ماجرای برداشت ۱۰۰ میلیون متر مکعبی قطر از گاز پارس جنوبی/ سود ۱۲۰ هزار میلیاردی چگونه از دست می رود؟

سرویس اقتصادی «فردا»- هر چند که توسعه ۴۵ میدان نفتی و گازی در قانون برنامه پنجم در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته و توسعه میدان‌های مشترک نفتی و گازی به‌عنوان اولویت‌دارترین برنامه‌های توسعه‌ای برای این وزارتخانه شناخته شده، اما حدود ۵۰ درصد ذخایر گاز طبیعی ایران در مخازن مشترک قرار گرفته‏اند که مطابق با اعلام مسئولان وزارت نفت برای توسعه مخازن مشترک گاز در برنامه پنجم توسعه باید حدود ۶۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام شود.

در این میان، تولید فعلی شرکت ملی نفت ایران از مخزن پارس‏ جنوبی حدود ۲۱۰ میلیون متر مکعب در روز است که با توسعه فازهای جدید این میدان مشترک با قطر ظرفیت تولید گاز ترش به ۷۷۵ میلیون متر مکعب در روز تا سال ۱۳۹۴ افزایش می‌یابد. این در حالی است که در حال حاضر قطر به عنوان مهم‌ترین شریک ایران در میادین مشترک گازی به طور متوسط روزانه ۳۶۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی از پارس جنوبی برداشت می‌کند.

در این خصوص صادق زیبا کلام تحریم های صورت گرفته علیه ایران را یکی از دلایل عدم توانایی ایران در برداشت بیشتر از این میادین گازی عنوان کرد و گفت: پارس جنوبی یکی از غنی‌ترین ذخایر گازی در منطقه خلیج‌فارس است که حدود ۲۵سال پیش کشف شده و میان ما و قطر مشترک است. اما در این بین قطری‌ها از همان ابتدا به‌سرعت دست‌به‌کار شدند و کار به جایی رسید که ثروت به‌دست‌آمده از پارس‌جنوبی، چهره قطر را ظرف دو دهه گذشته زیر و رو کرد.

"این در حالی است که در حال حاضر قطر به عنوان مهم‌ترین شریک ایران در میادین مشترک گازی به طور متوسط روزانه ۳۶۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی از پارس جنوبی برداشت می‌کند"

این استاد دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار «فردا» اظهار داشت: دلیل برداشت کم تر ایران از میدان گازی پارس جنوبی بواسطه تحریم ها بوده که ما نتوانستیم از این حوزه به خوبی برداشت های لازم را داشته باشیم و قطر نیز در این امر خیلی بهتر از ما توانسته برداشت کند. این مسئله قطعا به خاطر تحریم ها و مشکلاتی بوده که در پرونده هسته ای وجود داشته است.

وی در ادامه افزود: سال گذشته قطری ها ۱۰۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از ما گاز برداشت کرده اند. این یعنی ۴۰ میلیارد دلار. ۴۰ میلیارد را وقتی ضرب در دلار ۳ هزار تومانی کنیم به عبارتی می شود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان.

برای اینکه بفهمیم ۱۲۰ هزار میلیارد تومان یعنی چقدر پول باید بگوییم که کل بودجه عمرانی کشور در سال گذشته ۳۷ هزار میلیارد تومان بوده یا اینکه کل بودجه آموزش و پرورش کشور در سال گذشته ۱۳ هزار میلیارد تومان بوده است. کل بودجه سال جاری بهداشت و درمان و بیمارستان های کشور نیز ۱۷ هزار میلیارد تومان است.

ما تا پایان جنگ کار جدی نمی‌توانستیم انجام دهیم و نخستین اقداماتمان در دوران اصلاحات آغاز شد که منجر به به‌وجودآمدن عسلویه شد اما قطری‌ها از ما خیلی جلوتر افتادند. مجموعه‌ای از دلایل سیاسی سبب می‌شد تا شرکت‌های مهم غربی که تخصص بالایی در تکنولوژی پیچیده و پرهزینه حفاری و استخراج در کف دریا دارند، خیلی اشتیاقی به کارکردن با ما نداشته باشند. حالا ما به خاطر تحریم ها ۱۲۰ هزار میلیارد تومان پول را از دست داده ایم به خاطر اینکه در پارس جنوبی فازهای عقب افتاده داشته ایم و شرکت های خارجی ایران را ترک کرده اند.

"اما در این بین قطری‌ها از همان ابتدا به‌سرعت دست‌به‌کار شدند و کار به جایی رسید که ثروت به‌دست‌آمده از پارس‌جنوبی، چهره قطر را ظرف دو دهه گذشته زیر و رو کرد"اما رفع تحریم ها می تواند کمکی بر افزایش برداشت های ایران از این میدان گازی داشته باشد.