عبور بشار اسد از خط قرمز باراک اوباما؟

حکومت سوریه و مخالفان یکدیگر را به استفاده از سلاح های شیمیایی متهم می کنند

به نظر می‌رسد اظهارات صریح و بی‌سابقه یک مقام اطلاعاتی اسرائیلی که حکومت سوریه را به استفاده از سلاح شیمیایی علیه مخالفان متهم کرده است، تا حدی واشنگتن را هم غافلگیر کرده باشد.

ژنرال ایتای برون، فرمانده مرکز تحقیقات سازمان اطلاعاتی ارتش اسرائیل (آمان)، اعلام کرده که نیروهای بشار اسد طی ماه گذشته در مواردی از گاز مرگبار «سارین» استفاده کرده‌اند.

اتهام توسل نیروهای حکومت به تسلیحات شیمیایی پیش‌تر توسط مقام‌های بریتانیا و فرانسه هم مطرح شده بود. دمشق متقابلا مخالفان را به کاربرد تسلیحات شیمیایی متهم می‌کند.

اما طرح مجدد این مطلب از سوی چنین مقام بلندپایه‌ای در اسرائیل آن هم در یکی از برجسته‌ترین نهادهای تحقیقاتی (موسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تل آویو) می تواند برای واشنگتن دردسر ساز باشد، چرا که فشار را بر کاخ سفید در مورد توسل به گزینه نظامی بیشتر خواهد کرد.

شاید به همین خاطر باشد که دولت اسرائیل رسما از تایید برآورد سازمان اطلاعات ارتش خودداری کرده و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز گفته واشنگتن هنوز به چنین نتیجه‌ای نرسیده است.

عمرو العظم، فعال سوری مخالف حکومت

"از‌‌‌ همان ابتدای بحران، مقام‌های ارشد دولت باراک اوباما به سوریه مانند باتلاقی نگاه کرده‌اند که پر از تمساح است ونباید واردش شد"

آندرو تابلر، کار‌شناس مسائل سوریه در موسسه مطالعات خاور نزدیک واشنگتن، معتقد است سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده و متحدانش احتمالا هنوز در مورد این موضوع حساس اختلاف نظر دارند.

آقای تابلر به بی‌بی سی فارسی می‌گوید: «دولت باراک اوباما در مورد سلاح‌های شیمیایی سوریه خط قرمز تعیین کرده است، اما بریتانیا، فرانسه و اسرائیل چنین خطی ترسیم نکرده‌اند. به همین علت، قبول این مساله برای دولت اوباما ریسک بالاتری دارد، زیرا در این صورت آمریکا باید در سوریه مداخله نظامی کند.»

«باتلاقی پر از تمساح»

باراک اوباما بر انتقال قدرت در دمشق از راه سیاسی تاکید دارد

شش ماه پیش بود که باراک اوباما از کاخ سفید، خط قرمز خود را در بحران سوریه به دنیا اعلام کرد: اینکه اگر نیروهای رئیس جمهوری سوریه از تسلیحات شیمیایی علیه مخالفان استفاده کنند، با واکنش نظامی آمریکا مواجه خواهند شد.

ناظران می‌گویند آقای اوباما با وجود هشدارهایی از این قبیل، همچنان به دنبال انتقال قدرت در دمشق از راه سیاسی است، نه سرنگون کردن حکومت از طریق مداخله نظامی مستقیم.

عمرو العظم، استاد تاریخ خاورمیانه در دانشگاه شانی اوهایو به بی‌بی سی فارسی می‌گوید: «دولت باراک اوباما به هر قیمتی که شده تلاش می‌کند از تشدید بحرانی که به مداخله نظامی منجر شود پرهیز کند.»

این چهره نزدیک به مخالفان بشار اسد می‌افزاید: «از‌‌‌ همان ابتدای بحران، مقام‌های ارشد دولت باراک اوباما سوریه را مانند باتلاقی پر از تمساح دیده اند که نباید واردش شد. در نتیجه، اجازه داده‌اند کشورهای مختلف در بحران سوریه دخالت کنند. قطر، ترکیه، عربستان سعوی هر کدام برنامه‌های خودشان را در سوریه پیش می‌برند.»

فرمانده مرکز تحقیقات سازمان اطلاعاتی ارتش اسرائیل روز سه شنبه گفت نیروهای سوری در روز ۱۹ مارچ امسال در حوالی حلب و دمشق از گازهای شیمیایی استفاده کرده بودند.

ژنرال برون هشدار داد: «این واقعیت که سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته بدون اینکه به آن پاسخ مناسبی داده شود تحول بسیار نگران کننده‌ای است.

چرا که می‌تواند این پیام را داشته باشد که استفاده از چنین سلاحی مشروع است.»

اگر نهادهای اطلاعاتی آمریکا و یا منابع مستقل در روزهای آینده این نظر ژنرال اسرائیلی را تایید کنند، احتمال تجدید نظر در موضع باراک اوباما در قبال سوریه قوت خواهد گرفت، هرچند به ظن منتقدان، شواهد و قرائن نشان می دهد بشار اسد بدون پرداخت هزینه‌ای مدتی است که از خط قرمز باراک اوباما عبور کرده است.