ورود بورس به فاز انتظار

 شروین شهریاریبورس تهران در هفته جاری نظاره گر دو رفتار متفاوت از سوی سرمایه‌گذاران بود به نحوی که در آغاز هفته، هراس فزاینده و فشار عرضه از سوی فروشندگان سهام، منجر به افت ۷/۲ درصدی شاخص طی دو روز شد اما با تعدیل نگرانی‌های سیاسی، وضعیت بازار در سه روز بعدی رو به تعادل گذاشت؛ البته شاخص بورس از رهگذر فعل و انفعالات مزبور در نهایت نتوانست از روند منفی رهایی یابد و با افت ۸/۰ درصدی در طول این هفته به استقبال تعطیلات طولانی پیش رو رفت. حجم معاملات خرد نیز در این هفته در سطح ۲۶۰ میلیارد تومان رقم خورد که حدود نصف حجم داد و ستدهای خرد در دوران اوج بازار در ماه فروردین است. کاهش سطح فعالیت معامله‌گران به طور کلی می‌تواند نشانه‌ای در جهت افزایش احتیاط سرمایه‌گذاران در مواجهه با شرایط کنونی بورس تلقی شود. با توجه به سطوح فعلی قیمت سهام و پابرجا بودن ریسک‌های محیطی، تداوم وضعیت صبر و انتظار از سناریوهای محتمل پیش روی بازار سرمایه تا پیش از آغاز فصل تابستان به شمار می‌رود. تلاش برای تخفیف نگرانی سرمایه‌گذاران اظهار نظر‌های رسمی از سوی مدیرعامل شرکت بورس و سازمان بورس مبنی بر طبیعی بودن شرایط بازار و عادی شدن وضعیت در آینده نزدیک، هر چند تا حدی دیرهنگام صورت پذیرفت اما نقش مهمی در آرام کردن جو هیجانی فروش سهام ایفا کرد.

"حجم معاملات خرد نیز در این هفته در سطح ۲۶۰ میلیارد تومان رقم خورد که حدود نصف حجم داد و ستدهای خرد در دوران اوج بازار در ماه فروردین است"همچنین همراهی سرمایه‌گذاران حقوقی در اجتناب از عرضه‌های پرحجم و امتناع سازمان خصوصی‌سازی از فروش سهام به صورت خرد، اقداماتی موثر به منظور کنترل روند بازار بودند. البته قطعی نشدن معامله بلوک ۹/۴ درصدی ایران‌خودرو در روز چهارشنبه تاثیر منفی کلی بر فضای معاملات داشت و بار دیگر بر شایعات و نگرانی‌ها در خصوص وضعیت خودروسازان دامن زد. این مساله در کنار در جریان بودن بحث تحقیق و تفحص مجلس از معاملات بلوکی اخیر خودروسازان و نحوه واکنش به آنها کماکان از ریسک‌های پیرامونی برای سهام این صنعت به شمار می‌رود. بدین ترتیب صنعت خودرو که با بازده ۱۴۰ درصدی از صنایع برتر بورس در سال گذشته بوده است در سال جاری با ثبت کاهش ۵/۳ درصدی تا کنون نتوانسته عملکرد درخشان خود را تکرار کند. در این میان، صنعت فلزات اساسی به‌رغم فشار عرضه‌ها با رشد میانگین بیش از یک درصدی، هفته خوبی را با محوریت سهام فولادی پشت‌سر گذاشت.

در این گروه، افزایش دو درصدی قیمت محصولات مبارکه در بورس کالا نشانه‌ای دیگر از انعطاف مسوولان دولتی برای‌گذار از نرخ‌گذاری محصولات پس از اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها محسوب می‌شود. سهام تولید کنندگان روی نیز که این روزها بسیار به روند کلی بازار وابسته شده‌اند، فراز و نشیبی هماهنگ با شاخص بورس در طول هفته داشتند. به تازگی اکثر مراجع معتبر تحلیل بین‌المللی از غلبه تقاضا بر عرضه این فلز از فصل چهارم سال ۲۰۱۲ میلادی خبر می‌دهند. سهامداران صنعت تجهیزات اما شاهد عملکرد نامناسبی بودند و سهام سه شرکت شاخص گروه یعنی صدرا، آذرآب و ماشین‌سازی اراک به ترتیب کاهش قیمت ۸، ۱۲ و ۳ درصدی را در این هفته تجربه کردند. عملکرد کمتر از حد انتظار صدرا در گزارش ۱۲ ماهه در کنار تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا را می‌توان به عنوان تقویت‌کننده انگیزه‌های فروش سهام در گروه مزبور به شمار آورد.

"کاهش سطح فعالیت معامله‌گران به طور کلی می‌تواند نشانه‌ای در جهت افزایش احتیاط سرمایه‌گذاران در مواجهه با شرایط کنونی بورس تلقی شود"خبرهای داغ برای بیمه‌ها و بانک‌هابه لحاظ تحولات اقتصادی کلان حاکم بر صنایع بورسی در هفته مورد گزارش اخبار مهمی در حوزه صنایع بانکداری و بیمه منتشر شد. در مورد شرکت‌های بیمه، نرخ دیه قانونی سال ۹۰ از تاریخ ۱۶ خرداد ماه بنا بر مصوبه قوه قضائیه اجرایی با افزایش دو برابری در ماه‌های غیر حرام به ۹۰ میلیون تومان و در ماه‌های حرام به ۱۲۰ میلیون تومان می‌رسد. براین اساس شرکت‌های مرتبط با افزایش قابل ملاحظه ضریب خسارت در این رشته در صورت اجرایی شدن این مصوبه مواجه خواهند شد . همچنین با توجه به «یوم‌الادا» بودن پرداخت دیه (که بیمه گر را ملزم به پرداخت دیه به نرخ روز می‌کند) شرکت‌های بیمه در هفته‌های اخیر تلاش زیادی در جهت تسویه پرداخت‌های معوق دیه به منظور عدم شمول نرخ‌های جدید بر پرونده‌های قبلی صورت داده اند که طبیعتا وضعیت نقدینگی شرکت‌ها را متاثر ساخته است. البته واکنش بازار سهام به این تحولات در صنعت بیمه تقریبا خنثی بود و شاخص گروه، افت محدود ۷/۰ درصدی را ثبت کرد.

در صنعت بانکداری نیز تصمیمات شورای پول و اعتبار در این هفته مبنی بر بدون تغییر ماندن نرخ سود سپرده‌ها، تحولی مهم برای اهالی بازار سرمایه محسوب می‌شود. عدم افزایش نرخ سود سپرده‌ها هر چند انگیزه برای رشد قیمت سهام را فراهم می‌آورد اما در فضای تورمی کنونی می‌تواند افزایش تلاطم در بازارهای موازی نظیر سکه و ارز را رقم بزند. شاخص صنعت بانکداری در هفته مورد گزارش ۵/۱ درصد کاهش یافت. در این گروه داد و ستد سهام بانک سرمایه در روز چهارشنبه به عنوان نخستین بانک فرابورسی (غیرالکترونیک) آغاز شد تا «سمایه» با۴/8=P/E و ارزش بازار۷۸۹ میلیارد تومان جایگاه آخر به لحاظ ارزش بازار را در بین بانک‌های بورسی از آن خود کند.رصد تحرکات در بازار مسکن اظهارنظر رییس اتحادیه کشوری مشاوران املاک مبنی بر رشد ۵ تا ۸ درصدی قیمت مسکن در دو ماه نخست سال‌جاری، نشانه‌ای مهم در جهت احتمال خروج بازار مسکن از رکود سه ساله ارزیابی می‌شود. این اظهار نظر هر چند با مخالفتهایی از سوی مقامات دولتی مواجه شد اما دو برابر شدن حجم نقدینگی کشور در سه سال اخیر در کنار عدم رشد قیمت مسکن در این دوره (که به معنای کاهش قیمت واقعی مسکن با لحاظ کردن تورم است) به لحاظ منطق اقتصادی، امکان افزایش تحرکات در این بخش را تقویت می‌کند.

"با توجه به سطوح فعلی قیمت سهام و پابرجا بودن ریسک‌های محیطی، تداوم وضعیت صبر و انتظار از سناریوهای محتمل پیش روی بازار سرمایه تا پیش از آغاز فصل تابستان به شمار می‌رود"رشد قابل ملاحظه ارزش حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن در فرابورس در روزهای اخیر از ۵۷۰ هزار ریال به بیش از ۸۱۰ هزار ریال نیز نشان از افزایش تقاضای خریداران برای این وام کوچک مسکن دارد. با توجه به ارتباط طبیعی چرخه‌های رونق و رکود بورس با بازار مسکن لازم است تا فعالان بازار سهام به دقت تحولات این حوزه را دنبال ‌کنند تا مشخص شود نشانه‌های کنونی در تغییر وضعیت بازار مسکن به جذب جریان نقدینگی به سوی جدی‌ترین رقیب بازار سرمایه منجر خواهد شد یا تصمیمات آتی سیاستگذاران کلان اقتصاد کشور می‌تواند مانع از حضور اژدهای نقدینگی سرگردان در حوزه املاک و مستغلات شود.عکس: نگار متین‌نیا