۵ در این باره گفت: منابع آبی ۳۰ روستا‌های کم آب بشاگرد، محدود به یک یا دوچشمه در هر روستا است که به علت سطحی بودن و نبود منابع آب‌های زیرزمینی و نبود بارش مناسب در یک سال گذشته این منابع نیز خشک شده و آب این روستا‌ها با تانکر‌های سیار به تانکر‌های ثابت در هر روستا منتقل می‌شود.

 

عبدالحمید حمزه، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی هرمزگان نیز در همان بازه زمانی در خصوص برنامه‌های بلندمدت این شرکت در راستای آبرسانی به شهرستان بشاگرد اظهار کرد: از برنامه‌های اولویت‌دار، انتقال آب از سد جگین و سهران برای تأمین آب بیش از ۴۰ روستای این شهرستان است. اعتبار موردنیاز در راستای اجرای این پروژه ۲ هزار میلیارد ریال است که با تأمین آن مشکل بی‌آبی بسیاری از روستا‌های این شهرستان رفع می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی هرمزگان خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت آبرسانی به این شهرستان که از جمله نقاط کمتر برخودار استان است، چندی پیش با حضور استاندار هرمزگان، پروژه آبرسانی به روستای پاهتک بشاگرد افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت و ۲۰۰ خانوار این روستا از نعمت آب سالم بهره‌مند شدند و به زودی عملیات اجرایی مجتمع بزرگ آبرسانی به ۴۰ روستای بشاگرد با اعتباری افزون بر ۸۰ میلیارد ریال آغاز می‌شود.

با وجود اینکه مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی هرمزگان وعده حل این مشکل در آینده نزدیک را داده بود و با در نظر گرفتن اینکه مردم بشاگرد از کم آبی و کیفیت نداشتن آب شرب رنج می‌بردند، بعد از مدتی پروژه انتقال آب سد جنگین به مرکز شهرستان تعطیل شد و این در حالی بود که فرماندار شهرستان وعده آبرسانی از طریق این سد به مرکز شهرستان تا پایان سال ۱۳۹۶ را داده بود.

 

عدم حل مشکل کم آبی

مشکل کم آبی روستا‌های شهرستان بشاگرد همچنان به قوت خود باقی بود و با اینکه دو سال از وعده‌های مسئولان برای حل آن گذشته بود، برخی اهالی این منطقه ناچار بودند برای تهیه آب شرب مسیر طولانی را طی کنند و کیلومتر‌ها از شهر خارج شوند تا به چشمه‌های اطراف برسند و آبی برای آشامیدن تهیه کنند.

 

قصه کم آبی و بی آبی روستا‌های محروم بشاگرد از سال ۱۳۹۵ که وعده‌هایی برای حل آن داده شد، هنوز هم به سرانجام نرسیده بود تا اینکه در سال ۱۳۹۹ یکسری طرح در حوزه آبرسانی به مناطق مختلف این شهرستان اجرایی شد. اجرای این پروژه‌ها به معنای تمام شدن ماجرای بی آبی این منطقه نبود و کاهش قابل توجه نزولات آسمانی باعث شد در سال گذشته هم تامین آب یکی از مشکلات اصلی بشاگردی‌ها باشد و آبرسانی در برخی مناطق با تانکر صورت گیرد.

 

خشکی منابع آبی کوه حیدر بشاگرد

ناگفته نماند که کمبود میزان بارش‌ها و نبود شبکه آبرسانی در سال ۱۳۹۹، خشکی منابع آبی کوه حیدر بشاگرد را هم به دنبال داشت و مردم این روستا با معضل تامین آب روبرو شدند. در پی آن، سعید صادقی معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب هرمزگان گفت: خشکسالی سال زراعی جاری بر منابع تامین آب برخی از روستا‌ها بویژه بشاگرد تاثیر گذاشته و این شرکت، خود را موظف به تامین آب روستاییان می‌داند اما تامین آب در برخی مناطق صعب العبور با سختی‌های بیشتری همراه بوده که به دلیل نبود منابع آبی، زمان آبرسانی را طولانی‌تر کرده است.

 

معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب هرمزگان افزود: روستای کوه حیدر در منطقه کوهستانی و پر از گردنه واقع شده که تردد روزانه ماشین‌های سنگین به روستا با دشواری زیاد و صرف زمان طولانی ممکن می‌شود. منابع تامین آب روستای کوه حیدر شامل یک سد آبخیزداری، یک حلقه چاهک در پایین دست سد و یک دهنه چشمه آب بازسازی شده در ۶ کیلومتری روستا است که به دلیل خشکسالی سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با افت ۹۶ درصدی نسبت به میانگین سال‌های گذشته همراه شده که تمامی این منابع خشک شده و روستا با کم آبی مواجه شده است.

وی ابراز کرد: این شرکت آمادگی دارد نسبت به تجهیز و انتقال آب از تمامی منابع سطحی و زیرزمینی اطراف روستا تا شعاع ۱۰ کیلومتری اقدام کند که متاسفانه هیچ منبع آب پایداری در این شعاع وجود ندارد. تنها راه تامین آب پایدار روستای کوه حیدر بشاگرد، انتقال آب از خط انتقال سدجگین-سردشت است که تحقق آن، نیازمند اجرای ۳۵ کیلومتر خط انتقال در منطقه کوهستانی، احداث یک باب ایستگاه پمپاژ با ارتفاع پمپاژ ۳۰۰ متر، احداث ۱۰ باب مخزن بین راهی و ذخیره به حجم مجموع ۱۵۰۰ مترمکعب است.

با این اوصاف، باید منتظر تحقق وعده‌های معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب هرمزگان برای حل مشکل آبرسانی شهرستان بشاگرد و روستا‌های آن بود؛ اما آنچه مسلم است، حل معضل کم آبی و بی آبی این منطقه باید در اولویت فعالیت مسئولان قرار گیرد و تعلل در انجام آن فقط باعث وخیم‌تر شدن شرایط موجود می‌شود.