سامانه‌سازی و سامانه‌بازی و آخرین وصایای حضرت علی( ع)

سامانه‌سازی و سامانه‌بازی و آخرین وصایای حضرت علی( ع)
خبر آنلاین

اینکه این طرح از سال 92 شروع شده و قرار بوده خیلی زود به بهره برداری برسد ولی تا حال ادامه دارد و هنوز به طور کامل راه نیفتاده است. این نمونه ای از برنامه ها در کشور است که به دلیل نبود عزم، نظم و همدلی همچنان عاطل و باطل مانده، یا با داشتن نقص فنی از حیز انتفاع خارج است. این مسئله مرا به یاد آخرین وصایای حضرت علی انداخت و اینک به مناسبت شهادت آن حضرت آن را یاد آور می شوم.

 آخرین وصایای حضرت علی که عصاره تلاشهای علمی و عملی آن حضرت است بسیار درس آموز است. وی در اولین فرازهای این وصیتنامه، پس از امر به تقوا و بیزاری از میل به دنیا، هر چند آن به شما روی آورد به سه رکن اساسی برای زندگی فردی و به ویژه اجتماعی اشاره می کند. این سه رکن تقوا، نظم و صلاح ذات البین است. و آنقدر به اصلاح ذات البین تأکید کرد که از قول رسولخدا نقل کرد که اصلاح ذات البیبن از همة نمازها و روزه ها برتر است. به هوش باشیم، ماه رمضان در حال اتمام است و عید فطر می رسد و زمان انتخابات نیز محل تجلی درس آموزی ما از این رهنمود بزرگ است.
ما همواره مسائل را به صورت فردی تلقی می کنیم، و وقتی تقوا، نظم و صلاح ذات البین مطرح می شود ، آن را به فرد یا بین فردی و در اوج آن به خانواده تقلیل می دهیم. در حالیکه نظم اجتماعی و اصلاح سازمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که معمولاً مغفول می ماند. و این همانیست که همه مستکبران خواسته و می خواهند و آن را تبلیغ می کنند و عده ای از متدینین هم آگاهانه یا ناآگاهانه از آن حمایت می کنند.

درست است که هر آموزش و تربیتی از فرد آغاز می شود و نقش اولی را دارد ولی فرد پرهیزکار اگر به مسائل اجتماعی کاری نداشته باشد خود مقوم دولت ظالم خواهد بود و با رهبانیت بعضی از ادیان فرقی نمی کند. نتیجه این نوع نگرش سر فرو بردن به جیب و غرق تفکرات فردی شدن و دوری از فعالیت های اجتماعی است و باز این آنچیزی است که مستکبران می خواهند.

پرسش این است که با آنکه فرد بسیار مهم است اما آیا خدا با جامعه مخالف است؟ آیا حکومت را از آن شیطان و شیطانیان قرار داده است؟ چگونه چنین چیزی ممکن است؟ خدا خود حاکم و مالک و پادشاه جهانیان است و چگونه آن را از بندگان خاص خود دریغ می دارد. او به بعضی از پیامبران خود سلطنت داده است و بشر خلیفة خدا است. بعضی نظریه سازان هم از اینکه اسلام به حوزه سیاست وارد شده است اظهار تأسف می کنند و آن را اشتباه می دانند و این خطر بزرگ و به نفع دشمن است.

بازگردم به آخرین وصیت حضرت علی. این وصایا قطعاً برای ایشان اهمیت فراوانی داشته و آنها را به عنوان رهنمود اساسی مطرح، و به دنبال آن مصادیق آنها را ذکر کرده است. حضرت به فرزندان خود و نیز به هر کس که این وصیت به او در طول تاریخ می رسد از جمله، به سه نکته بسیار مهم اشاره می فرماید:

1-  تقوای الهی (ترس از خدا)
2-  نظم امرتان
3-  اصلاح بینتان

این مطالب اگر چه خطابش به فرد است که البته نیست، چون فرزندان علی در بستر شهادتش جمع بودند و نیز با اشاره به هر کس که بعداً به او این وصیت برسد، خود جمعی بودن مسئله را به خوبی تأیید می کند. سخن این است که در جامعه تحقق این سه اصل مصداق کامل خود را می یابد، که کمتر به آن توجه می شود.

اگر تقوای فردی بی نظری و خدا ترسی است که البته در جامعه هم همین است اما می توان آن را تقلیل داد و در جامعه تقوا را به این صورت مطرح کرد که در یک کشور سازمانهای مختلفی وجود دارد، و تقوای اجتماعی و کاری در یک کشور به این معنا است که همه سازمانها برای یک هدف مشترک کار می کنند و آن استقلال، آزادی و حفظ هویت، حرمت و کرامت مردم و بها دادن به آنان به تمام معنا است.

بنابراین بی نظری و عدم سوگیری و تقوای اجتماعی در یک کشور و در مسائل اجتماعی می تواند هویت و استقلال کشور باشد و هر کس با هر دین و گرایش قومی و مذهبی باید به آن پایبند باشد و همه در سطوح و لایه های مختلف با هم هماهنگ شوند. آنها اگر به استقلال و آزادی بیندیشند قطعاً از نفوذ بیگانه بیم دارند و اگر نشانه هایی بر آن یافتند پیوند خویش را با هم مستحکم تر می کنند و آن می شود که در سرودی ملی خوانده می شود که

«چو ایران نباشد تن من مباد».

در تاریخ گذشته ایران به ویژه پس از انقلاب هم دیده ایم هر گاه دشمن تمام عیار چنگ و دندان خود را نشان داده است متن مردم هم بستگی شان بیشتر شده است.

نکته اینجاست که سه امر فوق درکنار هم معنا میدهند و نظامی را می سازد که چون دژ مستحکم نفوذناپذیر می شود. اگر هر کدام بدون دو دیگر یا حتی دوتای آن بدون عامل سوم مورد توجه قرار گیرد نتیجة مطلوب را به بار نخواهد آورد. آنکس که تقوا دارد و از خدا می ترسد اما کارهایش نامنظم است و به اصلاح بین مردم توجه ندارد طرفی از تقوایش نمی بندد. یا آنکس که به نظم توجه دارد و مردم داری و اصلاح بین آنان وجهه همتش است اما برای خدا نیست و هدف خاصی را تعقیب می کند حاصل کارش ناتمام است و روزی نتیجه نامبارک آن را خواهد دید و به مردم هم نشان خواهد داد.

تقوا در مسائل اجتماعی یعنی دل بستن به هویت جمعی و مخالفت با هر کسی که بخواهد آن را خدشه دار کند. نظم اجتماعی یعنی که همه سازمانها و ادارات در سطوح مختلف در مسیر تقویت هویت ملی از هر بی نظمی اجتناب کنند و صلاح اجتماعی هم به این معنا است که سازمانها اگر دارای نظم اند، این نظمشان نه برای بی نظم کردن بقیه سازمانها است و نه برای اینکه سازمانی فوق سازمانهای دیگر باشد. نظم اگر خوبست برای همه سازمانها خوب است و اگر اطلاعات صحیح در ورود و خروج اطلاعات به رایانه ها لازم است برای همه سازمانها لازم است و شبکه شدن در این صورت یعنی اطلاعات و دانش صحیح و سریع در همه شریانهای یک کشور جریان یابد، و اینکه سامانه سازی به بازی گرفته نشود و همه در این زمینه با هم مسابقه توخالی نگذارند تا چیزی عاید کشور نشود! رقابت ناسالم بین دستگاهها و مخفی نگهداشتن اطلاعات خود آنجا که نباید به معنای از بین بردن اصلاح ذات البین اجتماعی است.

اگر دین را درست می فهمیدیم و خود را مخاطب سفارش های حضرت علی می دانستیم مسئولیت پذیری را در حد اعلا  انجام می دادیم بدون اینکه به میز چسبیده باشیم یا ترک فعلی را مرتکب شده باشیم.

اما آیا ما این چنین هستیم؟ آیا پستها سر قفلی ندارد؟ آیا پستها را چون طعمه نمی دانیم؟ آیا میزها سرقفلی ندارند؟ آیا واسطه برای گرفتن پست قرار نمی دهیم؟ آیا وقتی به پستی رسیدیم حاضریم آن را به دیگری و به ویژه به برتر از خود واگذار کنیم؟ آیا این جمله علی بیادمان هست که شغل و مسئولیت تو شکار و طعمه نیست و آن زنجیری به گردن تو است؟ آیا می خواهیم رئیس جمهور یا منتخب دیگری باشیم تا خود و اطرافیان و هم خط های خود را بسازیم و بر طبق میل خود عمل کنیم و قانون اساسی را تغییر دهیم یا دور بزنیم و بیگانگان را خوشحال کنیم؟

تقوا و نظم امر و اصلاح ذات بین در مسائل اجتماعی یعنی اجتناب از بر چسب زدن، دوری از تهمت و پرهیز از غفلت.

در این دنیای پر خبر چه بسیار خبرهایی را که بازنشر کرده ایم که در آن هدف تخریب کسی، یا جریانی بوده است. چه بسیار اخبار یا تحلیلی را منتقل کرده ایم که بعداً فهمیده ایم سند نداشته یا بخشی از واقعیت بوده اما انتشار آن دست به دست گشته و بعداً تکذیبیه ای اگر باشد دیگر نمی تواند تأثیر قبلی را خنثی کند.

منبع خبر: خبر آنلاین

اخبار مرتبط: سامانه‌سازی و سامانه‌بازی و آخرین وصایای حضرت علی( ع)