میراث حافظ فالنامه نیست/ رویکرد به لسان الغیب تغییر نکرده

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، هر ساله با فرارسیدن مهر ماه و یادروز حافظ شیرازی همگان و به طور ویژه اهالی و متولیان فرهنگ و ادب تلاشی را آغاز می کنند تا یاد و میراث این ستاره درخشان آسمان ادب فارسی در بیستم مهر گرامی نگه داشته شود. اساسا فکر نامگذاری روزهایی از سال به نام شاعران و بزرگان کشور با نامگذاری بیستم مهر ماه به عنوان روز حافظ شیراز و به ابتکار و پیشنهاد شیراز و جمعی از اهالی فرهنگ این شهر آغاز شد و پس از آن ایام دیگر سال نظیر روز عطار، مولانا، فردوسی نیز در تقویم ملی کشور ثبت شد. حال در اینکه با برگزاری این روزها و به عنوان نمونه یادروز حافظ، تا چه حد میراث ارزشمند این عرفا و بزرگان ادب ایران زمین گرامی داشته می شود و به عرضه جهانی می رسد انتقادها و گلایه های مختلفی وجود دارد اما آنچه علاوه بر این موضوعات باید مد نظر قرار گیرد تغییر رویکرد، تفکرات و ذهنیتهایی بوده که در بین افکار عمومی و حتی مسئولان و متولیان امر در پی برگزاری این مناسبتها وجود دارد. یادروز حافظ که چند روز دیگر فرا می رسد مصداق مهمی برای آسیب شناسی تغییر رویکردها به حافظ در ابعاد مختلف است. کاووس حسنلی عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، شاعر، مدیر علمی مرکز حافظ شناسی و دبیر علمی یادروز حافظ از جمله مبتکرانی بوده که همواره در طول سالهای گذشته با طراحی و اجرای برنامه های مختلف و متنوعی علاوه بر اینکه همواره شیراز را به عنوان پیشنهاد دهنده ایده های نو و جدید معرفی کند تلاش کرده طی این مدت میراث گرانقدر حافظ شیرازی و سایر ادیبان استان فارس به فراموشخانه تاریخ سپرده نشود.

"یادروز حافظ که چند روز دیگر فرا می رسد مصداق مهمی برای آسیب شناسی تغییر رویکردها به حافظ در ابعاد مختلف است"بی گمان نیز در مراسم یادروز حافظ یکی از بخشهایی که همواره از یک ماه قبل پیش بینیها و اقدامات لازم را صورت داده مرکز حافظ شناسی و در محوریت آن کاووس حسنلی بوده است و امروز نیز نشستهای علمی این مراسم را شاید بتوان بی کم و کاست ترین بخش های این مناسبت دانست. حسنلی در گفتگویی که با خبرنگار مهر در شیراز داشت، موضوعاتی نظیر تغییر رویکردها به حافظ، مرکز حافظ شناسی و ... را به عرصه تحلیل کشیده و در این خصوص برآن باور است که از یادروز حافظ سال ۸۷ تا یادروز حافظ سال ۸۸ تغییر چندانی را نمی توان در رویکرد به این شاعر بزرگ جهانی مشاهده کرد. فا نامه ها نباید میراث لسان الغیب باشد/ مسئولان چاره اندیشی کنند وی با اشاره به اینکه طی این یکسال نه تنها گسترش رویکرد به حافظ دیده نمی شود بلکه تغییر چندانی نیز در این موضوع قابل مشاهده نیست، افزود: امسال نسبت به سال گذشته نمی توان دید که مردم به حافظ بیش از گذشته روی آورده اند، این را از آمار انتشارات و چاپ های آثار مربوط به حافظ به خوبی می توان درک کرد. حسنلی با اشاره به اینکه فالنامه ها همچنان در کانون توجه مردم هستند، عنوان کرد: این موضوع را می توان از تعدد فالنامه ها و آمار نشر و انتشارات آنها نیز دریافت کرد در حالیکه حافظ و آثار او بسیار شایسته تر از این است که به فالنامه محدود شود.

به نظر می رسد که فالنامه ها سنگ محک مناسبی باشد برای اینکه مسئولان امر متوجه شوند تا چه حد در شناخت مثبت و عمیق حافظ و مضامین آثار و اشعار او در میان آحاد جامعه موفق عمل کرده اند و در این راه به نظر می رسد باید برای یکسال آینده این موضوع را در دستور کار خود قرار داده تا برای سال آتی بتوان از تغییر تفکرات و رویکرد به حافظ به عنوان یکی از دستاوردهای مهم یکسال قبل یاد کرد. راهنمای موضوعی حافظ پژوهی تلاشی برای میراث لسان الغیب به گزارش مهر اما در این شرایط که نمی توان کارنامه قابل دفاعی را از متولیان فرهنگ به ویژه در حوزه "حافظ" متصور بود مرکز حافظ شناسی با محوریت کاووس حسنلی دستاوردی را به ارمغان آورده که شاید بتوان آن را قدمی محکم برای ادای دین به مقام شامخ حافظ شیرازی دانست. "راهنمای موضوعی حافظ پژوهی" زاده هفت سال تلاش این مرکز و کاووس حسنلی بوده که در آن تمامی اطلاعات مورد نیاز در خصوص موضوعات مرتبط با حافظ گنجانده شده است. کاووس حسنلی در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر که در مورد جزئیات این کتاب پرسید، گفت: در مرحله اول همه کتابهای موجود در پیوند با حافظ را به شکل زیر موضوعی فهرست کردیم و حاصل آن بیش از ۱۳۰ هزار فیش شد و انتشارات نوید شیراز در حال چاپ این کتاب است که امیدواریم در یاد روز حافظ رونمایی شود. مدیر علمی مرکز حافظ شناسی عنوان کرد: این کتاب راهنمای کاملی بوده مبنی بر اینکه هر موضوعی که به فکر برسد که آیا در مورد آن مطلبی وجود دارد یا خیر از این طریق قابل جستجو است و افراد می توانند با مطالعه آن به تمام مطالب در پیوند با حافظ شامل زندگی، شعر، اندیشه حافظ و هر موضوعی دیگر راهنمایی شوند.

"حسنلی در گفتگویی که با خبرنگار مهر در شیراز داشت، موضوعاتی نظیر تغییر رویکردها به حافظ، مرکز حافظ شناسی و .."به نظر می رسد که این کار گامی نخست و مهم برای ادامه چنین روندی در بین متولیان و مسئولان حوزه فرهنگ، شعر و ادب باشد. مرکز حافظ شناسی و مصائب بی مهریها در این میان به نظر می رسد مرکز حافظ شناسی در میان انبوهی از بی مهریها در حال تلاش برای حفظ داشته های فرهنگی و آنچه از حافظ باقیمانده، است. همکاری های حداقلی و کم توجهی ها به این مرکز شاید هیچگاه به زبان مسئولان و اعضای آن نیاید اما حضور در کنار فعالیتهای آنها به خوبی گواه این مطلب است که مرکز حافظ شناسی این شایستگی را دارد که به یک مجموعه ای عظیم تبدیل شود که حافظ را بیش از پیش در اذهان سایر ملل در عرصه معرفی و گسترش قرار دهد. حسنلی در خصوص مرکز حافظ شناسی نیز گفت: این مرکز در چند حوزه فعالیت می کند که یکی از آن، حوزه آموزشی است، هر روز کلاسهای حافظ خوانی برگزار می شود به طوریکه طی این سالها حدود هفت هزار نفر در این کلاسها آموزش دیده اند. وی تاکید کرد: به شدت اعتقاد دارم که همین افرادی که در کلاسهای این چنینی شرکت کرده اند در ارتقای سطح فرهنگی جامعه تاثیرگذار خواهند بود و بیش از پیش به شناخت از حافظ دست می یابند.

حسنلی به انتشار ۲۰ عنوان کتاب با موضوع حافظ در این مرکز اشاره کرد و از خدمات رسانی های رایگانی سخن گفت که دانشجویان، پژوهشگران و حافظ دوستان سراسر و خارج از کشور از این مرکز در ارتباط با جمع آوری اطلاعات پیرامون حافظ دریافت می کنند. وی از پشتیبانی نه چندان زیاد از مرکز حافظ شناسی نیز سخن گفت، پشتیبانی که شاید اگر کمی بیشتر می شد محصولات ارزشمندی را از خود به یادگار می گذاشت. به گزارش مهر، همواره برای معرفی اعتبار و تمدن ایران و فارس از نام حافظ استفاده شده اما باید دید تا چه حد در جهت ادای دین به این بزرگمرد تاریخ ایران زمین و گسترش میراث گرانبهای وی اقدام شده و تا چه حد مردم و مسئولان حاضرند برای این چهره شاخص جهانی سرمایه گذاری کنند. ایجاد موزه حافظ شناسی، تغییر رویکرد مردم از خرید فالنامه ها به خریداری آثار فاخر حافظ و تلاش جهت یادگیری آن و... همه و همه دستور کارهای مهمی به شمار می رود که متولیان امر با حمایت از دوستداران حافظ و مراکزی مانند حافظ شناسی می توانند به سرمنزل مقصود برسانند.