واکنش‌ها به برنامه «مهمونی» ایرج طهماسب؛ از انتقاد علیه «عادی‌سازی» تا تقدیر از «طنز سیاه»
پخش قسمت اول برنامه تلویزیونی «مهمونی» با کارگردانی و اجرای ایرج طهماسب، موجی از انتقادها را در فضای مجازی فارسی‌زبان برانگیخته است.
کاربران زیادی که شماری از آنها را خانواده‌های کشته‌شدگان و هنرمندان تشکیل می‌دهند، مضامین به کار گرفته شده در این برنامه را «اهانت» به معترضان زن و تلاش برای «عادی‌سازی» توصیف کرده‌اند.
شمار دیگری هم البته به دفاع از ایرج طهماسب پرداخته و نوشته‌اند وی با «طنز سیاه»، «اضطراب و دلهره» سال گذشته در «بیرون رفتن از خانه و احتمال برنگشتن» را در رسانه حکومتی جمهوری اسلامی با آن همه سانسور سفت و سخت و خطرات امنیتی، مطرح کرده و اتفاقا شایسته «تقدیر» است.
در قسمت اول برنامه «مهمونی»، محور گفتوگوی ایرج طهماسب بر سر «بیرون رفتن، برنگشتن و گرفتن خواهر» مهمان برنامه است.
گفت‌و‌گویی که در آن عبارت «خواهرم را گرفتن» در مخاطب، ظن دستگیر شدن خواهر مهمان را ایجاد می‌کند، اما در ادامه این گفتوگوی طنز عنوان می‌شود که «گرفتن خواهر» به معنای پیدا شدن خواستگار و «ازدواج» است.
بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار تصاویری از مهسا امینی، نیکا شاکرمی، حنانه کیا، غزاله چلاوی، شیرین علیزاده و تعدادی دیگری از زنان معترض کشته شده و همچنین تصاویری از زنان بازداشت شده در شش ماه گذشته، با استفاده از عبارت «خواهرم را گرفتن»، به دستمایه طنز قرار دادن «بازداشت زنان معترض» در برنامه «مهمونی» اعتراض کردند.
لیلی مهدوی، مادر سیاوش محمودی، نوجوانی که در جریان اعتراضات تهران کشته شد در یک استوری اینستاگرامی، خطاب به ایرج طهماسب نوشته «پسر من پارسال بیننده برنامه شما بود. اما بچه من رو کف خیابون با گلوله جنگی کشتن...این درد وسیله‌ای برای خنداندن نیست.»
آتش شاکرمی، خاله نیکا شاکرمی از معترضان کشته شده، در واکنش این برنامه که تولید و اجرای آن را ایرج طهماسب بر عهده دارد، نوشت: «بله آقای طهماسب، خواهرزاده و گرفتن و زنده برنگشت، کشتنش. این حرف شما مصداق بارز شکنجه است، چند گرفتی؟»
خاله نیکا شاکرمی در ادامه استوری اینستاگرامی خود، نوشته که کسی حق ندارد در «هیچ برنامه طنزی با هیچ لحن کنایه‌آمیزی درمورد بچه‌های ما حرف بزند.»
آتش شاکرمی همچنین از اینکه سازندگان برنامه تلویزیونی «مهمونی» از به نوشته وی، «عادی‌سازی»، به «دلقک‌بازی» رو آورده‌اند، به تندی انتقاد کرده است.
او در ادامه با طرح این پرسش که «قرار است تا کجاها را ببینیم»، نوشته: «قرار است بعد از دلقک بازی و به مسخره گرفتن داغ ما، بعدش این داغ را چطور به خیال خودتان از معنا تهی کنید؟»
در کنار انتقادهای فراوان، شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز معترضان را به «تندروی» متهم کرده و نوشته‌اند که قصد ایرج طهماسب، «انتقاد» از حکومت، با طرح «کنایه» بوده است.
موضوعی که از سوی منتقدان رد شده و از جمله آتش شاکرمی در واکنش به این موضوع، نوشته: «این مسئله نه کنایه‌بردار است، نه جایش توی برنامه طنز است و نه می‌شود جز با خشم و اشک از آن حرف زد.»
نازنین متین‌نیا، روزنامه‌نگار و نویسنده هم در انتقاد از طهماسب، نوشته «با نشانه و کدگذاری و حرف را در زرورق پیچیدن، هیچ‌چیز درست نمی‌شود.»
نیک یوسفی، فیلمسازی که خود همزمان با اعتراضات در ایران مدتی بازداشت شده بود، هم در صفحه اینستاگرامش تصاویری از نیکا شاکرمی و حنانه کیا منتشر کرد و خطاب به ایرج طهماسب نوشت: «دیدم مدت‌ها اینستاگرام فعال نبودین، گفتم خواهرمون رو بهتون معرفی کنم، متاسفانه رفتن خیابون، برنگشتند.»
وی در واکنش به افرادی که معتقدند ایرج طهماسب با طنز خود، خواسته از حکومت انتقاد کند نیز اضافه کرده «راه‌های بهتری هم بود. می‌گفتی امسال عروسک بچه‌مون رو نداریم، چون از وقتی رفت خیابون، دیگه برنگشت.»
حساب توئیتری «یه وکیل» هم در واکنش به مضامین این برنامه، نوشته که «خواهرم رو گرفتن برای ما تروماست. برای ما زنانی که سال‌هاست حق آزادی پوشش نداریم، گرفته شدن توی خیابون‌ها، خنده نداره، خشم و درد و نفرت داره.»
مجتبی اسماعیلی، فعال مدنی و از داوطلبان عضو جمعیت خیریه دانشجویی امام علی، که خود در آذر ماه گذشته برای مدتی بازداشت شد هم در توئیتی نوشت: «ایرج طهماسب با استرس‌آورترین عبارات این روزها طنز ساخته و به خانواده همه بازداشتی‌ها خندیده» است.
حامد فرمند، فعال حقوق کودکان، در توئیتی با اشاره به اینکه «وقتی به نقض حقوق بشر در آثار هنرمند نقد می‌کنیم، نگویید اثر هنری و طنز با معیارهای حقوق بشری قابل ارزیابی نیست یا سابقه هنرمند را پیش نکشید»، نوشت: «اثر مهمونی، حقوق کودک را نقض می‌کرد. حالا ایرج طهماسب، مرگ انسان‌ها را ریشخند می‌کند.»
در ادامه انتقادها از ایرج طهماسب، کاربرانی با عکس زندانیان زن، از جمله نیلوفر حامدی و الهه محمدی، دو روزنامه‌نگاری که به دلیل انتشار مطالبی درباره مرگ و مراسم تشییع و تدفین مهسا امینی، کماکان در زندان هستند، یا زنانی که به دلیل مخالفت با حجاب اجباری، با اتهامات امنیتی روبرو شده و سال‌ها را در زندان گذراندند، به «آقای مجری» انتقاد کرده‌اند.
روشنک روزبهانی، تصویرساز ساکن لندن، با انتشار طرحی از چهره مهسا امینی، در توئیتی نوشت: «آقای طهماسب! خواهرم را گرفتند. خواهرم را زنده گرفتند و بدن بی‌جانش را پس دادند.»
پژمان موسوی، روزنامه‌نگار در ایران، نیز نوشت: «حتی یک آدم سفارشی‌ساز هم نمی‌توانست اینطور در برنامه‌اش، به دختران و زنان به عنوان پیشگامان اعتراض و بازداشت آنان اینطور دهن‌کجی و بی‌حرمتی کند.»
در میان سیل واکنش‌های انتقادی، برخی کاربران هم به دفاع از ایرج طهماسب پرداخته و به سابقه هنری وی و آثاری که همواره از اقبال عمومی برخودار بوده، اشاره‌کرده‌اند و نوشته‌اند که او «همیشه با مردم» بوده است.
از جمله کاربرانی نوشتند که ایرج طهماسب با «سال گرفتن، سال خیابان، سال قبض روح» جمله‌سازی کرده و «به زیرکی این ترس را که هر کس به خیابان رفته، باید بازداشت شده‌باشد و این می‌تواند باعث قبض روح شود»، بیان کرده است.
احسان کرمی، بازیگر و صداپیشه، با حمایت از ایرج طهماسب، او «سفیر سرزمین عروسک‌ها در کشور بزرگسالانه کودکان ایران» خواند و نوشت: طهماسب «تقریبا در تمام عمر حرفه‌ای خود با وجود اختناق شدید مهمترین انتقادها و حرف‌ها را در آثارش زده. جریان‌ساز بوده و سخت حرفه‌ای و تا ابد همین خواهد بود. اینطور ناشکیبا نباید بر او تاخت.»
حسین درخشان نیز به تندی به منتقدان طهماسب و «ملت ایران» تاخته و نوشته «اگه بخوای با ظرافت و غیرمستقیم حرفتو بزنی، عین هویدا، شایسته اعدام انقلابی هستی.»
کاربران دیگری نیز منتقدان را متهم کرده که «شوخی سرشان نمی‌شوند و دارند خرخره طهماسب را می‌جوند» و نتیجه‌گیری کرده که «اگر اینها به قدرت برسند، چه شود.»
هواداران برنامه «مهمونی» و ایرج طهماسب، منتقدان را به «شبیه حکومت شدن» و مخالفت با هر که «مثل ما فکر نمی‌کند»، «درک نکردن سطح طنز او» و «قضاوت زودهنگامِ ناشی از خشم از حکومت» متهم کرده‌اند.
کیومرث مرزبان، طنزنویس که خود نیز سابقه بازداشت و زندان را دارد، از افرادی است که از طهماسب حمایت کرده و انتقادها از «آقای مجری» را «سخت‌گیری» توصیف کرده که «بی‌شباهت به فرهنگ عزاپرستی که به آن معترضیم» نیست.
به نوشته وی، این برنامه ویژه کودکان بوده که به «شادی» نیاز دارند و در ادامه این پرسش را مطرح کرده که «مردم امروز و کودکان‌شان از کجا باید برای ادامه راه روحیه تغذیه کنند؟ ملت عزادار به روحیه احتیاج ندارد؟»
نازنین متین‌نیا، روزنامه‌نگار و نویسنده اما از زاویه دیگری به این ماجرا نگاه کرده و با اشاره به پخش برنامه مهمونی ایرج طهماسب، «در عید عزای مردم ایران»، نوشته «ما از نشانه و متلک و کنایه گذشتیم. ما واضح و شفاف می‌دانیم که هستیم و چه می‌خواهیم. ما عبور کردیم.»
او نوشته که «واقعیت» این است که ایرج طهماسب «بنا به هزار دلیل که ما از آن خبر نداریم...هیچ تغییری نکرده و این ما هستیم که تغییر کردیم و جلوتر رفتیم.»
وی اضافه کرده که مردم ایران از «جامعه هنرمند و روشنفکر ایرانی جلو زده»اند و افزوده «در مواجهه با مهمونی ما باید به خودمان تبریک بگوییم؛ آدم‌های معمولی که بالاخره فهمیدند با نشانه و کدگذاری و حرف را در زرورق پیچیدن، هیچ‌چیز درست نمی‌شود.»
منبع خبر: رادیو فردا 
اخبار مرتبط: واکنش‌ها به برنامه «مهمونی» ایرج طهماسب؛ از انتقاد علیه «عادی‌سازی» تا تقدیر از «طنز سیاه»
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
