قدیمی‌ترین نقاشی‌های ایران/ تصاویر

فارس: کتاب «سرگذشت نقاشی در ایران» که به تازگی توسط پرویز براتی منتشر شده، حاوی مقدمه و مطالبی خواندنی درباره نقاشی‌های ایرانی است. روایت براتی با قصه حضور یک خارجی در لرستان شروع می‌شود که خواندن آن خالی از لطف نیست:

حضور یک ایران‌شناس آمریکایی در لرستان

حضور یک خارجی برای ساکنان منطقه «میرملاس» و «همیان» تازگی داشت. تا زمانی که هنری‌فیلد پا به منطقه «میرملاس» نگذاشته بود، آنها هیچ بیگانه‌ای را از نزدیک ندیده بودند.

شب بود که فیلد وارد روستا شد، مردان «میرملاس» حسن غریبی نسبت به این مرد و کوله‌پشتی بزرگش داشتند، حس آمیخته به غیرت و کنجکاوی، ورود مردی بیگانه با ظاهری متفاوت به قلمروشان قابل تحمل نبود، اما ظاهرا این مرد با دیگر مردان رهگذری که طی سال‌های گذشته، گذرشان به میرملاس افتاده بود، فرق داشت. در این سفر راهنمایی از اهالی «همیان»، با قاطری که روی آن مقدار تجهیزات و آذوقه بسته شده بود، فیلد را همراهی می‌کرد.

"فارس: کتاب «سرگذشت نقاشی در ایران» که به تازگی توسط پرویز براتی منتشر شده، حاوی مقدمه و مطالبی خواندنی درباره نقاشی‌های ایرانی است"

این ماجرا مربوط به سال ۱۳۲۷ شمسی بود. فیلد به محض ورود به ده «میرملاس» از طریق راهنمایش سراغ کدخدا را گرفت. او از زمان ورودش به ایران فهمیده بود که کدخدایان در روستاها نقش رئیس دهکده را برعهده دارند. گیو، کدخدای «میرملاس»، با احتیاط ولی با روی گشوده فیلد را به خانه خود دعوت کرد و در آنجا، از قصد این ایران‌شناس آمریکایی برای تحقیق روی نقاشی‌های غارهای «میرسلاس» و «همیان» آگاه شد.

صبح روز بعد، در حالی که هنوز سپیده نزده بود، فیلد به همراه گیو و راهنمایش، عازم غارهای «میرملاس» شدند و حوالی ظهر به غارها رسیدند.

کشف چنین نقاشی‌هایی برای فیلد قابل تصور نبود. او در حالی که به فارسی دست و پا شکسته‌ای حرف می‌زد، رو به گیو کرد و گفت: «محشر... خیلی کوب هست این‌ها مستر گیو!... excellent.very good گیو در حالی که هاج و واج مانده بود، به راهنمای فیلد گفت: «چه می‌گه ای به مو؟ مگه تا حالا غار ندیده؟!» راهنما به زبان محلی به گیو توضیح داد که این نقاشی‌ها چه قدر برای امثال فیلد جالب و مهم هستند.

این کشف بعدها برخی از ابهام‌های مربوط به تاریخ پیدایش نقاشی در ایران را برطرف کرد: فیلد و دو همراهش در «میرملاس»، سراغ غارهای کونجی و همیان رفتند و برای اولین بار صحنه‌های رزم و شکار با تیر و کمان را دیدند، این غارها پر بودند از تصاویر حیواناتی چون اسب، گوزن، بزکوهی، سگ و...

"روایت براتی با قصه حضور یک خارجی در لرستان شروع می‌شود که خواندن آن خالی از لطف نیست: حضور یک ایران‌شناس آمریکایی در لرستان حضور یک خارجی برای ساکنان منطقه «میرملاس» و «همیان» تازگی داشت"که روی سنگ‌ها و صخره‌ها اجرا شده بودند.

بعدها منتقدان و تاریخ‌نگاران هنر، این آثار را از جمله قدیمی‌ترین آثار نقاشی در ایران به حساب آوردند.