توافق هسته‌ای در"چند ساعت" با وجود "سخت‌ترین مسایل" حل نشده؟

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزار خارجه جمهوری اسلامی دوشنبه دوم اسفند (۲۱ فوریه) در یک نشست خبری گفت، اگرچه "دامنه و تعداد موضوعات کاهش جدی پیدا کرده ولی موضوعات باقیمانده سخت‌ترین، کلیدی‌ترین و جدی‌ترین موضوعاتی است که باید حل شود".

او تاکید کرد: «اگر در مورد دو سه موضوع باقیمانده تعهد طرف مقابل را ببینیم وارد فاز نهایی شدن خواهیم شد. هنوز منتظر تصمیمات اروپا و آمریکا هستیم و هنوز آن اراده را در آنها ندیدیم.»

سخنگوی وزارت خارجه ایران به "یکی از مهمترین تضامینی" که جمهوری اسلامی در مذاکرات اعلام کرده اشاره کرد و گفت، آن‌ها تضامینی است که "به صورت ذاتی برای ایران قائل هستیم و آن برگشت ‌ذیری برنامه‌های ایران است در صورت هرگونه توافقی در وین و این یکی از اصولی است که به طرف مقابل گفتیم".

او همچنین تصریح کرد که جمهوری اسلامی به دنبال برداشته شدن همه تحریم‌هایی است که "با تعهدات طرف مقابل و انتفاع اقتصادی وعده داده‌شده ناهمخوان باشد".

این در حالی است که برخی از طرف‌های مذاکرات برجام گفته‌اند این مذاکرات به روزهای نهایی خود نزدیک می‌شود و نسبت به حصول توافق ابراز امیدواری کرده‌اند.  

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

حصول توافق ظرف چند ساعت

حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه با "یورونیوز" گفت که ایران در مذاکرات وین "انعطاف‌پذیری زیادی" نشان داده و طرفین بیش از هر زمان دیگر "به حصول توافق نزدیک" هستند.

با این حال او اضافه کرد که هنوز برخی از مسائل باقمانده که "خطوط قرمز" جمهوری اسلامی هستند. به گفته عبداللهیان اگر طرف غربی "واقع‌بینانه‌ با آنچه در میز مذاکرات وین می‌گذرد برخورد کند"، می‌توان "در کمتر از چند ساعت" به توافق نهایی رسید.

او در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز بر آمادگی مشروط برای احیای توافق اتمی و مذاکره مستقیم با آمریکا تأکید کرد و گفت مذاکره با آمریکا نیازمند "لغو تحریم‌ها و آزادسازی منابع مالی ایران است."

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

هم وزیر خارجه و هم سخنگوی او به رسانه‌ها گفته‌اند که حالا نوبت طرف غربی است که از خود "اراده" برای رسیدن به توافق نهایی را نشان دهد.

مذاکره مستقیم با آمریکا

یکی از مواردی که امیرعبداللهیان در کنفرانس امنیتی مونیخ به آن اشاره کرد، مذاکراه مستقیم با آمریکا است.

او گفت: «آمریکایی‌ها طی هفته‌های قبل برای مذاکره مستقیم مرتباً به ما پیام دادند. اگر واشنگتن نیت خوب خود را برای پایان دادن به مسدود شدن دارایی‌های ما در خارج از کشور و برداشتن تحریم‌ها نشان دهد ما مذاکره مستقیم با آن را در نظر خواهیم گرفت.»

این در حالی است که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در واکنش به این سخنان در توییتی نوشته است: «مذاکرات وین از ابتدا میان ایران و ۱+۴ و نماینده اتحادیه اروپایی در جریان بوده و این مسیر بدون تغییر تا حصول نتیجه ادامه خواهد داشت. مذاکره با آمریکا بدلیل آنکه منشاء هیچ گشایشی نخواهد بود در دستور کار هیئت مذاکره‌کننده ایران نیست.»

مسایل کلیدی

یکی از موارد مهم که جمهوری اسلامی بر آن پافشاری می‌کند، علاوه بر رفع تحریم‌ها و آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران، گرفتن تضمین از آمریکا است که با روی کار آمدن دولت بعدی، این کشور از برجام خارج نشود؛ تضمینی که مقام‌های دولت بایدن آنرا رد کرده‌اند. 

از دیگر مواردی که در رسیدن به توافق نقش مهمی بازی می‌کند آزادی زندانیان دو تابعیتی است که کشورهای غربی می‌گویند، ایران آنها را برای امتیازگیری به گروگان گرفته است. 

هم‌زمان با تکرار این مسئله از سوی مذاکره‌کنندگان ایرانی که "حالا نوبت غرب است که انعطاف نشان دهد"، مقام‌های اروپایی از جمله صدراعظم آلمان و وزیر خارجه فرانسه تاکید کرده‌اند که برای رسیدن به توافق چند روز بیشتر وقت نمانده و اکنون وقت تصمیم‌گیری از سوی تهران است.