بازخوانی پرونده جاسوسی واشنگتن از اروپایی‌ها/ متحد بودن با آمریکا آسان نیست

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، رسانه‌های اروپایی طی گزارشی از جاسوسی آمریکا با کمک دستگاه اطلاعاتی دانمارک طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ از سیاستمداران ارشد در اروپا از جمله آنگلا مرکل صدراعظم آلمان خبر دادند.

رادیو عمومی دانمارک (دی آر) در این راستا اعلام کرد که، آژانس امنیت ملی آمریکا (ان اس ای) از طریق کابل‌های اینترنتی دانمارک بمنظور جاسوسی از سیاستمداران برجسته و مقامات بلندپایه در آلمان، سوئد، نروژ و فرانسه اقدام به شنودکرده است. بر این اساس، آژانس امنیت ملی آمریکا (ان اس ای)  از همکاری تجسسی با واحد اطلاعات ارتش دانمارک (اف ای) FE برای انجام این کار بهره برداری کرده است.

اکنون دانمارک به لیست غیررسمی کشور‌هایی که ظاهرا دوست هستند، اما در اصل دشمن هستند، اضافه شده است.

در زمان جاسوسی آمریکا از متحدان اروپایی خود در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴، باراک اوباما، رئیس جمهور وقت این کشور مسئول این رسوایی بود. اکنون این مسئولیت جو بایدن، رئیس جمهور فعلی آمریکا و معاون سابق اوباماست که باید بتواند متحدان اروپایی خود را هنگام سفر به اروپا در ماه ژوئن در اجلاس «جی هفت» راضی کند.

زمانی که این گزارش منتشر شد، واشنگتن و بروکسل در بحبوحه مذاکره بر سر توافق نامه مشارکت تجارت و سرمایه گذاری فراآتلانتیک برای جایگزینی قرارداد قبلی بودند که از طرف دادگاه عالی اتحادیه اروپا به دلیل نگرانی در مورد جاسوسی آمریکا لغو شد. گزارش روز دوشنبه،  اتحادیه اروپا را بر موضوع جاسوسی آمریکا، محدودیت‌های قانونی و تضمین اروپاییان متمرکز کرده است.

واکش غربی‌ها به افشای جاسوسی آمریکا

در پی انتشار این گزارش، دولت آلمان اعلام کرد از گزارش رسانه‌ها در خصوص جاسوسی دانمارک و آمریکا از صدر اعظم آلمان آگاه بوده و در حال تماس با آژانس‌های ملی و بین المللی مرتبط برای اطمینان از این مسأله است. سخنگوی دولت آلمان در ادامه اعلام کرد دولت با مقامات ذی ربط، گزارش‌ها درباره همدستی دانمارک با آمریکا در جاسوسی از آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان و فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه وقت این  را بررسی می‌کند.

پیشتر فرانسه اعلام کرده بود جاسوسی آمریکا و دانمارک از مقامات اروپایی در صورت تأیید رخ داد آن، امری «بی نهایت نگران کننده» است.

امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، روز دوشنبه در جلسه‌ای توجیهی گفت: «اگر این افشاگری صحت داشته باشد، می‌خواهم بگویم که این موضوع در میان متحدان قابل قبول نیست، من علاقه‌مند به داشتن روابطی مبتنی بر اعتماد بین آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها هستم که هیچ جایی برای سوظن وجود نداشته باشد.»

مکرون در ادامه افزود که دولت او از دانمارک و آمریکا خواسته است تمام اطلاعات مرتبط با این جاسوسی را به اشتراک بگذارند و منتظر پاسخ آن‌ها است.‌ترین برامسن، وزیر دفاع دانمارک، به شبکه پخش کننده این گزارش گفت که «جاسوسی سیستماتیک از متحدان نزدیک غیرقابل قبول است.». «ان اس ای» هم از اظهار نظر در مورد این گزارش خودداری کرده است.

بارت گروتوئیس، نماینده پارلمان اروپا در هلند در این باره گفت: «جاسوسی سیاسی در قوانین بین المللی منع نشده است. این یک واقعیت است. با اینکه امری ناپسند است، اما وقتی قوانین بین المللی را در نظر می‌گیرید مشکلی برای آن وجود ندارد.»

سیستم روابط بین المللی ذاتاً خصمانه است و حتی در میان متحدان نیز به همین گونه است. به تعبیر لرد پالمرستون، دولتمرد انگلیسی در قرن نوزدهم: «کشور‌ها دوست ندارند، آن‌ها منافع دارند.»

در بین قدرت‌های غربی هیچ برابری و احترام متقابل وجود ندارد. رهبری آمریکا در برابر متحدانش مطابق با قوانین انجام نمی‌شود، بلکه پر از زورگویی و اجبار است. متحد بودن با آمریکا آسان نیست. زیرا این کشور نه تنها در حاکمیت کشور نفوذ می‌کند، بلکه همه چیز را تحت کنترل می‌گیرد. این حقیقت در ظاهر فریبنده وحدت بین آمریکا و اروپاست.

جاسوسی از متحدان خارجی در واقع نقض استاندارد‌های روابط بین الملل نیست و از بسیاری جهات با این هنجار‌ها سازگار است. متحدان نزدیک آمریکا، یعنی آلمان، فرانسه و رژیم صهیونیستی در جاسوسی از دیگر کشور‌ها بسیار شناخته شده‌اند. اما با این حال شنود مکالمات تلفن همراه مرکل که یک مقام رده بالای اروپایی است، صراحتا یک گام بزرگ و شگفت آور در جاسوسی است.

ساده‌ترین دلیل برای این جاسوسی ممکن است این باشد که آمریکا و آلمان با وجود متحد بودن، اما هنوز هم در مورد موضوعاتی کاملاً اساسی با یکدیگر در رقابت هستند. حتی اگر جاسوسی از مرکل بتواند به منافع بیشتر آمریکا کمک کند، اما این افشاگری که باعث می‌شود همه نظرات منفی متوجه آمریکا شود.

 اگر مرکل واقعاً از خبر جاسوسی آمریکا غافلگیر نشده باشد و فقط در یک تلاش حساب شده برای تضعیف سلطه اطلاعاتی آمریکا به افشاگری پرداخته باشد، این را یادآوری می‌کند که نظام بین الملل بیش از آنچه رهبرانش بیان کنند، بیشتر بر اساس منافع شخصی بنا شده نه روابط دوستانه.

یک درس واضح از افشای این جاسوسی این بود که چنین عملیات‌ علیه متحدان، ویژه در مورد آلمان، دولتی که همکاری آن برای مدیریت بحران اوکراین، مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران و توافق نامه تجارت آزاد آتلانتیک در آینده مهم است، تقریباً به اندازه خسارتی که هنگام آشکار شدن آن وارد می‌شود، ارزش ندارند.

قبلا، برنارد کوشنر، وزیر خارجه سابق فرانسه، در یک مصاحبه رادیویی گفت بود: «بیایید صادق باشیم، ما نیز از متحدانمان استراق سمع می‌کنیم. اما ما همان ابزار‌های جاسوسی آمریکا را نداریم که باعث حسادت ما می‌شود.»

افشاگری‌های اسنودن درباره جاسوسی آمریکا

ادوارد اسنودن، جاسوس سابق آژانس امنیت ملی آمریکا٬ سال ۲۰۱۳ در اولین افشاگری خود در یک مصاحبه تلویزیونی که پس از پناهندگی در روسیه پخش شد، از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از متحدان اروپایی خود پرده برداشت. بنابر اظهارات اسنودن، آژانس امنیت ملی آمریکا در این جاسوسی، دنبال «منافع ملی» است، نه «امنیت ملی».

ادوارد اسنودن٬ از جاسوسان سابق آژانس امنیت ملی آمریکاست٬ که پس از افشای جزئیات برنامه‌های جاسوسی الکترونیک آمریکا، از ماه اوت ۲۰۱۳ به روسیه پناهنده شد.

افشاگری‌های او در آن سال موجی از بیداری‌ها را در سراسر جهان به وجود آورد. همیشه واضح بود که آژانس‌های اطلاعاتی، بی ضرر نیستند. اما میزان بی رحمی و عدم برخورد حتی سنگین‌های سیاسی مانند آنگلا مرکل، قربانی جاسوسی ان اس‌ای را متحیر کرد.  

اسنودن در پی انتشار این گزارش، روز دوشنبه در حساب کاربری توئیتر خود نوشت: «بایدن به زودی به اروپا سفر می‌کند و آماده پاسخگویی در این باره است، البته او برای اولین بار است عمیقا درگیر این رسوایی شده.»

تبعات جاسوسی آمریکا

خیانت دانمارک به کشور‌های اروپایی برای کمک به جاسوسی آمریکا یادآوری عمق نفوذ قدرت آمریکا در اروپاست. اعتقاد بر این است که دولت دانمارک از همکاری با نهاد‌های اطلاعاتی آمریکایی آگاه بوده است، اما آن‌ها عمداً تقلب کرده و چنین اقداماتی را مجاز دانسته اند.  

این خبر باعث می‌شود که مردم جهان چهره واقعی آمریکا را بشناسند. تصویر به اصطلاح یکی از بزرگترین مهد‌های دموکراسی در جهان به عنوان سردسته‌ی یک باند شرور آشکار شود.

در پی افشای این خبر بسیاری از مردم اروپا نگران هستند که مبادا اروپا در مقیاس وسیع سال ۲۰۱۳ اعتراض خود را نسبت به آمریکا نشان دهد.

پس از افشای روایت‌های بیشتر درباره این جاسوسی، اروپا احتمالاً تحقیر خواهد شد. مردم منتظر هستند که چگونه اروپا به سو استفاده آمریکا از سرویس اطلاعاتی مخفی دانمارک برای جاسوسی از رهبران کشور‌های اروپایی پاسخ می‌دهد.

اقدامات شیطنت آمیز آمریکا به شدت قوانین بین المللی را نقض کرده است. کسانی که مورد جاسوسی قرار می‌گیرند فقط رهبران کشور‌های اروپایی نیستند و رهبران بیشتری نیز در بین این کشور‌ها گنجانده شده اند.

جامعه بین الملل باید فشار خود را بر واشنگتن افزایش داده و آمریکا و اروپا را به انتشار اطلاعات مربوط به مردم وادارد و به جهانیان توضیح دهد.

آمریکا یک ابرقدرت خارج از کنترل است. منافع کشور‌های دیگر را نقض کرده است و  راه خود را ادامه می‌دهد. علاوه بر این با صراحت استاندارد‌های دوگانه را دنبال می‌کند. آمریکا به بزرگترین منبع بی ثباتی در جهان تبدیل شده است. محدود کردن قدرت تخریب آمریکا قطعاً آسان نخواهد بود. با این وجود جامعه جهانی نباید تلاش‌های برای مهار آمریکا را کنار بگذارد. این به نفع همه کشور‌هاست.

منابع

(۳۱ مه ۲۰۲۱) سرمقاله گلوبال تایمز:رسوایی جاسوسی آمریکا در اروپا نباید کمرنگ شود

https://www.globaltimes.cn/page/۲۰۲۱۰۵/۱۲۲۵۰۱۵.shtml

(۳۱ مه ۲۰۲۱) ادوراد اسنودن: رسوایی جاسوسی، روابط اتحادیه اروپا و ایالات متحده را پیش از دیدار بایدن از بین برد

https://www.politico.eu/article/edward-snowden-is-back-spying-scandal-disrupts-eu-us-ties-ahead-of-joe-biden-europe-visit/

(۱ ژوئن ۲۰۲۱) جاسوسی در بین دوستان؟ متأسفانه، این یک قاعده است

https://www.dw.com/en/opinion-spying-among-friends-sadly-its-the-norm/a-۵۷۷۳۵۱۹۱

 چرا آمریکا از متحدان خود جاسوسی می‌کند؟

https://www.denverpost.com/۲۰۱۳/۱۰/۳۰/column-why-america-spies-on-its-allies-and-probably-should/

انتهای پیام/