مقایسه تلفات و سوانح رانندگی نوروز امسال با سالهای قبل/ برای کاهش حوادث رانندگی چه باید کرد؟

سرویس اجتماعی فردا؛ بشیر قلی زاده سرچشمه:  سوانح رانندگی در جاده‌های ایران همه ساله باعث مرگ و مصدومیت هزاران نفر شده و میلیاردها دلار هزینه بر اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. حوادث رانندگی در جاده ها کم بود که حوادث هوایی را هم باید به آن اضافه کرد. هر ساله در تصادفات رانندگی هزاران تن جان خود را از دست می دهند و هر سال پلیس از کاهش تلفات ناشی از حوادث رانندگی خبر می دهد اما فرمول محاسبه پلیس به چه نحوه است؟

در سال ۸۴ تعداد ۴ میلیون و ۱۲۷ هزار و ۷۶۴ وسیله نقلیه در کشور موجود بود که این عدد تاکنون به بیش از ۲۶ میلیون وسیله نقلیه رسیده است و هر روز بر تعداد آن افزوده می شود. به گفته آخوندی، وزیر راه و شهر سازی، تا ۲۰ سال آینده تعداد خودرو ها به ۵۰ میلیون برسد.

معمولا با افزایش تعداد خودروها تصادفات افزایش می یابد اما در کشورمان بنابه گفته های روسای پلیس راهور فعلی و قبلی هر سال ضرب آهنگ کاهش تلفات جاده ای ناشی از حوادث رانندگی به گوش می رسد، ضرب آهنگی که اگر قرار به کاهش بود اکنون باید بر جمعیت کشور هم افزوده می شد.

در وقوع تصادفات جاده‌ای سه عامل اصلی نقش بسزایی دارند که این عوامل انسان، خودرو و جاده است که سهم هر کدام در وقوع تصادف مشخص است هرچند که در تصادفات ده ها علل دیگر نقش آفرینی می کنند و سازمان ها و دستگاه ها در این تصادفات مقصر شناخته می شوند.

"سرویس اجتماعی فردا؛ بشیر قلی زاده سرچشمه:  سوانح رانندگی در جاده‌های ایران همه ساله باعث مرگ و مصدومیت هزاران نفر شده و میلیاردها دلار هزینه بر اقتصاد کشور تحمیل می‌کند"

بر اساس این گزارش، از سال ۸۴ تا ۹۳ طی ۱۰ سال تمام، در تصادفات جاده ای ۲۱۹ هزار و ۱۷۲ تن کشته شدند که این عدد، آمار بالایی به شمار می رود، چرا که تعداد کشته شدگان در ۸ سال جنگ تحمیلی با تعداد کشته های ده ساله تصادفات جاده ای تقریبا برابری می کند.

در سال ۹۴ برابر آمار ۱۰ ماهه پزشکی قانونی بیش از ۱۴ هزار تن در تصادفات کشته شدند که خوشبختانه در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۳ تعداد ۴۵۰ تن از هموطنانمان کمتر کشته شدند.

در سال های ۸۴ تا ۹۳ به ترتیب ۲۷ هزار و ۷۵۵ تن، ۲۷ هزار و ۵۶۷تن، ۲۲هزار و ۹۱۸ تن، ۲۳ هزار و ۳۶۲ تن، ۲۲ هزار و ۹۷۴ تن، ۲۰ هزار ۵۷۳ تن، ۲۰ هزار و ۶۸ تن، ۱۹ هزار و ۸۹ تن، ۱۷ هزار و ۹۹۴ تن، ۱۶ هزار ۸۷۲ تن تعداد کشته شدگان در تصادفات بوده است.

گفتنی است که با سپری شدن فقط ۹ روز از تعطیلات نوروزی، تعداد کشته های حوادث رانندگی نوروزی ۹۵ به بیش از ۳۰۰ تن رسیده و به نظر می رسد با افزایش ۲۰ تا ۱۰۰ درصدی ۴۰ کد تخلف رانندگی از ۲۵ اسفند سال ۹۴ همزمان با آغاز رزمایش بزرگ ترافیکی و خدمات سفر نوروز ۹۵ ، متأسفانه شاهد تغییر محسوسی در کاهش تلفات جاده ای نبودیم.

به گفته سرپرست پژوهشکده بیمه مرکزی ایران طبق آمار، ایران در میان ۱۹۰ کشور دنیا، از نظر تصادفات رانندگی رتبه ۱۸۹ را به خود اختصاص داده است و تنها کشور سیرالئون بوده است که وضعیت نامناسب تری از ایران داشته است.

به گزارش ایلنا غدیر مهدوی با بیان این که در نتیجه این تصادفات، زیان‌های غیرقابل جبرانی بر اقتصاد کشور وارد ‌می‌شود، گفت: تعداد تلفات جاده‌ای کشور در سال با تلفات یک جنگ تمام عیار برابری ‌می‌کند و بر اساس برآوردهای علمی پروفسور آیتی، رقم خسارت های مستقیم و غیر مستقیم آن از ۷ درصد تولید ناخالص ملی کشور افزون‌تر است‌.

این در حالی است که ‌می‌توان با تدوین و اجرای یک برنامه ۴ تا ۵ساله این تصادفات را به نصف و حتی یک سوم میزان فعلی رساند.

وی با بیان این که این برنامه در کشورهایی همچون ژاپن، آلمان و کشورهای اتحادیه اروپا در سال‌های پیش اجرا شده است، گفت: با وجود این که در این کشور‌ها تعداد تلفات در تصادفات از میزان جهانی پایین‌تر بود اما باز هم آن‌ها با اجرای یک برنامه مدون توانستند این میزان را به نصف کاهش دهند.

مهدوی متوسط جهانی مرگ ومیر در اثر حوادث رانندگی را ۱۴تا ۱۵نفر در هر ۱۰۰هزار نفر ذکر کرد و افزود: این میزان در کشور ما ۳۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر یعنی تقریبا دو برابرمیانگین جهانی است. در حالی که با تدوین و اجرای یک برنامه جامع ‌می‌توان این میزان را به نصف کاهش داد.

آمار تصادفات نوروزی تا ۱۲ فروردین

مهر: آمار تلفات رانندگی نوروز از سال ۱۳۹۰ تاکنون نشان می‌دهد که روند تلفات کاهشی بوده است اما همچنان تعداد زیادی از هموطنان در تعطیلات نوروزی جان خود را از دست می دهند. براساس آمارها در نوروز ساسل ۱۳۹۰، یک هزار و ۳۱۸ نفر به دلیل تصادف در جاده ها کشته شدند که این آمار در سال ۱۳۹۱ به یک هزار و ۱۴۱ نفر کاهش یافت.

"در سال ۹۴ برابر آمار ۱۰ ماهه پزشکی قانونی بیش از ۱۴ هزار تن در تصادفات کشته شدند که خوشبختانه در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۳ تعداد ۴۵۰ تن از هموطنانمان کمتر کشته شدند"اما روند کاهشی ادامه پیدا نکرد و در نوروز سال ۱۳۹۲، یک هزار و ۲۲۷ نفر در جریان سفرهای نوروزی بر اثر تصادفات رانندگی کشته شدند. در نوروز سال ۱۳۹۳، آمار تلفات به یک هزار و ۸۴ نفر و در نوروز سال ۱۳۹۴ به ۹۶۸ نفر کاهش یافت که نخستین عدد سه رقمی از تلفات رانندگی در نوروز به شمار می رود.

افکارنیوز: سردار سید تیمور حسینی رئیس پلیس راهور تهران بزرگ در نشست رسانه‌ای خود پیرامون تمهیدات نوروزی عملکرد این پلیس اشاره و اظهارداشت: برای ششمین سال متوالی پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ موفق به کسب رتبه اول از حیث کاهش تلفات بر اساس آمار پزشکی قانونی شد. رئیس پلیس راهور تهران بزرگ به آمار ۱۱ ماهه امسال پرداخت و تصریح کرد: ۹ درصد کاهش تلفات داشته‌ایم؛ یعنی ۵۶ نفر نسبت به سال قبل کمتر در تصادفات کشته شده‌اند.

وی به نرخ تلفات تصادفات رانندگی پرداخت و بیان داشت: نیمی از تلفات مربوط به عابران پیاده است و این گروه تا ۴۹ درصد کشته شدگان بالاترین نرخ تلفات را دارد؛ موتورسواران با ۲۸ درصد جایگاه دوم و رانندگان با ۹ درصد سهم تلفات جایگاه سوم ررا به خود اختصاص داده‌اند.
عالی‌ترین مقام راهنمایی و رانندگی پایتخت ادامه داد: ۸۳ درصد از تلفات ناشی از تصادفات رانندگی را آقایان و ۱۷ درصد را خانم‌ها.

رئیس پلیس راهور تهران بزرگ به سن فوت شدگان پرداخت و ادامه داد: ۳۹ درصد بالای ۵۰ سال، ۲۶ درصد ۳۰ تا ۵۰ سال، ۲۴ درصد ۲۰ تا ۳۰ سال و ۱۰ درصد سن کمتر از ۲۰ سال دارند و با توجه به آنکه تلفات مربوط به سن بالای ۵۰ سال است باید در این زمینه تمهیداتی اندیشید.

در تصادفات نوروز امسال وسایل نقلیه شخصی از جمله سواری و وانت بیشترین میزان مقصران تصادفات را به خود اختصاص داده اند و خودروهای مسافربری عمومی نیز با توجه به اجرای طرح تشدید کنترل ناوگان حمل و نقل عمومی تنها در ۲.۵ درصد تصادفات مقصر هستند.

درصد عوامل شکل گیری حوادث

سواری و وانت۱۷۵۱ فقره۶۵.۴ درصد موتورسیکلت۴۴۳ ۱۶.۶کامیون۲۳۰ ۸.۶عابر پیاده۱۸۶ ۷مسافربرعمومی۶۶ ۲.۵

علاوه بر وازگونی که رتبه نخست علل وقوع تصادفات است، انحراف به چپ با ۴۱۰ فقره وقوع و سرعت غیر مجاز با ۳۶۲ فقره در رتبه های بعدی قرار دارند.

علل وقوع تصادف

انحراف به چپ۴۱۰ فقره۲۰.۴ درصد سرعت غیر مجاز۳۶۲ ۱۸.۱تغییر مسیر ناگهانی۵۶ ۲.۸حرکت در خلاف جهت۱۹ ۰.۹خستگی و خواب آلودگی۱۵۴ ۷.۷سایر۳۳ ۱.۶عبور از محل ممنوع۴ ۰.۲عدم توانایی کنترل وسیله نقلیه۸۶ ۴.۳توجه نداشتن به جلو۵۸۰ ۲۸.۹رعایت نکردن حق تقدم۲۴۱ ۱۲رعایت نکردن فاصله طولی۴۰ ۲نقص فنی۱۵ ۰.۷نقص ماده ۲ آئین نامه راهها۵ ۰.۲

همچنین در نوروز امسال بیشتر تصادفات در ساعت ۱۶ تا۲۰ رخ داده است و پس از آن بیشترین تصادفات رخ داده در ساعت ۱۲ تا ۱۶ بوده است.

ساعات وقوع تصادفات

از ساعت یک تا ۴ بامداد۱۵۳ فقره۸ درصد از ساعت ۴ تا ۸ صبح۱۵۲ ۸ درصد از ساعت ۸ تا ۱۲ ظهر۳۵۹ ۱۸از ساعت ۱۲ تا ۱۶ ۵۱۰ ۲۵ درصد از ساعت ۱۶ تا ۲۰ ۵۶۱ ۲۸ درصد از ساعت ۲۰ تا ۲۴ ۲۷۰ ۱۳ درصد

در این مدت ۶۰ درصد تصادفات در ۳۰ کیلومتری شهرها و ۴۰ درصد نیز از کیلومتر ۳۰ به بعد شهرها رخ داده است.

تصادفات بر حسب کیلومتر

تا ۳۰ کیلومتر۱۱۹۴ فقره۶۰ درصد از ۳۰ کیلومتر به بعد۸۱۱ ۴۰

این در حالی است که ۶۱ درصد تصادفات نوروزی در راههای اصلی کشور به وقوع پیوسته و پس از آن راههای فرعی در رتبه دوم قرار دارد.

تصادفات بر حسب محور

راه اصلی۱۲۲۴فقره۶۱ درصد راه فرعی۵۵۳ ۲۸راه روستایی۲۲۸ ۱۱

مصدومیت‌های ناشی از حوادث رانندگی در ایران و راههای پیشگیری از آن

به منظور بالا بردن آگاهی عمومی درباره این مساله و روشن تر شدن ابعاد آن یونیسف با همراهی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان بهزیستی کشور، پلیس و شهرداری تهران مبادرت به اجرای برنامه اطلاع رسانی در این زمینه نموده است تا از این طریق سهمی در کاهش میزان مرگ و میر و مصدومیت‌های ناشی از سوانح رانندگی ایفا کند. همه افرادی که در ایران به نحوی با رانندگی و تردد جاده‌ای سر و کار دارند باید نسبت به برخی آمار کلیدی ، از قبیل آنچه در زیر آورده شده، آگاهی داشته باشند.

سوانح جاده‌ای در ایران بیست برابر میانگین جهانی است

سالانه در سراسر جهان سوانح رانندگی منجر به مرگ حدود ۲/۱ میلیون نفر و مصدومیت و معلولیت بیست تا پنجاه میلیون نفر می‌گردند.

در میان همه مصدومیت‌های غیر عمدی منجر به فوت کودکان زیر پنج سال، مصدومیت های ناشی از سوانح رانندگی مهمترین عامل مرگ و میر محسوب می‌شود.

هر ساله در ایران تصادفات جاده‌ای باعث مرگ حدود 28,000 نفر و مصدومیت یا معلولی 300,000 نفر دیگر می‌گردد. در ایران در هر نوزده دقیقه یک نفر در جاده‌های کشور جان می‌سپارد و در هر دو دقیقه خبر مصدومیت جدی و حتی معلولیت مادام‌العمر یک نفر بر اثر حوادث جاده‌ای به اعضای خانواده‌اش می‌رسد. مرگ و میرهای ناشی از سوانح رانندگی سالانه شش میلیارد دلار هزینه بر اقتصاد ایران تحمیل می‌کند، که معادل بیش از ۵ درصدِ تولید ناخالص ملی کشور است.

حدود ۲۵ درصد از کلیه تلفات جاده‌ای ایران مربوط به حوادث موتورسیکلت است که در بیش از ۶۰ درصد این موارد مرگ به دلیل عدم استفاده از کلاه ایمنی و بروز ضربه مغزی رخ می‌دهد. درصد از تلفات سوانح رانندگی جهان مربوط به کشورهای دارای درآمد کم و متوسط است.

"این در حالی است که ‌می‌توان با تدوین و اجرای یک برنامه ۴ تا ۵ساله این تصادفات را به نصف و حتی یک سوم میزان فعلی رساند"
تا سال ۲۰۲۰ میلادی سوانح جاده‌ای و رانندگی از بیماری سرطان سبقت گرفته و فقط بعد از بیماری های قلبی و افسردگی، به دومین علت اتلاف سال‌های عمر، بدل خواهد شد.

سوانح رانندگی و جاده‌ای دومین عامل اصلی مرگ و میر افراد ۵ تا ۲۵ ساله در جهان

سوانح رانندگی و جاده‌ای قابل پیش‌بینی و قابل پیشگیری هستند. بسیاری از کشورها با پرداختن به مسائل اصلی، به موفقیت‌های چشمگیری در کاهش تعداد تصادفات و کاهش فراوانی و شدت آسیب‌های ناشی از سوانح رانندگی دست یافته‌اند. مداخله¬های مؤثر آنهائی بوده¬اند که به مسائل زیر پرداخته‌اند:
 
سرعت غیرمجاز: سرعت غیرمجاز مهمترین عامل ایجاد آسیب‌های ناشی از رانندگی در اغلب کشورها است. احتمال رانندگی با سرعت زیاده از حد یا غیرمجاز مشخصاً در میان مردان جوان بیشتر است. تحقیقات نشان داده ‌است که هر یک کیلومتر در ساعت کاهش در سرعت متوسط وسائل نقلیه باعث اُفت چهار الی پنج درصدی در تصادفات مرگبار می‌گردد.

استفاده از کمربند ایمنی: نسبت به سایر اقدامات ایمنی، کمربند ایمنی تا کنون باعث نجات بیشترین تعداد افراد در هنگام سوانح رانندگی شده است . یافته‌ها نشانگر آنند که مردان جوان در مقایسه با سایر گروه‌ها کمتر مقید به استفاده از کمربند ایمنی در هنگام رانندگی هستند. استفاده از کمربند ایمنی باعث کاهش ۵۰-۴۰ درصدی در تمامی آسیب¬ها و کاهش ۶۰-۴۰ درصدی در آسیب¬های مرگبار می‌گردد.

وسائل ایمنی برای کودکان: وسائل ایمنی برای کودکان، از قبیل صندلی نوزاد ، صندلی کودک و صندلی مرتفع، همگی در پیشگیری از تلفات نوزادان و خردسالان هنگام سفر با خودرو بسیار مؤثر هستند. استفاده از این گونه وسائل نرخ مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی را در میان نوزادان تا ۷۱ درصد و در میان کودکان تا ۵۴ درصد کاهش می‌دهد.

کلاه ایمنی: استفاده از کلاه ایمنی مؤثرترین راه کاهش آسیب‌های ناحیه سر و کاهش تلفات ناشی از تصادفات موتورسیکلت، دوچرخه موتوری و دوچرخه محسوب می‌شود.

"براساس آمارها در نوروز ساسل ۱۳۹۰، یک هزار و ۳۱۸ نفر به دلیل تصادف در جاده ها کشته شدند که این آمار در سال ۱۳۹۱ به یک هزار و ۱۴۱ نفر کاهش یافت"عدم استفاده از کلاه ایمنی در حین موتورسواری در میان مردان جوان متداولتر از سایر گروه‌ها است. یافته‌ها حاکی از آنند که استفاده از کلاه ایمنی موتورسیکلت هم شدت و هم احتمال آسیب‌ِ ناحیۀ سر را حدود ۷۰ درصد کاهش می‌دهد.

طراحی و زیرساخت‌ جاده‌ها: اقدامات مربوط به بهبود طراحی و زیرساخت‌ِ جاده‌ها عبارتند از: جداسازی انواع متفاوت وسایل نقلیه؛ تأمین معابر ایمن‌تر برای دوچرخه‌سواران و عابران پیاده؛ ساختن پیاده‌رو و معابر مشخص عابران پیاده؛ و کاهش سرعت خودروها از طریق ایجاد سرعت‌گیر، مناطق میخکوبی شده و ساخت میدان.

خدمات اضطراری: بسیاری از قربانیان سوانح جاده¬ای به دلیل کمبود امکانات و خدمات اضطراری نظیر خدمات درمانی، آتش‌‌نشانی و پلیس، قبل از رسیدن به بیمارستان جان می‌بازند. بهبود سطح خدمات اضطراری از محل تصادف تا مراکز درمانی و پس از آن، احتمال زنده ماندن و پیشگیری از نقص‌عضو و آسیب‌های درازمدت برای سانحه دیدگان حوادث رانندگی را افزایش می‌دهد.